ПОМГИТЕ ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
Тапсырмалар және қою кестеcі
«Қазақ тілі Т2» пәнінен 1-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
Оқылым
Мәтінді мұқият оқып, тапсырмаларды орындаңыз.Прочитайте текст внимательно и выполните задания.
Адам өміріндегі өлшеусіз қымбат байлық бар болса, ол – уақыт. Уақыт – алтыннан да қымбат. «Өмір – мұхит, уақыт – толқын» - деген Абай атамыздан қалған сөз бар.Осы жер бетінде әр а берілген өлшеулі ғана уақытты әр адам әртүрлі өткізіп жатыр. Көптеген адамдар әр түрлі әлеуметтік желілерде , көңіл көтеретін орындарда алтыннан қымбат уақыттарын өткізіп жатыр.Адамның босқа кеткен әрбір сәті отқа жанған ағашпен тең. Біреудің бір сағаты мың күнге татырлық болса, енді біреулердікі отқа жанған ағаштың күлімен тең. Елдің бәріне ортақ бір-ақ күнтізбе бар, тек оны әркім әр түрлі пайдаланады.Уақыт – байлықты мойындамайды. Ханға да, қараға да берілетін мерзім тәулігіне жиырма төрт сағат. Бұл уақыттағы ең бай адам – уақытты тиімді пайдалана білген адам. Уақыттың бағасын білген адам ғана уақытты бағалайды. Өзінің өмір сүріп жатқан уақытын босқа өткізбеуге тырысады. Абай атамыз өзінің он бесінші қарасөзінде: «сен күніне өзіңе бір рет, не жұмасына бір рет, ең болмағанда айына бір рет өз-өзіңе есеп бер. Осы уақытта өзіңе, не жаныңдағыларға пайдасы тиетін іс атқардың ба? Егер де ешқандай іс атқармасаң, уақытыңның босқа өткені деген екен.» Адамның әрбір күні, әрбір сағаты мақсатсыз өтпеуі керек. Өмірдегі әрбір уақытын, өз бойындағы қайрат-жігерін, ақыл ойын өмірге, өзі өмір сүріп отырған қоғамға жұмсап, қалтықсыз еңбек етуге, сөйтіп өзі үшін де өзгелер үшін де игіліктер жасауға жұмсау керек.
1.Мәтіннен берілген сөздердің антонимдерін табыңыз.Найдите антонимы данных слов из текста.
арзан-
аздаған-
түні-
тиімсіз-
2 б
Төмендегі сұрақтарға мәтіндегі деректерді қолдана отырып, жауап беріңіз.ответьте на вопрос опираясь на текст.
2.Мәтінде қандай мәселе көтерілді? Себебін жазыңыз.
1 б
3. «Уақыт- байлықты мойындамайды» деген автор пікірімен келісесіз бе? Мәтіннен берілген сөйлемді тауып,жаз.Из текста выпишите предложение,подтверждающая ,что Время-не признает богатства.
1б
4. Төмендегі сұраққа бір сөйлеммен жауап беріңіз.
Уақыттың босқа өтуі дегеніміз не?
1б
Жазылым
«Қазақ тілі-мемлекеттік тіл» деген тақырыпқа, 140 сөзден тұратын эссе жазыңыз.
Эссе мазмұнына сай көмекші есімдерді орынды қолданыңыз.
Төле Әлібекұлы (1663 – 1756) – қазақтың қоғам қайраткері, шешен, Ұлы жүздің бас биі, Қазыбек, Айтеке бидің қолдауымен үш жүзге төбе би болып сайланған. Артында "бүтін билікке Төле би жеткен" деген сөз қалған тарихи тұлға. "Жеті жарғыны" жасаушылардың бірі. Әлібекұлы Төле бидің атасы Құдайберді би Есім хан мен Тұрсын хан егесі кезінде Есім ханды қолдаған (Қазыбек бек Тауасарұлының "Түп-тұқияннан өзіме дейін" кітабынан). Яғни Есім хан тұсындағы, халық аузында "Есім ханның ескі жолы" атанып кеткен қазақ халқының заңдар жинағын құрастыруға қатысқан билердің бірі деп айтуға толық негіз бар. Өз заманында Қазақ хандығының тұтастығы үшін күрескен қайраткер! Төле би өз халқының шешендік-поэтикалық өнерінің дәстүрлерін жастайынан бойына сіңіріп өскен, зерделі, сауатты адам болған. 15-20 жасынан билердің бас қосқан жиналысына қатысып, өзінің әділдігі мен шешендік өнері арқасында таныла бастайды.
Перевод;Все дружбы по всему миру. Люди часто выезжают на приобретение друзей,независимо от того, есть верные друзья! Пусть все они в беде,либо пусть Потому что дружба-знак добра! У него мало друзей-они честно! Если друзей много-кто-то местами плохо,некоторые-хорошо! Пока инвест сто-сто друзей!