с казахским, 1-тапсырма
Берілген толғаудың сюжетінің құрамдас бөлшектерін талдаңыз.
Зар заман, зар заман, Мына заман қай заман?
Зарлап өткен бір заман. Азулыға бар заман,
Сөздің басы — бисмиллаһ, Азусызға тар заман.
Біз айталық, сіз тыңда Тарлығының белгісі:
Мұсылманның тарихын: Жақсы — жаннан түңілген,
Төрт аяқты хайуан — Жаман — малдан түңілген,
Бұ дүниенің жарығы. Мұның өзі — зар заман.
Бағасы кеткен жігіттің Зарлығының белгісі:
Бетінен алар зайыбы. Бір-бірлерін күндеген,
Бір алладан басқаның Жай-жайына жүрмеген,
Көпті қылған айыбы. Мұның өзі — тар заман.
Кесапаттың кесірі Тарлығының белгісі:
Келе ме деп керт басқа, Мұсылманнан хал кетті.
Сол себептен қорқамын! Тәңірім болғай деместен.
Әуелгі қорлар зор болды, Анты жұқпас бойына,
Сондай зорлар қор болды, Әр не түсер ойына,
Әуелгі барлар жоқ болды, Жалмауыз болды үлкенің,
Сондай жоқтар тоқ болды Қазақ, сенің сорыңа.
Жөн білмеген жамандар Арқадан дәурен кеткен соң,
Ел билеген бек болды, Қуғындап орыс жеткен соң,
Көтере алмай билігін, Тіпті амал жоқ, қазақтар,
Ұласқан үлкен кек болды, Енді сенің торыңа. Ниетіне қазақтың
Тым-ақ тәуір еп болды — Заманақыр болар деп, Сол себептен қорқамын!
Тұлпар шапса тұяғы тозатын, қыран ұшса қанаты талатын қазақтың ұлан-ғайыр ұлы даласы ықылым замандардан бері талай-талай ұлы тұлғаларды әлемге танытқаны тарихымыздан белгілі. Бұл жайында аңызға толы әңгімелер де, ақиқатқа жанасатын тарихи оқиғалар да жетіп артылады. Талай-талай тарихи оқиғалар қасиетті топырағы мен тасында жасырулы жатқан қазақ даласында даңқты перзенттердің туылмауы, елдік пен ерліктің салтанат құрмауы мүмкін де емес сияқты.
Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті-Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Ұлы даланың жеті қыры» атты бағдарламалық мақаласында: «Ұлы дала әл-Фараби мен Ясауи, Күлтегін мен Бейбарыс, Әз-Тәуке мен Абылай, Кенесары мен Абай және басқа да көптеген ұлы тұлғалар шоғырын дүниеге әкелді. Сондықтан біз атақты тарихи тұлғаларымыз бен олардың жетістіктерінің құрметіне ашық аспан астында ескерткіш-мүсіндер қойылатын «Ұлы даланың ұлы есімдері» атты оқу-ағарту энциклопедиялық саябағын ашуымыз керек» деген сөйлем жолдары бар. Қазақ халқының даңқын айдай әлемге жайып, өзінің біргей азаматтық айбынын да танытқан асыл ұлдардың бірі – Кеңес Одағының Батыры, даңқты қолбасшы, қасиетті Жуалы жерінен түлеген қаһарман перзент Бауыржан Момышұлы екені анық. осы боладыма подписатса етип кетши