Райымбек бастауы мәтінін бөліктерге бөліп ат қой Райымбек бастауы
...Райымбек сарбаздары алғашқы күні-ақ
сусыздықтан тарыға бастады. Бүгін- екінші күн.
-Шыдауға тура келеді,- деді Райымбек жігіттеріне. -
Таң атып, жерге жарық түскенде, тағы да су іздейміз.
Тек бір адым шегінбейміз. Егер жер бетінде су жоқ
болса, жер астынан шығарамыз.
Райымбек қатты ойланып отырды да, орнынан атып
тұрды. Қолына сүңгі алып, атқа да мінбей,
Көкойнақты жаяу жетектеп, жүріп кетті. Атты жүре
шалдырып, сайды өрлеп аяңдап келеді. Жерден көз
алмайды. Бір ойпаңдау жерге қарап, кідіріп қалды.
Сол араға келгенде Көкқйнақ та жерден көк тістеп
тұрып оқыранып жіберді. Сол жерден бас көтермей,
көкті иіскеп-иіскеп қояды.
Райымбектің күтіп келе жатқаны да сол еді. Ат қадалған жердің шөбі басқа
шөптей емес, бояуы қанық, қою жасыл, тым балдыр. Бойында судан тартқан
нәрі бары ап-айқын көрінеді.
Райымбек дәл аяғының астына бойлата сүңгі сұқты да, қайта таратып
алды. Жерге құлаш бойы енген сүңгінің ұшына лайлы топырақ жұғылып
шыққанда қуанып кетті. Содан әрі қарай үш қырлы найзаны сол алғаш сұққан
орнына қайталап-қайталап бірнеше рет шаншыды. Түйгіштей сұққылап, қайта
тартып алғанда, сүңгі соңынан атқылап су шықты. Қуанғаннан:
-Су! Су! –деп дауыстап жіберді.
Райымбек пен Көкойнақтың арқасында шөл далада адам да, ат та суға
қанды. Алыс сапардан шаршап, шөлдеп келе жатқан жолаушы болса, өзінің
де, көлігінің де сусынын қандыртатын мөлдір сулы бастауды сол күннен
бастап «Райымбек бастауы» деп атады.
Объяснение:
Құрт — ұлттық тағам. Ашыған айранды сабаға құйып, бірнеше күн іркіт жасайды. Сабада пісілген іркітті майы алынғаннан кейін үлкен қазанға құйып қайнатады. Іркіт баяу қайнап, жел көбігі таралғаннан кейін қоюланады. Суыған соң таза қапшыққа құйып, суын сорғыту үшін іліп қояды. Сары суы ағып 5-6 күн бойы әбден құрғаған соң, ұсақтап бөліп, сығып, өреге жайып кептіреді. 1-2 аптадан соң өредегі құртты қапқа салып, күн көзіне кептіреді. Құртты 2-3 жылға дейін сақтауға болады. Құрттың сарысуын сүт қосып қайнатып ірімшік жасайды. Құрт өкпе ауруына ем. Ұзақ сапарларда құрт — әрі сусын, әрі қорек. Сары суын ауырған малға ішкізеді, шаш жууға болады, тері илеу үшін малма жасайды.
Ескерту!
Baq.kz сайтында жарияланған авторлық материалдардың барлық құқықтары қорғалған және ақпарат агенттігінің меншігі болып табылады. Көшіріп басу редакцияның рұқсатымен жүзеге асады. Материалды көшіріп басу кезінде Baq.kz сайтына төте сілтеме көрсету талап етіледі.
Отбасыда бәр адамның өзінің құқығы бар.Үлкенге құрмет,кішіге ізет деген ұлағатты сөз бар.Осы сөздерден өзіңнен үлкен анаңа әкеңе,апаңа атаңа құрмет көрсетіп кішіпейіл болу керек.Сонда үлкендер сені жақсы көріп ізет көрсетеді.Ал оларға айғайлап,сөзін тыңдамасаң олар саған ізет көрсетпейді.Сол үшін үлкен адамды тыңдап аитқанын бұлжытпай орындасаң бір күні сол үлкен адам саған көмек береді немесе қиындыққа тап болсаң содан алып шығады.Сен анаңа немесе әкеңе сөз қайтарсаң құқықты бұзасың!Ал ақыл саған айтса сен оған құлақ ас себебі ақылды сені ойлайтын адам ғана айтады ал сені ойламаитын болса саған 1уақытында бөлмейді.Сен қайта сол ақыл айтқан адамға рақмет аиту керексің себебі ол сені жаман болсын деп айтпайды.