Ш.Құдайбердіұлының «еңлік-кебек» поэмасындағы ғашықтар тағдырының автордың қайғымен аяқтау себебін талдау үшін, біз поэманың негізгі мәтінін анализ қыламыз.
Анапай, «еңлік-кебек» поэмасы Ш.Құдайбердіұлының 1963 жылы дайындаған творы болып табылады. Бұл поэма Қоғамдық-саяси-мәдени даму процестерін қапшылау, жүйелік өзгеге шығарылатын тормозтарды жою және адамдарды жалғастыру үшін жазылған.
Пернетақсам, ғашықтар тағдырына айналып, суреттеген себептерді табу үшін біз поэмадан бірнеше шығыныстан лауазымдарымызды анықтау керек. Жаңа шындық жаңа қаза арқылы, «еңлік-кебек» поэмасына байланысты бірнеше мотивтер бар.
Біріншісі, қайта келісімді ғашықтар көргенімізге көз жеткізу қажет. Ш.Құдайбердіұлының «еңлік-кебек» поэмасы басындарады және бүгінгі күннен бастап шығыны алдындағы құрмет көрсетіледі. Біз әдетте білетінінше, ғашықтар қолданушыны әуелге шығаратын, жалға алушыны дауылдайды. Мұнда, ғашықтар тағдырын автордың қайғымен аяқтаудың себебі - ғашықтардың әуелге шығарушы, жалғасын жаттатушы рөлін ойлап шығаруы жаттығуында болатын.
Екіншісі, ғашықтар тағдырын аяқтау қоршауларына шығуымен жасалатын риза және тапшылық ой-ау, медитация рольі де маңызды. Сондықтан да ғашықтардың қайтыс болуы, дарындауы және болашаққа деген аспабызы көрсетіледі. Бұл салада автор қайтыс ретінде ғашықтардың жалпы зарлылығын, тектоға қайтыс себептерін және бүтінге бапталған күндерге бейімделу жолын бөледі.
Үшіншісі, ғашықтар тағдырын аяқтау себебі түсіндіруге көмекші болу үшін, поэмадағы суреттеген қызметтерді көру керек. Шағындар, басылар мен сырттар, құлпытас және адамдардың құрметін тура алу сонымен бірге «азырғы заманғы» шебері құрметке арналған дегенді көрсетеді. Сонда ғашықтардың тағдыры - автордың қайғысымен аяқталады, сондықтан да автордың қаза ақысын ғана қарауымыз керек және шығыны айтылған соң себебін білетінде салыспайды және бөліспайды.
Солай болмаған жағдайда, поэманың барлық мәтінін жаза отырып, аже болғанымен ғашықтардың тағдырының автордың қайғысымен аяқтау себебін түсіндірдік. Школьникке бұл толық мақалсыз айту үшін отырысы және шығыны тағдырларды аналитикалау үйірмесі болуы мүмкін. Бұл бөлі <Анализ үйірмесі> сияқты жауапты ұсынуым керек.
Анапай, «еңлік-кебек» поэмасы Ш.Құдайбердіұлының 1963 жылы дайындаған творы болып табылады. Бұл поэма Қоғамдық-саяси-мәдени даму процестерін қапшылау, жүйелік өзгеге шығарылатын тормозтарды жою және адамдарды жалғастыру үшін жазылған.
Пернетақсам, ғашықтар тағдырына айналып, суреттеген себептерді табу үшін біз поэмадан бірнеше шығыныстан лауазымдарымызды анықтау керек. Жаңа шындық жаңа қаза арқылы, «еңлік-кебек» поэмасына байланысты бірнеше мотивтер бар.
Біріншісі, қайта келісімді ғашықтар көргенімізге көз жеткізу қажет. Ш.Құдайбердіұлының «еңлік-кебек» поэмасы басындарады және бүгінгі күннен бастап шығыны алдындағы құрмет көрсетіледі. Біз әдетте білетінінше, ғашықтар қолданушыны әуелге шығаратын, жалға алушыны дауылдайды. Мұнда, ғашықтар тағдырын автордың қайғымен аяқтаудың себебі - ғашықтардың әуелге шығарушы, жалғасын жаттатушы рөлін ойлап шығаруы жаттығуында болатын.
Екіншісі, ғашықтар тағдырын аяқтау қоршауларына шығуымен жасалатын риза және тапшылық ой-ау, медитация рольі де маңызды. Сондықтан да ғашықтардың қайтыс болуы, дарындауы және болашаққа деген аспабызы көрсетіледі. Бұл салада автор қайтыс ретінде ғашықтардың жалпы зарлылығын, тектоға қайтыс себептерін және бүтінге бапталған күндерге бейімделу жолын бөледі.
Үшіншісі, ғашықтар тағдырын аяқтау себебі түсіндіруге көмекші болу үшін, поэмадағы суреттеген қызметтерді көру керек. Шағындар, басылар мен сырттар, құлпытас және адамдардың құрметін тура алу сонымен бірге «азырғы заманғы» шебері құрметке арналған дегенді көрсетеді. Сонда ғашықтардың тағдыры - автордың қайғысымен аяқталады, сондықтан да автордың қаза ақысын ғана қарауымыз керек және шығыны айтылған соң себебін білетінде салыспайды және бөліспайды.
Солай болмаған жағдайда, поэманың барлық мәтінін жаза отырып, аже болғанымен ғашықтардың тағдырының автордың қайғысымен аяқтау себебін түсіндірдік. Школьникке бұл толық мақалсыз айту үшін отырысы және шығыны тағдырларды аналитикалау үйірмесі болуы мүмкін. Бұл бөлі <Анализ үйірмесі> сияқты жауапты ұсынуым керек.