Қазақстан Республикасы Еуроазиялық континенттің орталығында орналасқан. Белгілі бір жағдайларға байланысты бұл өңір сыртқы әлем үшін қол жетімсіз болды және сондықтан оған сырттан қызығушылық соңғы жылдары айтарлықтай артып келеді. Турист үшін, саяхатшы үшін бұл жерде барлығы қызықты: тарих, мәдениет, тұрмыс, табиғат, өйткені алғашқы, беймәлім материямен қарым-қатынас жасау және барлық жасушалардың толуы, осы қазына адамды ақиқатты тануға жақындатады.
Қазақстан аумағы ежелгі дәуірде қоныстанды, бұл туралы Бұқтырма өзені алқабында және Қазақстанның шығыс өңіріндегі Семей маңында, Павлодар облысының Баянауыл ауданындағы, Қаратау тауларында, Тараз маңында орналасқан археологиялық қазба жұмыстары кезінде табылған алғашқы қауымдық адам тұрақтарының іздері айтылады. Бұл тұрақтардың барлығы тас ғасырына жатады.
Палеолиттің орнына жаңа тас ғасыры (неолит) келді. Қазақстанда егіншілік, мал шаруашылығы пайда болған кезде екі жүзден астам неолит тұрақтары белгілі, адамдар аң аулау құралдарын жасайды, бұл жануарларды аң аулауды жеңілдетеді. Неолит дәуіріндегі адам тұрақтары республиканың барлық аймақтарында табылған.
Қола дәуірінде Қазақстанның орталық бөлігінде кен өндіру және металл балқытумен айналысты. Қола дәуірінің соңында, бірінші мыңжылдықта жаңа дәуірге дейін Қазақстан халқы көшпелі өмір салтына көшеді. Бұл кезде тайпалық одақтар пайда болады, алғашқы қауымдық құрылыстың ыдырауы басталады. Қазақстан аумағында мекендеген тайпалар мен асыл тұқымдық одақтар туралы мәліметтер жаңа дәуірге дейінгі бірінші мыңжылдықтың ортасына жатады. Қазақстанның солтүстік-батысында савромат тайпалары, Каспий теңізінің шығыс жағалауында Каспий тайпалары өмір сүрген. Тайпалар мал шаруашылығымен және егіншілікпен айналысты. Шамамен осы уақытта аймақтың оңтүстік-батысында Согд, Бактрия мемлекеті болған. IV ғасырдың соңында және III ғасырдың басында біздің дәуірімізге дейін Қазақстан аумағында Балқаш көлі мен Тянь-Шань сілемдері арасында өмір сүрген Үйсін, қангюй және аландардың жаңа тайпалары пайда болды.
Жаңа дәуірдің бірінші мыңжылдығының бірінші жартысында осы орындардың алғашқы қауымдық құрылысы құлдырауға келіп, VI ғасырдан бастап оның орнына аймақта феодалдық қатынастар қалыптасты, олар өңірде бір жарым мың жылдан астам уақыт бойы жалғасты. Өңірді дамытудағы ерекше орын "Ұлы Жібек жолы" болып табылады, ол Қазақстан аймағы арқылы өтіп, Қытайды Византиямен байланыстырды. Бұл жерде сауданың басты мәні жібек маталары болды. Көптеген қалалар Сырдария өзенінің алабындағы маршруттың Солтүстік жолында пайда болды. Міне, осы бағытта пайда болған кейбір қалалар.
Су – тіршілік көзі. Дана халқымыз «Судың да сұрауы бар» деп бекер айтпаған. Себебі, тамақсыз бірнеше күн өмір сүре алсақ, сусыз тіршілік жоқ. Тіпті, адам денесінің 2/3 бөлігі судан тұрады. Тіпті алғашқы тіршілік те судан басталған. Жер бетінде су - ең кең таралған зат.
Ал біз күнделікті судың қадірін біле бермейтініміз - шындық. Сарқырап су ағып тұрған соң бір тамшы суға зар болған жандарды түсіне бермейміз. Қазіргі кезде өнеркәсіпте көп қажеттіліктерге суды пайдаланғаннан, өндіріс қалдықтары суды ластауда. Сондықтан күн өткен сайын ішуге жарамды таза су азайып барады. Бұл ретте біз қолымыздан келгенше суды үнемдеп, оның басты құндылық екенін естен шығармауымыз керек.
