1.Сайлаушы төре жұрт көзіне шешілмейтін бір жұмбақ болып қалды. 2.Егер көңілді кірбің ой ба бүгін Әбіш атқа мініп ап, ағындап шапқылар еді, әлденеге, әлдекімге душар болуды іздер еді. 3.Ұлың үшін сені айыптай алмаймыз. 4.Көкейдегі арманын айта білгенде ғана, мұрат-мақсаттарын көркем кестелегенде ғана ақынның бедел-абыройы арта түспек. 5.Бұл жердің жайын біле бермейтін адамдарға орталықтан шалғай жатқан ауыл сүлбесі тым көңілсіз болып көрінетін. 6.Алматы көктемінің салқындау ауа райы екі-үш күннен бері маужырап тұр. 7.Ұзын тұмсықты, қара қоңыр құстар көгілдір айдынды қақ жарып, жағаға қарай қиқулап жүзіп келеді.
Ауыспалы осы шақ – көсемшенің –а, -е, -й жұрнағы жалғанып, жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: бар – а- мын, көр –е – мін, қара – й- мын.
КЕЙІНДІ ЫҚПАЛ Сөз ішінде немесе сөздер аралығында кейінгі дыбыстың өзінен бұрынғы дыбысқа әсер етіп өзгертуін кейінді ықпал дейміз. Сөздің соңғы дыбысы қатаң п, қ, к болып, жалғанатын қосымша дауыстыдан басталса, олар ұяң сыңарларына (п-б, к-г, қ-ғ болып) айналады, кейде п дыбысы у-ға айналады. Мысалы:- күрек — күрегі, доп — добы, тарақ — тарағы
Жедел өткен шақ етістік түбіріне -ды, -ді, -ты, -ті жұрнағының және оған жіктік жалғау жалғану арқылы жасалады.
Сабақтас құрмалас сөйлем — құрамындағы жай сөйлемдері бір-бірімен сабақтаса байланысқан құрмаластың түрі. Сабақтас құрмалас сөйлем құрамындағы алғашқы жай сөйлемнің баяндауышы тиянақсыз тұлғада келіп, екіншісіне бағына байланысады. Мысалы: Қасым төре түрегеліп, күміс қынды сапысын шешіп, Кенесарының алдына қойды .
1.Сайлаушы төре жұрт көзіне шешілмейтін бір жұмбақ болып қалды. 2.Егер көңілді кірбің ой ба бүгін Әбіш атқа мініп ап, ағындап шапқылар еді, әлденеге, әлдекімге душар болуды іздер еді. 3.Ұлың үшін сені айыптай алмаймыз. 4.Көкейдегі арманын айта білгенде ғана, мұрат-мақсаттарын көркем кестелегенде ғана ақынның бедел-абыройы арта түспек. 5.Бұл жердің жайын біле бермейтін адамдарға орталықтан шалғай жатқан ауыл сүлбесі тым көңілсіз болып көрінетін. 6.Алматы көктемінің салқындау ауа райы екі-үш күннен бері маужырап тұр. 7.Ұзын тұмсықты, қара қоңыр құстар көгілдір айдынды қақ жарып, жағаға қарай қиқулап жүзіп келеді.
Объеснение: астын осылай сызады)))
1)c
2)a
3)d
4)c
5)e
6)a
7)d
8)c
9c
10c
11b
12c
13)d
14b
15а
16с
17e
18d
19d
20b
Объяснение:
Ауыспалы осы шақ – көсемшенің –а, -е, -й жұрнағы жалғанып, жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: бар – а- мын, көр –е – мін, қара – й- мын.
КЕЙІНДІ ЫҚПАЛ Сөз ішінде немесе сөздер аралығында кейінгі дыбыстың өзінен бұрынғы дыбысқа әсер етіп өзгертуін кейінді ықпал дейміз. Сөздің соңғы дыбысы қатаң п, қ, к болып, жалғанатын қосымша дауыстыдан басталса, олар ұяң сыңарларына (п-б, к-г, қ-ғ болып) айналады, кейде п дыбысы у-ға айналады. Мысалы:- күрек — күрегі, доп — добы, тарақ — тарағы
Жедел өткен шақ етістік түбіріне -ды, -ді, -ты, -ті жұрнағының және оған жіктік жалғау жалғану арқылы жасалады.
Сабақтас құрмалас сөйлем — құрамындағы жай сөйлемдері бір-бірімен сабақтаса байланысқан құрмаластың түрі. Сабақтас құрмалас сөйлем құрамындағы алғашқы жай сөйлемнің баяндауышы тиянақсыз тұлғада келіп, екіншісіне бағына байланысады. Мысалы: Қасым төре түрегеліп, күміс қынды сапысын шешіп, Кенесарының алдына қойды .