Сөз таптары — өздеріне тән лексика-семантикалық, морфологиялық және синтаксистік ортақ белгілердің негізінде қалыптасқан категориялары бар сөз топтары. Сөз таптары үш түрлі белгісімен сипатталады:
а) Белгілі топқа жататын сөздердің семантикалық жағынан бірыңғайластығы (мысалы, зат есімге заттық атаулар, етістікке қимылдық атаулар жатады);
ә) Сөз түрлендіруші грамматикалық категорияларының ортақтығы;
б) Синтаксистік қызметінің ұқсастығы. Бірақ бұл үш белгі сөз таптарының бәрінен бірдей табыла бермейді. Мысалы, зат есім, етістіктен үш белгінің үшеуі де табылады, ал одағайға екінші (морфологиялық) белгі тән емес.
Жекеше: 1. Мен әншімін. Мен жеймін. Мен оқимын. 2. Сен әншісің Сен жейсің. Сен оқисың. Сіз әншісіз. Сіз жейсіз Сіз оқисыз. 3. Ол әнші. Ол жейді. Ол оқиды.
Көпше: 1. Біз әншіміз Біз жейміз. Біз оқимыз. 2. Сендер әншісіңдер. Сендер жейсіңдер Сендер оқисыңдар. Сіздер әншісіздер. Сіздер жейсіздер. Сіздер оқисыздар. 3. Олар-әнші Олар жейді. Олар оқиды.
Сөз таптары.
Сөз таптары — өздеріне тән лексика-семантикалық, морфологиялық және синтаксистік ортақ белгілердің негізінде қалыптасқан категориялары бар сөз топтары. Сөз таптары үш түрлі белгісімен сипатталады:
а) Белгілі топқа жататын сөздердің семантикалық жағынан бірыңғайластығы (мысалы, зат есімге заттық атаулар, етістікке қимылдық атаулар жатады);
ә) Сөз түрлендіруші грамматикалық категорияларының ортақтығы;
б) Синтаксистік қызметінің ұқсастығы. Бірақ бұл үш белгі сөз таптарының бәрінен бірдей табыла бермейді. Мысалы, зат есім, етістіктен үш белгінің үшеуі де табылады, ал одағайға екінші (морфологиялық) белгі тән емес.
Қазақ тілінде 9 сөз табы бар:
Зат есім
Сын есім
Сан есім
Есімдік
Етістік
Үстеу
Еліктеу сөздер
Шылау
Одағай
2. Сен әншісің Сен жейсің. Сен оқисың.
Сіз әншісіз. Сіз жейсіз Сіз оқисыз.
3. Ол әнші. Ол жейді. Ол оқиды.
Көпше: 1. Біз әншіміз Біз жейміз. Біз оқимыз.
2. Сендер әншісіңдер. Сендер жейсіңдер Сендер оқисыңдар.
Сіздер әншісіздер. Сіздер жейсіздер. Сіздер оқисыздар.
3. Олар-әнші Олар жейді. Олар оқиды.