Сан есім. Тест сұрақтары. І нұсқа. 1.Жинақтық сан есімнің сұрағын табыңыз: А) нешеу? В) нешінші? С) неше? Д) қайсысы? 2. Сан есімді тіркесті табыңыз: А) екінші жыл А) жаңа көйлек С) биік тау Д) алма ағашы 3. Бөлшектік сан есімді анықтаңыз: А) бес В) оннан үш С) қырықта Д) бесеу 4. Арасына дефис қойылатын сан есімді табыңыз: А) бір жарым В) оныншы С) сағат үште Д) он оннан 5. Сан есім мағынасына қарай неше топқа бөлінеді? А) 4 В) 2 С) 6 Д) 5 6. Бір ғасырда неше жыл бар? А) 95 В) 100 С) 70 Д) 150 7. Күрделі реттік сан есімді табыңыз: А) жиырма екі В) он С) отыз бесінші Д) біреу 8. Топтау сан есімді көрсет: А) екіден бір В) екі жүзден С) бір жарым Д) алтау 9. Мақалды толықтырыңыз: рет өлшеп, бір рет кес. А) жеті В) жетеу С) жетінші Д) жетіден 10. Сан есім нені білдіреді? А) заттың сапасын В) заттың санын С) заттың көлемін Д) заттың іс-әрекетін 11. Есептік сан есімді табыңыз: А) бесеу В) он бірінші С) ондаған Д) бес жүз 12.Реттік сан есім жасайтын жұрнақты табыңыз: А) –ыншы, -інші В) –ау, -еу С) –дай, -дей Д) -лы, -лі 13. Дұрыс жазылған сан есімді анықтаңыз: А) жиырмаүш В) 13ке келді С) 7 сынып Д) 1-ақпан 14. Болжалдық сан есім жұрнағын табыңыз: А) –дан, -ден В) -ншы, -нші С) –дай, -дей Д) –лар, -лер 15. Дара сан есімі бар сөйлемді табыңыз: А) Оның үйінде 5- бар екен. В) Ол үшінші бөлмеде жалғыз отыр. С) Жүзге жуық адам бар. Д) Бір жарым сағатта біз жұмысты бітірдік. 16. Жинақтық сан есім нені білдіреді? А) заттың жинақталған санын В) заттың реттік санын С) заттың дәл санын Д) заттың нақты санын 17. «Нешінші?» қай сан есімнің сұрағы? А) есептік

Алтын орда әдебиеті жас ұрпақты патриоттық отаншылдыққа тәрбиелейтін құнды мұра.Осы ретте тарихи жырлардың («Еңсегей бойлы ер Есім», «Абылай хан», «Қаракерей Қабанбай батыр», «Қанжығалы Бөгенбай батыр», «Шақшақ Жәнібек батыр», «Райымбек батыр», «Ер Жәнібек», «Олжабай батыр», «Өтеген батыр», «Исатай-Махамбет», «Досан батыр», «Сұраншы батыр», «Бекет батыр», «Кенесары-Наурызбай», «Жанқожа батыр», «Арқалық батыр», «Ер Әжібай», т.б.) негізгі идеялық мазмұны елді басқыншы жаулардан қорғап, ел мен жердің бүтіндігін сақтау болып келеді.

Әдебиетте батырлар (Ер Есім, Төле би, Қабанбай, Бөгенбай, Абылай, Шақшақ Жәнібек, Райымбек, Олжабай, Ер Жәнібек, Барақ, Ер Әжібай, т.б.) қорқуды білмейтін, жаужүрек жандар. Сонымен қоса батырлардың жекпежектері мен мінген аттарына ғана мән беріліп қоймай, олардың сыртқы тұлға-бітімдеріне де назар аударып, жалпы жұртқа үлгі ете жырлаған. Сөйтіп, елдік пен ерлік туралы халық идеясын жарқырата ашқан. Батырларға портреттік сипаттама берумен бірге олардың адамгершілік қасиеттері де қаға беріс қалмаған. Осы ретте хандар да жырдың негізгі қаһармандары қатарында көрінеді. Ханның әділ болуы – елдің бағы. Елін құрап, ерін біріктіріп берекеге шақырса, бұл – ханның ақылдылығы. Ел тағдырын ойлап, әр істі ақылдасып шешу де ханға қажет әрекет. Біз сөз еткен жырлардағы хандар – ел мүддесін алғы кезекке қойған жақсы істерімен жарқырап көрінетін тұлғалар. Сондықтан олардың іс-әрекеттері мадақ етіледі, барынша шынайылықпен өрнектеледі.

Жалпы адамдар бір - бірінен мінезі, дене тұрқы мен сырт келбеті өзгешеленгенмен, барлығы бірдей болып туылады. Ал адам бойына адами қасиеттер тәрбиесі мен қоршаған ортасына байланысты қалыптасады.

Адам бойында жақсы - жаманды қасиеттер қатар жүреді. Менің ойымша, әрбір адам бойында адамгершілік, кішіпейілділік, сыпайылық, адалдық, еңбекқорлық, табандылық т.б. секілді жақсы қасиеттер кездестіруге болады.

Ал ішкі жан дүниесі мен сыртқы сұлулығы астасып жатқан адам нағыз адам деген атқа лайықты болады деп есептеймін. Нағыз адам қарапайым болып, өзгелерге қол ұшын созуға дайын болып, менмендікке жол бермейді.