Сен білесің бе? Аспан әлемін, ғаламшарды зерттейтін адамды астроном
деп атайды. Астрономдардың айтуынша, Жер ғаламшары
Күннің айналасындағы газ және тозаңдардың пайда бол-
ған. Ал «Күннің тартылыс күшінен кеңістікте ғаламшарлар
пайда болған», - деген болжам бар.
Газ-тозаң іріктеліп, олардың жеңіл элементтері Күн
сәулесінің қысымымен одан әрірек орналасады. Ал бірша-
ма ауырлары Күнге жақын орналасқан.
Оқиық
2. Өлеңді мәнерлеп оқы. Түсінгеніңді айтып бер.
Мен астроном боламын
Білімін жиып ғаламның
Мен астроном боламын.
Ғаламшарлар әлемін
Зерттеу - менің қалауым.
Білімін жиып ғаламның
Мен астроном боламын.
Арманымның жолында
Көтерем ғылым жалауын.
H. Дәулеткереева
Оқиық және жауап берейік
3. Сұрақтарға жауап бер.
Өлең неше шумақтан тұрады?
Өлеңнің әр шумағында неше жол бар?
Өлеңнің әр жолында неше буын бар?
Ойл
Ойланайық
4. Өлеңді қайталап оқы. Сұрақтарға жауап бер.
Өлең не туралы?
Астроном болу үшін не істеу керек?
Астроном адамдар немен айналысады?
Астрономдар неліктен ғаламшарларды зерттейді?
Өлеңдегі кейіпкер алдына қандай мақсат қойды?
ответ:Бір күні екі бала мектептен шығып бара жатып, бос бөтелкені жерге тастап жіберді. Ал қоқыс жәшігі сол бөтелкенін жанында тұр. Аула жинап жүрген адам қарт кісі еді. Мен соны көргеннен кейін сол балаларды үстап алып, олардын қандай арсыз екенін айтып, табиғатты ластауға болмайтынын түсіндірдім. Сонан сон олар жанағы бөтелкені қоқыс жәшігіне тастап, қарт кісіге көмектесе бастады. Егерде барлық адам қоқысты жерге емес қоқыс жәшігіне тастаса біздін табиғатымыз әдемі әрі ауа таза болады.
Объяснение:
Қызыл қасқыр – қасқыр тұқымдасына жататын жыртқыш аң. Қазақстанда Тянь-Шань мен Жетісу (Жоңғар) Алатауында кездеседі. Дене тұрқы – 100-110 см, құйрығының ұзындығы – 45-50 см. Құйрық жүні үлпілдек. Арқасы қызыл қоңыр, екі бүйірі солғын қызыл түсті. Қызыл қасқыр жаз айларында альпі және субальпі белдеулерінде 2500-4000 метр биіктікте, таутеке мен арқар жайылатын жерлерде қоныс аударып тіршілік етеді. Баспана ретінде түрлі қуыстар мен басқа аңдардың тастап кеткен індерін пайдаланады. Көбеюі жөнінде деректер аз. Мысалы, Бейжің хайуанаттар паркінде қызыл қасқырдың қаңтар айында ұйығып, 60 күннен кейін көбіне 3-4 күшік туатыны анықталған. Көбею кезінде үйірімен (5-10, кейде 30) жүреді. Қызыл қасқыр – терісі бағалы аң. Саны өте аз, соңғы 40 жылда Қазақстанда қызыл қасқырдың кездескені туралы дерек жоқ. Қызыл Қасқыр Халықаралық табиғат қорғау одағы мен Қазақстанның “Қызыл кітабына” енгізілген.