Қазақстан Республикасы Еуроазиялық континенттің орталығында орналасқан. Белгілі бір жағдайларға байланысты бұл өңір сыртқы әлем үшін қол жетімсіз болды және сондықтан оған сырттан қызығушылық соңғы жылдары айтарлықтай артып келеді. Турист үшін, саяхатшы үшін бұл жерде барлығы қызықты: тарих, мәдениет, тұрмыс, табиғат, өйткені алғашқы, беймәлім материямен қарым-қатынас жасау және барлық жасушалардың толуы, осы қазына адамды ақиқатты тануға жақындатады.
Қазақстан аумағы ежелгі дәуірде қоныстанды, бұл туралы Бұқтырма өзені алқабында және Қазақстанның шығыс өңіріндегі Семей маңында, Павлодар облысының Баянауыл ауданындағы, Қаратау тауларында, Тараз маңында орналасқан археологиялық қазба жұмыстары кезінде табылған алғашқы қауымдық адам тұрақтарының іздері айтылады. Бұл тұрақтардың барлығы тас ғасырына жатады.
Палеолиттің орнына жаңа тас ғасыры (неолит) келді. Қазақстанда егіншілік, мал шаруашылығы пайда болған кезде екі жүзден астам неолит тұрақтары белгілі, адамдар аң аулау құралдарын жасайды, бұл жануарларды аң аулауды жеңілдетеді. Неолит дәуіріндегі адам тұрақтары республиканың барлық аймақтарында табылған.
Қола дәуірінде Қазақстанның орталық бөлігінде кен өндіру және металл балқытумен айналысты. Қола дәуірінің соңында, бірінші мыңжылдықта жаңа дәуірге дейін Қазақстан халқы көшпелі өмір салтына көшеді. Бұл кезде тайпалық одақтар пайда болады, алғашқы қауымдық құрылыстың ыдырауы басталады. Қазақстан аумағында мекендеген тайпалар мен асыл тұқымдық одақтар туралы мәліметтер жаңа дәуірге дейінгі бірінші мыңжылдықтың ортасына жатады. Қазақстанның солтүстік-батысында савромат тайпалары, Каспий теңізінің шығыс жағалауында Каспий тайпалары өмір сүрген. Тайпалар мал шаруашылығымен және егіншілікпен айналысты. Шамамен осы уақытта аймақтың оңтүстік-батысында Согд, Бактрия мемлекеті болған. IV ғасырдың соңында және III ғасырдың басында біздің дәуірімізге дейін Қазақстан аумағында Балқаш көлі мен Тянь-Шань сілемдері арасында өмір сүрген Үйсін, қангюй және аландардың жаңа тайпалары пайда болды.
Жаңа дәуірдің бірінші мыңжылдығының бірінші жартысында осы орындардың алғашқы қауымдық құрылысы құлдырауға келіп, VI ғасырдан бастап оның орнына аймақта феодалдық қатынастар қалыптасты, олар өңірде бір жарым мың жылдан астам уақыт бойы жалғасты. Өңірді дамытудағы ерекше орын "Ұлы Жібек жолы" болып табылады, ол Қазақстан аймағы арқылы өтіп, Қытайды Византиямен байланыстырды. Бұл жерде сауданың басты мәні жібек маталары болды. Көптеген қалалар Сырдария өзенінің алабындағы маршруттың Солтүстік жолында пайда болды. Міне, осы бағытта пайда болған кейбір қалалар.
Су туралы шағын шығарма.
Су – тіршілік көзі. Дана халқымыз «Судың да сұрауы бар» деп бекер айтпаған. Себебі, тамақсыз бірнеше күн өмір сүре алсақ, сусыз тіршілік жоқ. Тіпті, адам денесінің 2/3 бөлігі судан тұрады. Тіпті алғашқы тіршілік те судан басталған. Жер бетінде су - ең кең таралған зат.
Ал біз күнделікті судың қадірін біле бермейтініміз - шындық. Сарқырап су ағып тұрған соң бір тамшы суға зар болған жандарды түсіне бермейміз. Қазіргі кезде өнеркәсіпте көп қажеттіліктерге суды пайдаланғаннан, өндіріс қалдықтары суды ластауда. Сондықтан күн өткен сайын ішуге жарамды таза су азайып барады. Бұл ретте біз қолымыздан келгенше суды үнемдеп, оның басты құндылық екенін естен шығармауымыз керек.