2..жартасқа сурет салу үшін үшкір тастарды пацдаланған.Осыдан бірнеше мың жыл бұрын өмір сүрген адамдар өз үңгірлеріне өмірдің ең басы аспектілерін таңбалап кеткен. Бұл – ең бірінші өздерінен кейінгі ұрпақ үшін жасалған әдіс. Біз осы суреттерге қарап, бұрынғы адамдардың қалай өмір сүргендігін, немен айналысқандығын біле аламыз. Мұндай суреттер әлемнің түкпір-түкпірінде бар, тіпті, қазақ даласында да тұнып тұр. Соның бірнешеуі туралы сөз қозғап көрмекпіз.
3Ертедегі адамдар күнге күйген жылтыр тау жартастарына жануарларды, адамдарды, арбаларды, соғыс көріністерін қашап салды.
Кендебай жеті басты дәуді кездестірген кезде, ол дәудің жанынан алтын құйрықты құланды көзі шалып қалып. Ей, дәу, мына сенің алтын құйрықты құлыныңныңды маған бер, орныңа не сұрайсын? - дейді. Әлгі жеті басты дәу: бұл құлын жәй ғана құлын емес, құйрығымен бір ұрса алтын шығаратын құлын. Бұны алу үшін менің және арыстанымның басын алу керексін! Ал, ол сенің қолыңнан келмейді! - дейді. Сонда Кендебай садағына сегіз жебесін бірдей садағына салып, барлығының маңдайына дөп тигізеді. Қараса, жеті басты дәу мен арыстан ол жебесін пысқырмай, бас салады. Сонда Кендебай қылышын алып әлгі дәудің, бірінші басын, екінші басын, кейін барлық басын шауып алады. Ал оны көрген арыстан, мына жеті басты дәудің дымын қалдырмаған адам, менен ештеңені де қалдырмайды деп бәрін тастап қаша жөнеледі. Сөйтіп, Кендебай алтын құйрықты құланды алып, еліне аттанады. Ал, құлыннан шыққан алтынды барлық кедейлерге, мұқтаж жандарға таратады. Соған халқы Кендебайға риза болып, елдің батыры атап кетеді. Құлынның өзі Кендебайды жанынан шықпайды екен. Бірде түнде Кендебайдың түсінде әлгі құлан: Ей, Кендебай, мен жай ғана құлын емеспін, кім екенімді білгін келсе, жеті басты дәудің денесін тауып, қарнынан мен туралы жазылған құпияны көресін, - дейді екен. Сонда Кендебай ұйқысын бөліп, тұра салысымен әлгі дәудің денесін іздеуге барады. Іздеп тауып, қарнын жарып қараса, әлгі дәу сұлу ханшайымды өзіне қарамаған соң, құланға айналдырып жіберген екен. Ал ол сиқырды қайтарудың жолы біреу ғана екен. Ол өзімен шайқасқан арыстанның жүрегін құланға берсе, ол алтын құйрықты құлан сұлу ханшайымға айналады екен. Бірде, құпияны оқып тұрған кезде, Кендебайдың артынан әлгі арыстан тап береді. Сонда Кендебай бір қолымен арыстанның мойынын ұстап үлгереді, ал екінші қолымен арыстанның жүрегін суырып алады. Қуанып, еліне қайтып әлгі құланға жүрегін бергенде, алтын құйрықты құлан сұлу ханшайымға айнала кетеді. Содан бері Кендебай мен сұлу ханшайым бірге тату-тәтті өмір сүреді.
2..жартасқа сурет салу үшін үшкір тастарды пацдаланған.Осыдан бірнеше мың жыл бұрын өмір сүрген адамдар өз үңгірлеріне өмірдің ең басы аспектілерін таңбалап кеткен. Бұл – ең бірінші өздерінен кейінгі ұрпақ үшін жасалған әдіс. Біз осы суреттерге қарап, бұрынғы адамдардың қалай өмір сүргендігін, немен айналысқандығын біле аламыз. Мұндай суреттер әлемнің түкпір-түкпірінде бар, тіпті, қазақ даласында да тұнып тұр. Соның бірнешеуі туралы сөз қозғап көрмекпіз.
3Ертедегі адамдар күнге күйген жылтыр тау жартастарына жануарларды, адамдарды, арбаларды, соғыс көріністерін қашап салды.
Кендебай жеті басты дәуді кездестірген кезде, ол дәудің жанынан алтын құйрықты құланды көзі шалып қалып. Ей, дәу, мына сенің алтын құйрықты құлыныңныңды маған бер, орныңа не сұрайсын? - дейді. Әлгі жеті басты дәу: бұл құлын жәй ғана құлын емес, құйрығымен бір ұрса алтын шығаратын құлын. Бұны алу үшін менің және арыстанымның басын алу керексін! Ал, ол сенің қолыңнан келмейді! - дейді. Сонда Кендебай садағына сегіз жебесін бірдей садағына салып, барлығының маңдайына дөп тигізеді. Қараса, жеті басты дәу мен арыстан ол жебесін пысқырмай, бас салады. Сонда Кендебай қылышын алып әлгі дәудің, бірінші басын, екінші басын, кейін барлық басын шауып алады. Ал оны көрген арыстан, мына жеті басты дәудің дымын қалдырмаған адам, менен ештеңені де қалдырмайды деп бәрін тастап қаша жөнеледі. Сөйтіп, Кендебай алтын құйрықты құланды алып, еліне аттанады. Ал, құлыннан шыққан алтынды барлық кедейлерге, мұқтаж жандарға таратады. Соған халқы Кендебайға риза болып, елдің батыры атап кетеді. Құлынның өзі Кендебайды жанынан шықпайды екен. Бірде түнде Кендебайдың түсінде әлгі құлан: Ей, Кендебай, мен жай ғана құлын емеспін, кім екенімді білгін келсе, жеті басты дәудің денесін тауып, қарнынан мен туралы жазылған құпияны көресін, - дейді екен. Сонда Кендебай ұйқысын бөліп, тұра салысымен әлгі дәудің денесін іздеуге барады. Іздеп тауып, қарнын жарып қараса, әлгі дәу сұлу ханшайымды өзіне қарамаған соң, құланға айналдырып жіберген екен. Ал ол сиқырды қайтарудың жолы біреу ғана екен. Ол өзімен шайқасқан арыстанның жүрегін құланға берсе, ол алтын құйрықты құлан сұлу ханшайымға айналады екен. Бірде, құпияны оқып тұрған кезде, Кендебайдың артынан әлгі арыстан тап береді. Сонда Кендебай бір қолымен арыстанның мойынын ұстап үлгереді, ал екінші қолымен арыстанның жүрегін суырып алады. Қуанып, еліне қайтып әлгі құланға жүрегін бергенде, алтын құйрықты құлан сұлу ханшайымға айнала кетеді. Содан бері Кендебай мен сұлу ханшайым бірге тату-тәтті өмір сүреді.
Объяснение: