Қарлығаш (лат. Hirrundinidae) — торғайтәрізділер отряды, әнші торғайлар тобының тұқымдасы.[1]
Swallows and Martins
Welcome Swallow
Welcome Swallow
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Chordata
Табы: Aves
Сабы: Passeriformes
Кіші сабы: Passeri
Тұқымдасы: Hirundinidae
Vigors, 1825
Genera
Many, see text.
Арктика мен Антарктидадан басқа аймақтарда кеңінен таралған, 20 туысқа бірігетін 79 түрі бар. Қазақстанда 5 түрі (жар қарлығашы, құз Қарлығашы, қосреңді Қарлығаш, секпілтөс Қарлығаш, кент Қарлығашы) кездеседі.
Қарлығаштың тұмсығы қысқа, тұмсығының түбі кең, езулерінің арасы алшақ. Қанаттары жіңішке әрі ұзын. Дене бітімі ерекше сымбатты. Саусақтары қысқа, әрі әлсіз, жерде жүруі ебедейсіз. Қ-тың қауырсыны тығыз, жотасы қара түсті жылтыр. Сыртқы түрінен еркегі мен ұрғашысының айырмашылығы байқалмайды. Дене тұрқы 9—23 см, салм. 10—60 г.
Қарлығаш өте жақсы ұшады, тіршілігінің көп уақытын ауада ұшып жүріп өткізеді. Су үстінен ұшып бара жатып-ақ су іше береді. Ұшып жүріп қорегін ұстап жейді. Дауысы онша қатты емес. Қарлығаш ұясын саз балшықтан сілекейімен араластырып бекем етіп жартас қуыстарына, жағалаудағы жарға, үй ішіне, кейде ағаш басына да салады. Ұясы жарты ай немесе түбі кең, аузы тар құмыра пішінді. Ұясының түбіне қауырсыннан, т.б. заттардан жұмсақ төсеніш жасайды. Ашық ұядағы жұмыртқа қара теңбілді шұбар, жабық ұядағы жұмыртқа ақ түсті болады. Жылына 1, кейде 2 рет 3—7 жұмыртқа салып, балапан басып шығарады. Балапандары қызылшақа болып туады.
Қорегі көбіне ұсақ жәндіктер. Ашық күндері биіктеп ұшады да, ауа райы жауын-шашынды болар алдында жер бауырлап ұшады. Сондықтан да қарлығаштың ұшу ерекшелігіне қарап ауа райының өзгерісін алдын-ала болжауға болады. Сұр қарлығаш сағатына 170 км жылдамдықта ұшады екен.[2]
Мен өзімді жалғыз деп санамаймын, торттар мен картоппен тамақтанамын, ессіз қатты шай ішемін, менде симбиозға ұшыраған басқа организмдер бар! Қазіргі уақытта суперорганизмнің барлық басқа тұрғындары бізге адал қызмет етеді, біз бақытты өмір сүру үшін бәрін жасайды. Бұл сіздің 99% симбионттарыңыз туралы білмейтін өмір салты туралы, жалпы медицина туралы ойлауға мәжбүр етеді. Бір ғажайыптың болғанын елестетіп көріңіз, біз өте кішкентай, тікелей микроскопиялық болдық. Қазір біз қандай да бір тағамдамыз. Бір адам келіп, тамақтануды бастайды. Сонымен біз адам ағзасына ауыз арқылы ендік.
Адам денесі ылғалды және жылы болады. ауыз - бұл ас қорыту жүйесінің қақпасы, ол тамақты сізді қуаттандыратын және қуат беретін қоректік заттарға айналдыруға және жасушалардың өсуіне және қалпына келуіне көмектесетін етіп жасалынған, сондықтан сіз бұтаны бірінші жасаған кезде ас қорыту машинасын шайнаған кезде және үзіліс жасасаңыз болады. бүкіл процесті жеңілдету үшін бөліктерге бөліңіз. сілекей ыңғайлы болады Ол тамақпен араласады және одан да көп, енді бұзылады, енді асқазан үлкен бөліктерді сіңірмейді. біз алға қарай жүреміз, алдында слайд бар. біз жұлдыруға немесе дәлірек айтқанда, тамаққа барамыз. Біз жүреміз, алдыңғы жақта шанышқы, үш жол бар. Бұл екі өкпе. Ол жерге бару қауіпті, жөтелгенде бәрі дірілдейді. Сонымен әрі қарай жүрейік. Біз қазір ас қорыту жүйесі арқылы жүреміз. Біз дұрыс жолдамыз.
