Денсаулық — табиғаттың ең қымбат сыйы. Күнделікті жұмыста жүргенде, деніміз сау болғанда, денсаулықтың қадірін біле бермейміз. Аздап ауырсақ, өзіміз білетін дәрі-дәрмектерді ішіп жазылып кетуге тырысамыз. Дәрігерге бара қоймаймыз. Шын мәнінде кез келген аурудың алдын алуға болады. Ол үшін не істеу керек? Ең алдымен, спиртті ішімдіктер мен темекі шегудің зиянын білген дүрыс. Темекі түтінінің құрамында 30-дан астам зиянды заттар бар. Әсіресе жас балалар мен қарттарға темекі тартуға болмайды. Бұл заттар қатерлі ісіктің пайда болуына тікелей себептер. Ішімдікке салынып кетуге болмайды. Ішімдікті жақсы көретін адамнан бақытсыздықтан басқа ештеңе күтуге болмайды. Лев Толстой: "Спиртті ішімдік адамның денсаулығын құртады, ең қорқыныштысы — адамның рухы мен ұрпағын жояды", -деген болатын. Денсаулық сақтаудың алдын алуға болады. Ол үшін дұрыс тамақтануға, уақытында демалуға, дене қимылымен айналысуға көп көңіл бөлу қажет. Әсіресе жасы ұлғайған адамдарға майлы тамақтарды көп жеуге болмайды. Оның орнына сүт, көкөніс тамақтарын пайдаланған дүрыс. Денсаулық сақтауда дұрыс тамақтаудың маңызы зор. Ал спортпен айналысу — денсаулықты жақсартады. Спорттың ең қарапайым түрі — жүгіру. Күн сайын таңертең үйдің маңайында, саябақта жарты сағатгай жүгіруе болады. Егер жүгіруге дәрігер рұқсат етпесе, таңғы таза ауада серуендеуге болады. Әр түрлі жаттығулар жасауға болады.
Ең алдымен, спиртті ішімдіктер мен темекі шегудің зиянын білген дүрыс. Темекі түтінінің құрамында 30-дан астам зиянды заттар бар. Әсіресе жас балалар мен қарттарға темекі тартуға болмайды. Бұл заттар қатерлі ісіктің пайда болуына тікелей себептер. Ішімдікке салынып кетуге болмайды. Ішімдікті жақсы көретін адамнан бақытсыздықтан басқа ештеңе күтуге болмайды. Лев Толстой: "Спиртті ішімдік адамның денсаулығын құртады, ең қорқыныштысы — адамның рухы мен ұрпағын жояды", -деген болатын.
Денсаулық сақтаудың алдын алуға болады. Ол үшін дұрыс тамақтануға, уақытында демалуға, дене қимылымен айналысуға көп көңіл бөлу қажет. Әсіресе жасы ұлғайған адамдарға майлы тамақтарды көп жеуге болмайды. Оның орнына сүт, көкөніс тамақтарын пайдаланған дүрыс. Денсаулық сақтауда дұрыс тамақтаудың маңызы зор. Ал спортпен айналысу — денсаулықты жақсартады. Спорттың ең қарапайым түрі — жүгіру. Күн сайын таңертең үйдің маңайында, саябақта жарты сағатгай жүгіруе болады. Егер жүгіруге дәрігер рұқсат етпесе, таңғы таза ауада серуендеуге болады. Әр түрлі жаттығулар жасауға болады.
Кірме сөзді көрсетіңіз:
1. С) сандықша;
2. Тұрақты сөз тіркесін көрсетіңіз:
С) талағы тарс айрылу
3. Жай септеу үлгісіндегі сөздерді белгілеңіз:
Д) балалықтың
4. Етістіктен жасалған сын есімді табыңыз:
Д) тершең;
5. Қашанғы? Қайдағы? – қай сөйлем мүшесінің сұрақтары?
Е) пысықтауыш
6. Синонимдік қатарды табыңыз.
Д) Уәде, серт, ант;
7. Антонимдік жұпты табыңыз.
Е) Күйлі-көтерем
8. Термин сөзді табыңыз.
А) Толықтауыш;
9. Қазақ тілінің үндестік заңына бағынбайтын сөздерді көрсетіңіз.
С) Құрмет, қызметке
10. Ілгерінді ықпалды табыңыз.
Е) Тұзсыз
11. Сөз тудырушы жұрнақты табыңыз.
Е) Тыңайтқыш
12. Сапалық күрделі сын есімді табыңыз.
В) Сап- сары;
13. Болжалдық сан есімді табыңыз.
Д) Жиырмадай
14. Ауыспалы мағынада қолданылып тұрған сөзді табыңыз.
Е) Мұсаның атасы ұста болған.
15. Тек тұрлаулы мүшелерден құралған сөйлем түрі.
А) Жақсыз В) Атаулы С) Толымды Д) Жалаң Е) Жайылма
16.Бірыңғай еріндік дауысты дыбысы бар сөзді табыңыз.
Д) тоғай
17.Болжалдық сан есімді анықтаңыз:
Д) қырық шақты
18.Сілтеу есімдігін табыңыз:
Е) Осыны ұғып алғын.
Осыны
19.Тұйық етістікті табыңыз:
Е) Тілегің орындалсын.
20.Түбір сөзді көрсетіңіз:
А) жүз
21.Зат есімді табыңыз:
Д) жиын
22.Қосарлама қос сөзді белгілеңіз:
Е) алыс-жақын
23.Сапалық сын есімді көрсетіңіз:
В) жасанды
24.Күшейткіш буын арқылы жасалған күшейтпелі шырайды табыңыз:
Е) тым көк
25.Неологизм дегеніміз не?
В) қолданысқа жаңадан енген сөздер
26.Барыс жалғаулы сөзді көрсетіңіз:
Е) әкесіне
27.Атаулы сөйлемді көрсетіңіз:
А) кең зал В
28.Қосымша арқылы жасалған сөзді табыңыз.
Д) шөлейт
29.Жедел өткен шақты белгілеңіз:
В) жиған
30.Жақсыз сөйлемді табыңыз:
А) Оның жақсы оқығысы келеді.