Сөйлемдерді дәптерге жазып, сөйлем мүшесіне талдаңыз (разбор по членам предложения)
Мысалы: Халық өнерді құрметтеген.
- - - - -
* Қолөнер ерте дамыған.
* Көрмеге көп адам келді.
* Айсұлуда әдемі сырға бар.
* Шебер оюмен өрнектеді.
* Әйелдер зергерлік бұйымдарды тағады
1.
Сөздердің байланысу формаларына (типтеріне) қиысу, қабысу, менгеру, матасу, жанасу сияқты синтаксистік байланыс түрлері жатады.
2.
Меңгеру – синтаксистік байланыс түрлерінің бірі.
Меңгерудің бағыныңқы сыңарлары барыс, табыс, жатыс, шығыс, көмектес септік тұлғалары арқылы басыңқы сыңармен байланысады.
Мысалы:
1.Менің әпкем қаладан келді.
( қаладан келді- етістікті менгеру)
2. Мұғалім балаларға айтты. (балалврға айтты-барыс септігі арқылы жасалған меңгеру)
3.
Қабысу - сөздердің бір-бірімен ешбір жалғаусыз, шылаусыз, тек іргелес тұру арқылы байланысу түрі.
Мысалы: қызық кітап, ақ жаға, алтын сағат.
Мен базардан алтын сағат көрдім.
4.
Жанасу деп-алдыңғы сөздің соңғы сөзбен шылаулар арқылы немесе ешбір жалғаусыз, түбір тұлғаларында тұрып, орын жағынан бірде іргелес, бірде алшақ байланысуы аталады.
Мысалы: шарықтап ұшу, шарықтап көкке ұшу.
Мысалы:Ер тостик
Кейыпкерлери:Ерназар - Төстіктің әкесі
Төстік
Кенжекей - Төстіктің жары
Таусоғар - тау қопаратын күші бар алып күш-қуат иесі
Желаяқ - айшылық алыс жерлерді бірер сәтте басып өтетін жылдамдық иесі
Көлтауысар - Көл суын бір сәтте жұтып қоя алатын адам
Саққұлақ - адам құлағы жетпейтін жерден дыбысты ести алады
Мыстан
Бапы хан
Шойынқұлақ
Объяснение:
Төстік қиял-ғажайып жағдайда дүниеге келіп өседі. Жылан Бапы ханның жұмсауымен Төстіктің Темір хан еліне барып, онда қалыңдықты алу үшін сайысқа түсуі, осы сайыста кейіпкердің өз күшімен емес, керемет достарының арқасында жеңуі – қиял-ғажайып ертегінің заңдылығы. Мысалы, Шалқұйрық – тек жүйрік ат қана емес, алдағыны болжай алатын қабілеті бар, неше түрлі сиқырды білетін, адамша сөйлеп, адамша іс-әрекет қылатын қасиетті жануар. Ал жер астында Төстікке дос болатын Желаяқ, Таусоғар, Көлтауысар сияқты кейіпкерлер – мифтік танымның сипаты. Ертедегі адамдардың мифтік түсінігі бойынша, желдің, таудың, судың "иелері" болған. Кейінгі замандарда олар көркемдік сипат алып, "достар осындай болса екен" деген адам арманын жүзеге асырушы бейнелер ретінде қабылданған.