Құрмаштың нағашысы қасқырды, оның көзін ашқан екі күшігін өлтіріп, ең кішісін ауылға алып келеді. Құрмаш қасқырдың бөлтірігін асырап алады. Қасқырдың бөлтірігін ауыл төбеттері күнде талайды. Бір жыл өтеді. Көксерек өседі. Барлық төбеттерді талауға шамасы жетеді. Сол кезде ол өзіне күшік кезінде тиісіп, тамағын тартып алатын итті талайды. Көксерек тамаққа тоймай талай қазандағы еттерді жеп кететін. Ары қарай Көксерек көкжал болады. Ол далаға кетеді. Ауылға қайтып оралмайды.Қатты боранда ол 7 аш қасқырды кездестіреді. Көксерек солармен бірге бір күнде ауылдың бір үйір жылқысын жеп кетеді. Қарындары ашқанда жылқыға, қойға шабуылдайды. Ауыл адамдары қатты ашуланады. Бір күні Құрмаш атасы ауырып қалғанда боранда қой бағуға шығады. Сол кезде Көксерек пен жанындағы 8 қасқыр сол қойларға шабуыл жасайды. Атпен жүрген Құрмаш оларға қарсы шығамын деп, аттан құлайды. Құрмашқа Көксерек шабады. Ол көксеректі оның бір құлағының астындағы еннен таниды. "Көксерек" деп шақырады. Ауылда бір аңшы бір төбет итті асырайды. Ол ит қасқыр алатын ит екенін ауыл адамдары мойындайды. Ол бір қасқыр ұстайды. Өзі көкжалдай болады. Ол Көксеректі іздеуге бірнеше адам болып шығады. Олар Көксеректі бір сайдың жотасынан кездестіреді. Сол мезетте үлкен төбет көксерекке арыстандай атылып, жолбарыстай бақырып тұра ұмтылады. Екеуі біраз арпалысады. Екеуінің күші тепе-тең болады. Екеуі бір-бірімен тістесіп, екеуінін ауыздары қарысып қалады. Сол кезде ит иесі мен ауыл тұрғыны келіп Көксеректі бауыздап жібереді. Төбет ит сол кезде зорға демалады. Олар ауылға Құрмаштың апасына Көксеректі алып келеді. Сол кезде апасы "Менің баламның жазығы не?" деп айтады. Апасы қайғыдан құса болады .
Мәтін негізінде берілген тірек сөздерді қолданып, демеулік шылаулармен (болымсыздық, нақтылау) 2 сөйлем жаз.
Тірек сөздер: 7 аш қасқыр, сайдың жотасынан, бір-бірімен тістесіп.
Бір күн Қожанасыр балабақшасында жұмыс істейді. Гүлдену уақыты болды. Қожанасыр
түстен кейін ағаш астында демалады. Өрік және ағашта өсетін жерлер
асқабақты көріп: "Мен осы табиғатқа таңданамын. ағаш өте үлкен. Бұтақтар,
жапырақтары өте күшті. Бірақ жемістер өте кішкентай және жұмсақ асқабақ
сабақ пен жапырақтар өте әлсіз. Жемістер өте үлкен және қатты. Бұл дұрыс емес.
Өйткені өрік пен асқабақтың жемістері өзгерді". Дәл сол кезде
басына өрік түседі. Атып тұрған жері дейді <url> …
2 тапсырма
Сұрақтарға жауап беріп, кестені толтырыңыз.
Сұрақ
Жауабы бар
Мәтіндегі жылдың қандай уақыты
сипатталады?
2
Оқиға қайда болады?
3 басты кейіпкер кім?
Мәтінге қандай атау
сіз бересіз?
Әдебиеттің қандай мәтіні
жанр бойынша?
3 тапсырма
Оқыңыз мәтін. Дұрыс нұсқаны белгілейміз.
"Өнертапқыш" - ғылым, ғылыми ізденіс, жаңа идеялар
адам және түрлі жобаларды іске асыратын. Олар басқа адамдардан мобильді болып табылады
ерекшеленеді. Ұсынылған жобалар жаңа қоғамның жаңа идеяларына айналады. Олар
ел экономикасын дамыту, мемлекеттің гүлденуі үшін қажетті ұтымды жобалар
ұсынады. Біздің елімізде жобаларды ұсынатын өнертапқыштар аз емес. Қазіргі уақытта
қазіргі уақытта Қазақстанда жас өнертапқыштар саны өсуде. Сондай-ақ жас
біздің өнертапқыштарымыздың бірі-Бауыржан Тінәлиев. Атап айтқанда, ол атап өтті
жаңа технология енгізілді. 20 жасар Мақсат Қадырхан электронды киіз үй
ойлап тапты. Электронды киіз үй күн сәулесін алады.