Бұл адамның өңеш қабырғаларының бұлшық еттері менің артымда қысылып, алдымда босаңсығанын көремін, бұл процесс перистальтика деп аталады және оның арқасында мен ас қорыту жүйесі бойымен әрі қарай жүремін. екі секундтан кейін біз туннельдің соңына жеттік. ашылатын және жабылатын бұлшықет бар. асқазанға тамақ жіберіп, оның өңешке оралуын болдырмау. қозғалыс қауіпсіздігін басқару сияқты нәрсе.Туннель аяқталды. әрі қарай барамыз, асқазанға қарай. сөмкеге ұқсайды,сонда біз қол тигіземіз. сонша күшті, бәрі бұлшық еттер мен асқазанды ұстап, араластырып, ботқа етіп ұнтақтайтынына таңғалмаймын, сондықтан ол өте күшті болуы керек. шынымды айтсам, асқазанның іші онша жақсы көрінбейді. бұл не, ол қатты күйіп кетеді. асқазанн қышқылынан шығу керек. Әйтпесе, мен ботқаға айналамын. Келесі аялдама - үш бөлікке бөлінетін ұзын, серпентиндік мүше болып табылатын жіңішке ішек. Мен ұзындықты айтсам, оны түзуге болмайды. Мен мұны істемеуге кеңес бермеймін, себебі оны ішке айналдыру керек. т биіктігіне дейін 6 метрден асады түтік жираф бойымен тең. Мұның бәрі адамның ішінде.
Қарлығаш (лат. Hirrundinidae) — торғайтәрізділер отряды, әнші торғайлар тобының тұқымдасы.[1]
Swallows and Martins
Welcome Swallow
Welcome Swallow
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Chordata
Табы: Aves
Сабы: Passeriformes
Кіші сабы: Passeri
Тұқымдасы: Hirundinidae
Vigors, 1825
Genera
Many, see text.
Арктика мен Антарктидадан басқа аймақтарда кеңінен таралған, 20 туысқа бірігетін 79 түрі бар. Қазақстанда 5 түрі (жар қарлығашы, құз Қарлығашы, қосреңді Қарлығаш, секпілтөс Қарлығаш, кент Қарлығашы) кездеседі.
Қарлығаштың тұмсығы қысқа, тұмсығының түбі кең, езулерінің арасы алшақ. Қанаттары жіңішке әрі ұзын. Дене бітімі ерекше сымбатты. Саусақтары қысқа, әрі әлсіз, жерде жүруі ебедейсіз. Қ-тың қауырсыны тығыз, жотасы қара түсті жылтыр. Сыртқы түрінен еркегі мен ұрғашысының айырмашылығы байқалмайды. Дене тұрқы 9—23 см, салм. 10—60 г.
Қарлығаш өте жақсы ұшады, тіршілігінің көп уақытын ауада ұшып жүріп өткізеді. Су үстінен ұшып бара жатып-ақ су іше береді. Ұшып жүріп қорегін ұстап жейді. Дауысы онша қатты емес. Қарлығаш ұясын саз балшықтан сілекейімен араластырып бекем етіп жартас қуыстарына, жағалаудағы жарға, үй ішіне, кейде ағаш басына да салады. Ұясы жарты ай немесе түбі кең, аузы тар құмыра пішінді. Ұясының түбіне қауырсыннан, т.б. заттардан жұмсақ төсеніш жасайды. Ашық ұядағы жұмыртқа қара теңбілді шұбар, жабық ұядағы жұмыртқа ақ түсті болады. Жылына 1, кейде 2 рет 3—7 жұмыртқа салып, балапан басып шығарады. Балапандары қызылшақа болып туады.
