ПОМГИТЕ
ГЛАГОЛЫ НАДО ПРЕОБРАЗОВАТЬ В ЖЕДЕЛ ӨТКЕН ШАҚ
Орып, басып, ұшырып, тазартып, төгіп беретін, тілгілеп-жіктеп алады, құлатады, жинап, тиеп беріп отырады, тілгілегенде, құлап түседі, қағып әкетіп тұратын, біліп жүргізетін, көріп, үйренсем, қызықты, алғанын, қазу, көрсетіп, өлшеп, жүр, пайда болғанын дәлелдейтін, айналған, көрсетті.
Басы ұяда,Қүйрығы қияда. (Отгадка:Шөміш) Сүбелі, бүйірі бар, қабырға жоқ,Жүреді екі қолымен омыртқа жоқ,Ал өзі өмір бойы жер баспайды,Бақай, тірсек, тілерсек, тобық та жоқ. (Отгадка:Оқтау) Өзі -жаңа,Өзі -тесік. (Отгадка:Елеуіш) Үйге біткен бәйтерек,Жапырағы жыртық терек.Жапырағы жыртық болса да,Бәйбішеге сол керек. (Отгадка:Eлгезер)
Алтын орда әдебиеті жас ұрпақты патриоттық отаншылдыққа тәрбиелейтін құнды мұра.Осы ретте тарихи жырлардың («Еңсегей бойлы ер Есім», «Абылай хан», «Қаракерей Қабанбай батыр», «Қанжығалы Бөгенбай батыр», «Шақшақ Жәнібек батыр», «Райымбек батыр», «Ер Жәнібек», «Олжабай батыр», «Өтеген батыр», «Исатай-Махамбет», «Досан батыр», «Сұраншы батыр», «Бекет батыр», «Кенесары-Наурызбай», «Жанқожа батыр», «Арқалық батыр», «Ер Әжібай», т.б.) негізгі идеялық мазмұны елді басқыншы жаулардан қорғап, ел мен жердің бүтіндігін сақтау болып келеді.
Әдебиетте батырлар (Ер Есім, Төле би, Қабанбай, Бөгенбай, Абылай, Шақшақ Жәнібек, Райымбек, Олжабай, Ер Жәнібек, Барақ, Ер Әжібай, т.б.) қорқуды білмейтін, жаужүрек жандар. Сонымен қоса батырлардың жекпежектері мен мінген аттарына ғана мән беріліп қоймай, олардың сыртқы тұлға-бітімдеріне де назар аударып, жалпы жұртқа үлгі ете жырлаған. Сөйтіп, елдік пен ерлік туралы халық идеясын жарқырата ашқан. Батырларға портреттік сипаттама берумен бірге олардың адамгершілік қасиеттері де қаға беріс қалмаған. Осы ретте хандар да жырдың негізгі қаһармандары қатарында көрінеді. Ханның әділ болуы – елдің бағы. Елін құрап, ерін біріктіріп берекеге шақырса, бұл – ханның ақылдылығы. Ел тағдырын ойлап, әр істі ақылдасып шешу де ханға қажет әрекет. Біз сөз еткен жырлардағы хандар – ел мүддесін алғы кезекке қойған жақсы істерімен жарқырап көрінетін тұлғалар. Сондықтан олардың іс-әрекеттері мадақ етіледі, барынша шынайылықпен өрнектеледі.