1. өнертапқыш - …
3. өнертапқыштар…
a. ада ғылыми зерттеулері
b. ғылыми жобаны әзірлеген адам
a. үтір жобасын ұсынады
b. үтір айтады
2. рационализаторлық мобильділік…
4. Бауыржан Тінәлиев -
a. бөлінеді
b. әлбетте
a. жас өнертапқыш
b. жас әншілер
5. Мақсат Кәдірхан - …
a. электронды киіз
b. электронды кітап ойлап тапты
6. электронды киіз үй…
a. күн энергиясы
B. ток қуаты
Объяснение СОР ПО КАЗАХСКОМУ 100 БАЛЛОВ ТОЛЬКО НЕ ПИШИТЕ ВСЯКУЮ ЕРУНДУ ЧТОБ БАЛЛЫ ПОЛУЧИТЬ, А РЕАЛЬНО ОЧЕНЬ НАДО Мәтінді мұқият оқып, ойды жалғастырыңыз және оқиғаны дамытыңыз.
Бір күн Қожанасыр балабақшасында жұмыс істейді. Гүлдену уақыты болды. Қожанасыр
түстен кейін ағаш астында демалады. Өрік және ағашта өсетін жерлер
асқабақты көріп: "Мен осы табиғатқа таңданамын. ағаш өте үлкен. Бұтақтар,
жапырақтары өте күшті. Бірақ жемістер өте кішкентай және жұмсақ асқабақ
сабақ пен жапырақтар өте әлсіз. Жемістер өте үлкен және қатты. Бұл дұрыс емес.
Өйткені өрік пен асқабақтың жемістері өзгерді". Дәл сол кезде
басына өрік түседі. Атып тұрған жері дейді <url> …
2 тапсырма
Сұрақтарға жауап беріп, кестені толтырыңыз.
Сұрақ
Жауабы бар
Мәтіндегі жылдың қандай уақыты
сипатталады?
2
Оқиға қайда болады?
3 басты кейіпкер кім?
Мәтінге қандай атау
сіз бересіз?
Әдебиеттің қандай мәтіні
жанр бойынша?
3 тапсырма
Оқыңыз мәтін. Дұрыс нұсқаны белгілейміз.
"Өнертапқыш" - ғылым, ғылыми ізденіс, жаңа идеялар
адам және түрлі жобаларды іске асыратын. Олар басқа адамдардан мобильді болып табылады
ерекшеленеді. Ұсынылған жобалар жаңа қоғамның жаңа идеяларына айналады. Олар
ел экономикасын дамыту, мемлекеттің гүлденуі үшін қажетті ұтымды жобалар
ұсынады. Біздің елімізде жобаларды ұсынатын өнертапқыштар аз емес. Қазіргі уақытта
қазіргі уақытта Қазақстанда жас өнертапқыштар саны өсуде. Сондай-ақ жас
біздің өнертапқыштарымыздың бірі-Бауыржан Тінәлиев. Атап айтқанда, ол атап өтті
жаңа технология енгізілді. 20 жасар Мақсат Қадырхан электронды киіз үй
ойлап тапты. Электронды киіз үй күн сәулесін алады.
1. өнертапқыш - …
3. өнертапқыштар…
a. ада ғылыми зерттеулері
b. ғылыми жобаны әзірлеген адам
a. үтір жобасын ұсынады
b. үтір айтады
2. рационализаторлық мобильділік…
4. Бауыржан Тінәлиев -
a. бөлінеді
b. әлбетте
a. жас өнертапқыш
b. жас әншілер
5. Мақсат Кәдірхан - …
a. электронды киіз
b. электронды кітап ойлап тапты
6. электронды киіз үй…
a. күн энергиясы
B. ток қуаты
Орал қаласы – Батыс Қазақстан облысының орталығы. Ол Қазақстанның солтүстік батыс аймағында орналасқан. Ресей Федерациясының Астрахань, Волгаград, Саратов, Самара, Орынбор облыстарымен және Қазақстанның Атырау, Ақтөбе облыстарымен шекарасы бар.
Каспий ойпатының солтүстік беткейінде орналасқан. Орал қаласы жақын маңдағы елді мекендерді қоса есептегенде 700 шаршы км астам жер көлемін алып жатыр. Қаланың ені солтүстіктен оңтүстікке қарай – 8 км, батыстан – 12 км. Қалада 100-ден астам ұлт өкілдері тұрады. Қала халқының жалпы саны – 240 мың адам.
Ағаш егістерінің жалпы көлемі 6000 гектар, тұрғын үй қоры – 4 млн. шаршы метрден астам.