«Қызғыш құс» деген ӛлеңінде Махамбет Исатайдан, елінен айырылып, жалғыздықпен дос болғанын, кӛп күнінің құсалықпен ӛтіп жатқанын сӛз етеді. Махамбеттің «Жалғыздық» деген ӛлеңі тағы бар.Махамбет жырларының тоғысатын тақырыбы мұң мен зар болды. Әдетте мұң мен зарға бой беретіндер ойшылдар ғана.Қазақтан бір құнт кетті деп,Біздерге нәубет жетті деп.Бұзылды кӛңілім жыларға-ай.Батырдың налуы – нағыз экзистенциалдық кӛрініс. Қазақтан құнт кеткендігінің айқын белгісі – халықтың қанға қарсы шығуы, ханның ӛз халқына қарсы патша әскерін шығаруы, сӛйтіп, қазақтың қазаққа жау болуы.Келесі бір ӛлеңінде ақын:Асыра келіп ойласам,Бұ заманның шағындаМахамбеттей зарығып,Мұңды болған қайда бар? – деп басына түскен қиын-қыстау ахуалды жайып салады.Жалпы экзистенциалдық жағдай қалай және қайдан туады? Адам қиналғанда, күйзелгенде, жеме-жемге тап болғанда пайда болады. Адамды экзистенциалдық жағдайға тап қылатын жайттар – түңілу, жалығу, ӛзіне, ӛміріне, ісіне риза болмау, тосын талғам жасауға тура келетін сәт. «Экзистенция» ұғымы латын тілінде тіршілік деген мағынаны білдіреді. Ал экзистенциалдық жағдай -жай тіршілік емес, қиын-қыстау жағдай, болу ма, болмау ма деп қиналатын шақ. Батыста мұны «шекаралық жағдай» дейді. Махамбет «екіталай кезең» дейді
Абай Құнанбаев (1845-1904) — ақын, ағартушы, жазба қазақ әдебиетінің, қазақ әдеби тілінің негізін қалаушы, Ұлы Абайдың шығармашылық мұрасы халқымыздың ғасырлар бойы маңызын жоймайтын рухани қазына Ақынның дүниеге келгеніне бір жарым ғасыр болса да,оның мәнгі өлмес шығармалары,халыққа мұра болып қалған, Абай өз бетімен үйреніп,орысша кітаптарды көп оқыды,1880 жылдардың ортасынан бастап,Абай ақындық жолға түсті,Осы жылдан бастап,ол өлеңді үзбей жазуға тырысқан,Оның 1885 жылы жазған өлеңінде""Жасымда ғылым бар деп ескермедім'',Абай ғылым-білімді кезінде зерттей алмағынына өкініш білдіреді, Ал 1886 жылы жазған ''Ғылым таппай мақтанба,''Интернатта оқып жүр,талай қазақ баласы''деген өлеңдерде,ақын кейінгі ұрпаққа айтар өсиет түрінде жазылған, Абайдың қай өлеңің алсаң,да ақынның келесі ұрпаұұа қалдырған өсиеті,''халқым'''.жұртым деп халықтың әлеуметтік жағдайын ойлап,ақын аңсаған,достыққа,махаббатқа үгіттейді, Қазіргі заманда Абай өлеңдері бүкіл дүние жүзі ,отандық тарихымыз бен әдебиетімізде орын алды,Қазақстанда ұлы Абайдың есімі көптеген елді мекендер мен көшелерге,Алматы Ұлттық университетіне,Алматы қаласындағы мемлекеттік академиялық опера және балет театырына берілген, Ұлы ақынның 150 жылдық мерейтойы 1995 жылы дүниежүзілік ЮНЕСКО көлемінде аталып өтті
Ұлы Абайдың шығармашылық мұрасы халқымыздың ғасырлар бойы маңызын жоймайтын рухани қазына
Ақынның дүниеге келгеніне бір жарым ғасыр болса да,оның мәнгі өлмес шығармалары,халыққа мұра болып қалған,
Абай өз бетімен үйреніп,орысша кітаптарды көп оқыды,1880 жылдардың ортасынан бастап,Абай ақындық жолға түсті,Осы жылдан бастап,ол өлеңді үзбей жазуға тырысқан,Оның 1885 жылы жазған өлеңінде""Жасымда ғылым бар деп ескермедім'',Абай ғылым-білімді кезінде зерттей алмағынына өкініш білдіреді, Ал 1886 жылы жазған ''Ғылым таппай мақтанба,''Интернатта оқып жүр,талай қазақ баласы''деген өлеңдерде,ақын кейінгі ұрпаққа айтар өсиет түрінде жазылған,
Абайдың қай өлеңің алсаң,да ақынның келесі ұрпаұұа қалдырған өсиеті,''халқым'''.жұртым деп халықтың әлеуметтік жағдайын ойлап,ақын аңсаған,достыққа,махаббатқа үгіттейді,
Қазіргі заманда Абай өлеңдері бүкіл дүние жүзі ,отандық тарихымыз бен әдебиетімізде орын алды,Қазақстанда ұлы Абайдың есімі көптеген елді мекендер мен көшелерге,Алматы Ұлттық университетіне,Алматы қаласындағы мемлекеттік академиялық опера және балет театырына берілген,
Ұлы ақынның 150 жылдық мерейтойы 1995 жылы дүниежүзілік ЮНЕСКО көлемінде аталып өтті