Сөздерді пайдалан. 9-тапсырма. Ұлылардың музыка туралы айтқан пікірлеріне сілтеме жа-
сап, эссе жаз. Эсседе фразеологизмдер, мақал-мәтелдер, эмоционалды
• Музыка жас азаматтардың ішкі дүниесін байытып, әр дәуірдегі қоғамдық өмірдің түрлі құбылыстарын дұрыс түсінуге көмектеседі
(А. Жұбанов).
Музыка адам жанын жарқындатып, жалындатуға тиіс (Л. Бетховен ).
Музыка тамшы сияқты, там-тұмдап жүрекке енеді де, жанды желпіндіреді (Р.Роллан).
Музыканы халық тудырады, ал біз, суреткерлер оны тек музыкалық аспаптармен орындауға бейімдейміз (М.И. Глинка).
Музыка... әрбір адамға өзін-өзі терең түсінуіне көмектеседі, ол
адамның сезімі мен ойын байытады (Д.Д. Шостакович).​

халықтар, елдер, жерлер, сулар, өзендер, достар, жолдастар, адамдар, балалар, қалалар, ормандар, үйлер, көшелер, театрлар, әншілер, бишілер, отандастар, замандастар, қыздар, ерлер, батырлар, бақшалар, ертегілер, естеліктер, дәптерлер, қазыналар, байлықтар, балықтар, орындықтар, кеселер, шәйнектер, жиһаздар, математиктер, ғалымдар, ұшқыштар, ракеталар, терезелер, шынылар, ұстаздар, оқушылар, мектептер, ұжымдар, ағаштар, жапырақтар, гүлдер, өсімдіктер, өндірістер, жұмысшылар, қайықшылар, балықшылар, бақташылар, қойшылар, қойлар, сұрақтар, жұмбақтар, жауаптар, сиқыршылар, технологиялар, дәрігерлер, көзілдіріктер, көбелектер, көпірлер, әжелер, аталар , аналар, әкелер, немерелер, шөберелер.

Объяснение:

Сын есімнің шырайлары – сын есімнің біртектес сапалық сынның бір-бірінен айырмашылығын анықтайтын категориясы. шырай категориясы әр түрлі сапаны емес, керісінше, ұқсас заттардың біркелкі сындық, сандық, сапалық дәрежесін салыстыруға қызмет етеді. шырай жұрнақтары қатыстық сын есімдердің бәріне бірдей жалғана бермейді (түскі мезгіл немесе шоқпардай кекілі бар қамыс құлақ дегендегі қатыстық сын есімдер шырай категориясын қ), олар заттанған сөздерге (қ), кейбір модаль сөздерге (көбірек, азырақ), үстеулерге (ілгерірек, өте кейін) жалғанады. ғылыми еңбектерде шырай түрлері түрліше беріліп жүр: мектеп оқулықтарында 3 (жай, салыстырмалы, күшейтпелі), ал жоғары оқу орны оқулықтарында 4 түрі (асырмалы) беріледі. бұлайша жіктеу олардың мағыналық реңктеріне байланысты: аппақ пен керемет ақ немесе тым аппақ деп айту оның ерекше аппақтығын білдіру, бір ғана түстің түрлі дәрежесі мен сапасын жеткізу мақсатынан туындаған. сын есімнің шырайларын түрлері жай шырай шырай түрлерінің бəріне негіз болады, оның арнайы грамматикалық көрсеткіштері, қосымшалары жоқ. мысалы, ол ауаның тазалығын, дүниенің кеңдігін, ң жомарттығын ешқандай салыстырусыз білдіреді. салыстырмалы шырай аналит. тәсілмен жасалады, заттың ұқсас сапаларының артық я кемдігін -рақ, -рек, -ырақ, -ірек; -лау, -леу, -дау, -деу, -тау, -теу; -ғыл, -ғылт, -ғылтым, -шыл, -шылтым; -аң, -ғыш, -гіш, т.б. жұрнақтар арқылы салыстыра көрсетеді. күшейтпелі шырайды төлеуов аналитикалық және синтетмкалық жолмен жасалады десе, ысқақов осы екі тәсілді шырайдың екі түріне бөліп тастайды, яғни күшейтпелі буын күшейтпелі шырайды, ал күшейткіш үстеулер асырмалы шырайды жасайды деп есептейді. күшейтпелі шырайдың негізгі көрсеткіші күшейтпелі буынның тіркесуі болып табылады, ол сын есімнің бастапқы буынының қысқарып, оған -п дыбысының жалғануы арқылы жасалады. мысалы, қып-қызыл, үп-үлкен. асырмалы шырай сын есімге өте, тым, аса, әбден, орасан, нағыз, нақ, шымқай күшейткіш үстеулерінің тіркесуінен жасалады: тым үлкен, аса бай. кейде шырайлар аралас қолданылып, бірінің үстіне бірі жалғана береді. мысалы: тым қызылдау, үлкеніректеу. кейбір зерттеушілер шырай категориясының лексика-грамматмкалық екі түрін ғана (салыстырмалы, күшейтпелі) атайды.