Әр ұлттың өзіне тән салт-дәстүрлері болады. Салт-дәстүр халықтың мінез-құлқын, қасиеттерін, ерекшеліктерін көрсетеді. Қазақ - салт-дәстүрге бай халық. Қазақ халқына бауырмалдық, адамгершілік, қонақжайлылық, мейірімділік сияқты қасиеттер тән. Қазақ отбасындағы ең үлкен қуаныш – нәрестенің дүниеге келуі. Әсіресе, қазақ халқы ұл баланың өмірге келуін ерекше күткен. Себебі, қазақтар өздерінің ұрпағын ер балалардан таратады. Баланың шілдехана, бесік тойы, тұсаукесер, сүндет тойын барлық ауыл-аймақ, туған-туыс болып тойлаған. Қазақ халқының ең бір қадірлі салты – үлкенді сыйлау. Барлық қазақ отбасында ата- анасына, үлкендерге ерекше құрмет көрсеткен. Олардың ұрпақтары ата-аналарын қартайғанда қамқорлыққа алуға міндетті болған.
Қазіргі кезде ата-аналар мен балаларының арасындағы қарым-қатынастары еліміздің Ата заңымен қорғалады. Ата-ана балаларының тәрбиесіне жауапты болады. Балалар да ата- аналары қартайғанда, қамқорлық жасауға міндетті.
1. Мәтінде қазақ халқы не үшін ерекше шаттанған?
A. бауырмалдық үшін
B. қонақжайлық үшін
C. ұрпақ жалғастығы үшін
D. нәрестенің дүниеге келгені үшін
2. Қазақ халқының ең бір қадірлі дәстүрін көрсетіңіз.
A. кішіге ізет
B. үлкенді сыйлау
C. қыз балаға құрмет
D. мәдениетін құрметтеу
3. Берілген сөздерді жұптастырыңыз.
1. қазақ а. қуаныш
2. туған ә. халқы
3. үлкен б. туыс
4. ерекше в. құрмет
4. Ата-анаға кімдер қамқор болу керек? [1]
А) балалар
В) оқушылар
С) мұғалімдер
D) тәрбиешілер
5. Артық сөзді тап. [ 1]
А) бесік той
В) оқушылар
С) шілдехана
D) тұсаукесер
(112 сөз)
[1]
[1]
[1]
Жазылым
1. Өзіңіздің мектебіңізді, оның бөлмелерін, жабдықталуын сипаттап эссе жазыңыз. Эссе мазмұнында хабарлы, сұраулы, лепті сөйлемдерді қолданып, үндестік заңының сәйкес жазыңыз. (60-70 сөз). (в эссе должны быть: повествовательные, вопросительные , восклицательные предложения) 2. "Қызыл кітапқа" енген бір жануар туралы сипаттап/ описывая эссе жазыңыз. (60-70 сөз). (в эссе должны быть: повествовательные, вопросительные , восклицательные предложения)
Жердегі аспан түрі тәулік уақытына, жыл мезгіліне және ауа-райына байланысты. Аспанда әдетте бұлттар, жұлдыздар мен Жер серігі — Ай көрінеді. Ұшақ ішіндегі аспан көрінісі жер бетінің аралығында көк түсті болып көрінетін атмосфера қабаты болып табылады.
Күннің шығысы немесе батысы кезінде сары, сарғылт және қызыл түстерді аспанда байқауға болады.
Түндегі аспанда қара түстің дақтары көрінуі мүмкін. Ай, жұлдыздар және т. б. астрономиялық нәрселер айқын көрінуі мүмкін. Жұлдызды аспан — жарықыраған нәрселерден тұратын аспан.
Леонардо да Винчи алғашқы болып аспанның көк түстілігін «Кескіндеме жайлы» атты кітабында: «Жарқырайтын ұсақ бөлшек заттардың себебінен қараңғылық пен Жер арасындағы аспан көгілдір боп көрінеді» деп жазған.
Объяснение:
1-билет
Дауыссыздар 3 ке жіктеледі:қатаң, ұяң, үнді
Дауыстылар тілдің қатысына қарай:жуан, жіңішке.
Жақтың қатысына қарай:ашық, қысаң.
Ерін мен езудің қатысына қарай:еріндік, езулік.
Фонетикалық талдау:
Хабар- 5 әріп, 5 дыбыс, 3 дауыссыз, 2 дауысты
Х-д-сыз, қатаң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Б-д-сыз, ұяң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Р-д-сыз, үнді
Жаңалық- 7 әріп, 7 дыбыс, 4 дауыссыз, 3 дауысты
Ж-д-сыз, ұяң
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Ң-д-сыз, үнді
А-Д-ты, жуан, ашық, езулік
Л-д-сыз, үнді
Ы-д-ты, жуан, қысаң, езулік
Қ-д-сыз, қатаң
2-билет
Үндестік заңы 2-ге бөлінеді: буын үндестігі, дыбыс үндестігі. Буын үндестігі сөз ішіндегі дауысты дыбыстардың бірыңғай жуан немесе бірыңғай жіңішке болып келуін айтады. мысалы: Әже, инелік. Ата, инабат, уақыт.
Дыбыс үндестігі сөз ішіндегі қатар келген 2 дыбыстың бір-біріне ықпал етуі. Дыбыс үндестігі 3-ке бөлінеді: ілгерінді ықпал, кейінді ықпал, тоғыспалы ықпал.
Берілген сөздерге жалғау жаса:суретші-ні, көрме-ні, өнертанушы-ны, көрермен-ді, шығарма-ны.
3-билет
Түбір – сөздің әрі қарай бөлшектеуге келмейтін, лексикалық мағынасын сақтаған негізгі бөлігі.
Қосымша – түбірге жалғанып, оның лексикалық немесе грамматикалық мағынасын өзгертетін, сөздерді өзара байланысқа түсіретін морфема.
Сөз құрамына талда: мұражайлардан- мұражай-түбір, лар, дан-жалғау, суретшілердің- сурет-түбір, ші-жұрнақ, лер, дің-жалғау, құндылықтарын--құнды-түбір, лық, тар, ын-жалғау.