Дәрілік өсімдіктер (лат. Plantae medicinalis) , шипалы өсімдіктер – медицинада және мал дәрігерлігінде емдеу және аурудың алдын алу мақсатында қолданылатын өсімдіктер. Дәрілік өсімдіктердің емдік қасиеті олардың құрамында стероид, тритерпен, алкалоид пен гликозидтердің, витаминдердің, эфир майлары мен тұтқыр заттар сияқты түрлі химиялық қосылыстардың болуына байланысты. Қазақстанда өсетін алты мыңнан астам өсімдік түрінің бес жүздей түрі дәрілік өсімдіктерге жатады.Дәрілерді дайындау үшін шикізат ретінде пайдаланылатын дәрілік өсімдіктер бөлек іріктеледі.Дәріні көбінесе жабайы өсімдіктерден алады .
Сарыала жапырақтар Қонады қалқып ұшып. Мүлгиді атырап бар Жамылып алтын ішік. Бу шығып бүйірінен Ағады жылға-бұлақ. Ақбөкен үйірімен Барады Сырға құлап. Дәнді алқап жалтылдайды, Жайғандай дүзге кілем. Жер-Ана ән тыңдайды, Аққулар тізбегінен. Қайың тұр амал қылып, Шық моншақ тағынып ап. Сүйеді самал – жігіт Қалғандай сағынып-ақ! Бұлбұлдар сайрамады, Бұтаққа жайғасып жай. Дөңгелеп Ай барады, Әлемнің айнасындай! Тәкәппар тау-шыңдар да Өрлейді сүйіп өрін. Қызығы таусылған ба, Думанды дүниенің?!
Отан (Мұқағали Мақатаев)
Отан!! Отан! Сен болмасаң, не етер ем? Мәңгілікке бақытсыз боп өтер ем, Өмірден бұл өксуменен кетер ем. Құс ұясыз, Жыртқыш інсіз болмайды. Отансыз жан өмірінде оңбайды. Өзін-өзі қорлайды да, сорлайды. Тірі адамға – сол қайғы! Күн көреді, Әкесіз де, анасыз, Өмір сүрер. Әйелсіз де, баласыз, Ал Отансыз – Нағыз сорлы панасыз? Білесің бе, Отанның сен не екенін? (Екі өмір жоқ, әрине, жоқ екі өлім.) Екі Отан жоқ. Жалғыз Отан – мекенің!
Бірім – бір, Екім – екі. Үшім – үш, Төртім- төрт, Бесім –бес, Алтым – алты, Жетім – жеті Сегізім –сегіз, Тоғызым – тоғыз, Оным –он, Он бірім – Оны тапшы ай, күнім? Бір деген – белеу, Екі дегенің – егеу, Үш дегенің – үскі, Төрт дегенің – төсек, Бес дегенің – бесік, Алты дегенің – асық, Жеті дегенің – желке, Сегіз дегенің – серке, Тоғыз дегенің – торқа, Он дегенің – оймақ Он бір – қара жұмбақ.
Дәрілік өсімдіктер (лат. Plantae medicinalis) , шипалы өсімдіктер – медицинада және мал дәрігерлігінде емдеу және аурудың алдын алу мақсатында қолданылатын өсімдіктер. Дәрілік өсімдіктердің емдік қасиеті олардың құрамында стероид, тритерпен, алкалоид пен гликозидтердің, витаминдердің, эфир майлары мен тұтқыр заттар сияқты түрлі химиялық қосылыстардың болуына байланысты. Қазақстанда өсетін алты мыңнан астам өсімдік түрінің бес жүздей түрі дәрілік өсімдіктерге жатады.Дәрілерді дайындау үшін шикізат ретінде пайдаланылатын дәрілік өсімдіктер бөлек іріктеледі.Дәріні көбінесе жабайы өсімдіктерден алады .
Объяснение:
көшіріп ал осыны
Сарыала жапырақтар
Қонады қалқып ұшып.
Мүлгиді атырап бар
Жамылып алтын ішік.
Бу шығып бүйірінен
Ағады жылға-бұлақ.
Ақбөкен үйірімен
Барады Сырға құлап.
Дәнді алқап жалтылдайды,
Жайғандай дүзге кілем.
Жер-Ана ән тыңдайды,
Аққулар тізбегінен.
Қайың тұр амал қылып,
Шық моншақ тағынып ап.
Сүйеді самал – жігіт
Қалғандай сағынып-ақ!
Бұлбұлдар сайрамады,
Бұтаққа жайғасып жай.
Дөңгелеп Ай барады,
Әлемнің айнасындай!
Тәкәппар тау-шыңдар да
Өрлейді сүйіп өрін.
Қызығы таусылған ба,
Думанды дүниенің?!
Отан (Мұқағали Мақатаев)
Отан!!
Отан!
Сен болмасаң, не етер ем?
Мәңгілікке бақытсыз боп өтер ем,
Өмірден бұл өксуменен кетер ем.
Құс ұясыз,
Жыртқыш інсіз болмайды.
Отансыз жан өмірінде оңбайды.
Өзін-өзі қорлайды да, сорлайды.
Тірі адамға – сол қайғы!
Күн көреді,
Әкесіз де, анасыз,
Өмір сүрер.
Әйелсіз де, баласыз,
Ал Отансыз –
Нағыз сорлы панасыз?
Білесің бе,
Отанның сен не екенін?
(Екі өмір жоқ, әрине, жоқ екі өлім.)
Екі Отан жоқ.
Жалғыз Отан – мекенің!
Бірім – бір,
Екім – екі.
Үшім – үш,
Төртім- төрт,
Бесім –бес,
Алтым – алты,
Жетім – жеті
Сегізім –сегіз,
Тоғызым – тоғыз,
Оным –он,
Он бірім – Оны тапшы ай, күнім?
Бір деген – белеу,
Екі дегенің – егеу,
Үш дегенің – үскі,
Төрт дегенің – төсек,
Бес дегенің – бесік,
Алты дегенің – асық,
Жеті дегенің – желке,
Сегіз дегенің – серке,
Тоғыз дегенің – торқа,
Он дегенің – оймақ
Он бір – қара жұмбақ.