Sal досыңа не туыстарының біріне хат жаз. Xarms мекте
каnt оқитының және қалай демалатыны туралы шара
2
нәтижE САБАК
Мен не үйрендім?
131
1. Мәтінді түсініп оқы.
Туған өлке
Сонау оңтүстіктен ұшып шыккан Караrорral are
басына орнатылған үйшігіне биыл да шаршап-шал
дырып орец жетті. Оның бұл үйшікті меншіктеніп, ба
лапандарын ұшыра бастағанына да бес жыл өтті. Кү
суыта оңтүстікке ұшып кетіп, ар көктем саһын каты
оралу қашанғы әдетіне айналған.
ware
--Ермек , менің Астанаға бірінші келуім. Сондықтан қаланы аралап , ондағы зəулім ғимараттарды көргім келеді. Мүмкін болса əуелі маған қала туралы айтып бересің бе?
--О не дегенің, достым! Мен бүгін əдейі уақытымды, Министрліктер үйі, 《Бəйтерек》монументі, т.б. ғимараттар бар.
--Иə, иə, соның ішіндегі маған ең қызықтысы --《Бəйтерек》монументі. Сол жайлы не айта аласын? Оның мəнісі қандай?
--Бұл --елордамыздың нышаны. Бəйтерек, біріншіден ең биік ағаш, екіншідентірек, таяныш дегенді білдіреді.
--Оның жоғарғы жағындағы алтын шар нені бідіред?
--Алтын шар қазақ елінің бақытын елестетіп тұрғандай.
--Қызықты əнгіме үшін, рахмет. Сау бол
--Кездескенше.
Удачи тебе в учебе надеюсь мой ответ тебе если так то поставь сердечко ☺
Казак халкынын салт-дастурлери коп. Мысалы:
Той малы (дәстүр). «Жүз жылқы той малына кетіпті» (М.Ж.Көпеев). Келін алуға келген қадірлі құдалар ел дәстүр салты бойынша сән салтанатымен, жөн жосығымен келіп түседі. Бұл жолдың кәде жоралары да көп болады. Соның ішінде ең басты кәдесінің бірі осы топқа арнайы әкелген « той малы» деп аталатын жолды дәстүр. Бұған әр құда өз дәулеті мен шамасына қарай жылқы немесе бірнеше қой әкеледі. Күйеудің абырой, беделі осы кәдеге де байланысты болады. Бұған қымбат мата, бұйым, жеміс, қант, шәй да қосылады. Әкелген мал арқылы құдалар қыз әкесінен, атасынан немесе сол ауылдағы жолы үлкен ақсақалдан бата тілейді. Батадан кейін әлгі мал сойылып, тойға жиналғандар одан ауыз тиеді. Той малы толымсыз болса қыз жеңгелері құдалардың бетіне басады. Сондықтан да «той малының» мүшесі түгел әрі семіз болуы қатты қадағаланады.
Күйеу киімі (салт). «Әкесі күйеу, шешесі қалыңдық болмаған ба?» деп бізді мінейді. Ки! деп аттанар жерде Абайға жаңағы күйеу міндетті түрде «күйеу киімін» киюге тиіс. Алдынан шыққан жеңгелер мен жас қыз келіншектер күйеуді киімінен танып алады. Сондықтан күйеу басқа жігіттерден салт бойынша ерекше киінеді. Бөркіне үкі тағып, қызыл шапан, биік өкше етік киеді. Бөркін көзіне түсіріп төмен қарап, кішілік көрсетіп тұрмаса айып төлейді немесе сөзге, күлкіге ұшырайды. Сол бетімен қыз келіншектердің ортасына түскен күйеу небір азапты әзіл қалжыңға төзеді. Оның мінген атын «күйеу атымен күл тасы» дегендей ауыл балалары мініп алып қызыққа бөленеді. Бұл да ауыл салты.
Беташар(дәстүр). «Уә әлеумет! Енді беташар тыңдайық!». Жаңа түскен келінді «беташар» дәстүрі жасалмай ешкім көре алмайды. Оны көру үшін әдейі «беташар» жасалады. Оған тойға жиналған туыс туғандар тегіс қатынасады. Жас келіннің екі жағында екі көргенді келіндері тұрады. Мұнда «Беташар» жыры айтыла отырып, келінге оның атасы, енесі, оның басқа туыстары таныстырылып, келін оларға сәлем жасайды. Сәлем жасаған адамдар «көрімдік» береді. Бет ашатын жігіт ән жырды желдірте, көңілді көтере жыр төгуі керек.
Қыз ұзату» (салт, той). «Ұлын ұяға, қызын қияға қондыру» ата ананың тілегі әрі парызы. Соның ішінде қыз ұзату үлкен той, думан әрі қызық. Бұл күні ата ана қуанады, әрі жылайды. Қуанатыны қыз өсірді және оны құтты жеріне қондыруы, жылайтыны әрине қимастық көңілі.
Қызды алуға құда (тақ санмен) бес не жеті кейде одан да көп адам келеді. Мұның ішінде бас құда, құдалар және күйеу жолдас болады. Солтүстік және Орталық Қазақстанда тек ер адамдар барады. Құдалар әдетте кешкілік баруы керек. Мұнда ойын сауық, құдалық рәсімдер мен кәде жоралар жасалады. Жақын адамдар құданы үйіне шақырады.
Ұзатылатын қызды дәстүр бойынша таң ата, күн шыға жөнелтеді. Оның алдында қыз «Қоштасу жырын», жастар «Жар жар», «Ау жар», «Аушадияр» айтылады