Қорегі көбіне ұсақ жәндіктер. Ашық күндері биіктеп ұшады да, ауа райы жауын-шашынды болар алдында жер бауырлап ұшады. Сондықтан да қарлығаштың ұшу ерекшелігіне қарап ауа райының өзгерісін алдын-ала болжауға болады. Сұр қарлығаш сағатына 170 км жылдамдықта ұшады екен.[2]
Мен өзімді жалғыз деп санамаймын, торттар мен картоппен тамақтанамын, ессіз қатты шай ішемін, менде симбиозға ұшыраған басқа организмдер бар! Қазіргі уақытта суперорганизмнің барлық басқа тұрғындары бізге адал қызмет етеді, біз бақытты өмір сүру үшін бәрін жасайды. Бұл сіздің 99% симбионттарыңыз туралы білмейтін өмір салты туралы, жалпы медицина туралы ойлауға мәжбүр етеді. Бір ғажайыптың болғанын елестетіп көріңіз, біз өте кішкентай, тікелей микроскопиялық болдық. Қазір біз қандай да бір тағамдамыз. Бір адам келіп, тамақтануды бастайды. Сонымен біз адам ағзасына ауыз арқылы ендік.
Адам денесі ылғалды және жылы болады. ауыз - бұл ас қорыту жүйесінің қақпасы, ол тамақты сізді қуаттандыратын және қуат беретін қоректік заттарға айналдыруға және жасушалардың өсуіне және қалпына келуіне көмектесетін етіп жасалынған, сондықтан сіз бұтаны бірінші жасаған кезде ас қорыту машинасын шайнаған кезде және үзіліс жасасаңыз болады. бүкіл процесті жеңілдету үшін бөліктерге бөліңіз. сілекей ыңғайлы болады Ол тамақпен араласады және одан да көп, енді бұзылады, енді асқазан үлкен бөліктерді сіңірмейді. біз алға қарай жүреміз, алдында слайд бар. біз жұлдыруға немесе дәлірек айтқанда, тамаққа барамыз. Біз жүреміз, алдыңғы жақта шанышқы, үш жол бар. Бұл екі өкпе. Ол жерге бару қауіпті, жөтелгенде бәрі дірілдейді. Сонымен әрі қарай жүрейік. Біз қазір ас қорыту жүйесі арқылы жүреміз. Біз дұрыс жолдамыз.
Бұл адамның өңеш қабырғаларының бұлшық еттері менің артымда қысылып, алдымда босаңсығанын көремін, бұл процесс перистальтика деп аталады және оның арқасында мен ас қорыту жүйесі бойымен әрі қарай жүремін. екі секундтан кейін біз туннельдің соңына жеттік. ашылатын және жабылатын бұлшықет бар. асқазанға тамақ жіберіп, оның өңешке оралуын болдырмау. қозғалыс қауіпсіздігін басқару сияқты нәрсе.Туннель аяқталды. әрі қарай барамыз, асқазанға қарай. сөмкеге ұқсайды,сонда біз қол тигіземіз. сонша күшті, бәрі бұлшық еттер мен асқазанды ұстап, араластырып, ботқа етіп ұнтақтайтынына таңғалмаймын, сондықтан ол өте күшті болуы керек. шынымды айтсам, асқазанның іші онша жақсы көрінбейді. бұл не, ол қатты күйіп кетеді. асқазанн қышқылынан шығу керек. Әйтпесе, мен ботқаға айналамын. Келесі аялдама - үш бөлікке бөлінетін ұзын, серпентиндік мүше болып табылатын жіңішке ішек. Мен ұзындықты айтсам, оны түзуге болмайды. Мен мұны істемеуге кеңес бермеймін, себебі оны ішке айналдыру керек. т биіктігіне дейін 6 метрден асады түтік жираф бойымен тең. Мұның бәрі адамның ішінде.
Мен жалғастырайн ба?