өзінің жер қойнауының байлығымен әйгілі. Бұл Жер қыртысының геологиялық құрылысы мен даму ерекшеліктеріне байланысты. Тау түзілу, магмалық жыныстардың енуі және метаморфизм (өзгеріске ұшыраған), яғни эндогендік процестердің әртүрлілігі, солармен байланысты тау жыныстарының құрылымында, минералдық және химиялық құрылысында болған қандай да бір өзгерістер түрлі пайдалы қазбаларды түзеді.
Пайдалы қазбалар деп, қазіргі техниканың даму деңгейінде, табиғи түрінде немесе өңделгеннен кейін шаруашылықта пайдалануға болатын минералдар мен тау жыныстарын айтады. Әдетте, таулы аймақтарда (қатпарлы және қатпарлы-жақпарлы аудандарда) және шөгінді қабығынан айырылған платформаларда рудалы қазбалар кені көптеп кездеседі.
Ал шөгінді түріндегі пайдалы қазбаларды (мұнай, газ, көмір, уран және т.б.) шөгінді қабығы бар платформаларда (жазықтарда) кездестіруге болады.
1919—1923 жылдардың өзінде Қарағанды тас көмір алабының өнеркәсіптік мүмкіндіктері анықталды. Содан бері Қазақстанда геологиялық пайдалы кендер ашылып, жоспарлы зерттеу жұмыстары жүйелі түрде жүргізіліп келеді.
Қазақстанда аса маңызды минералдық шикізат түрлерінің бәрі дерлік бар. Еліміздің жер койнауынан Менделеев кестесіндегі 105 элементтің, оның 70-інің мол қоры барланған және 60-тан астамы өндіріледі. 6 мыңға жуық пайдалы қазбалар кен орындары ашылған. Энергетика және минералдык ресурстар министрлігі мамандарының мәліметі бойынша (2007) республика дүние жүзінде уран, хром және марганец қоры жөнінен - екінші орында, мырыш, молибден, корғасын, мыс, вольфрам және алтын корынан - алғашкы бестікте, ал мұнай, темір және калайы қорынан - алғашкы он орынның біріне ие. Қазақстан Еуразия континентінде хром қорынан ең бай ел, ал марганец қорынан бүкіл ТМД-да басым ел. Алтын корынан Қазақстан дүние жүзі бойынша 5-орында, ал ТМД бойынша Ресей мен Өзбекстаннан кейінгі 3-орында. ТМД көлеміндегі мыс пен қорғасын корының жартысынан астамы, мырыштың 70%-ынан астамы Қазақстанда шоғырланған.
Пайдалы қазба орындары жанатын, кен және кен емес болып үш топқа бөлінеді.
Жанатын пайдалы қазбаларға мұнай мен газ, көмір, уран және т.б. кен орындары жатады.
Менің Отаным-керемет ел, Қазақстан Республикасы. Бұл-тарихы бай, ежелгі мәдениеті мен қайталанбас табиғаты бар ұлы мемлекет. Қазақстан жері кең байтақ. Солтүстікте әлі қар жауған кезде, оңтүстігінде таулардың етегінде жеміс ағаштары гүлдейді. Солтүстіктің "Қайыңды шыңдары", Бурабайдың құдіретті қарағайлары, тың өлкенің алтын нивалары, Ұлы даланың сұр шөбі, Алатау мен Тянь-Шаньның биік таулары – Менің Қазақстаным.
Қазақстанның әрбір азаматы тәуелсіздік алған 1991 жылдың 16 желтоқсанын еске алып, ұмытпайды. Осы күннен бастап отыз жыл өтті. Бұл бүкіл Қазақстанда мерекелейтін оқиға. Елбасы Н.Ә.Назарбаев атап өткендей: "Үш онжылдық: бұрын тұтас бір ғасыр бойы орындала алмаған көптеген нақты істер мен жетістіктерге жеттік, Отанымыздың тағдырына жол ашқандардың бәрінің мерейтойы". Шынында да, бұл жай ғана мереке емес, Қазақстанда тұратын барлық халықтардың еңбекқорлығы мен достығының нәтижесі. Мен өз Отаныма отбасым, достарым және бейбітшілік аспан үшін ризамын.
өзінің жер қойнауының байлығымен әйгілі. Бұл Жер қыртысының геологиялық құрылысы мен даму ерекшеліктеріне байланысты. Тау түзілу, магмалық жыныстардың енуі және метаморфизм (өзгеріске ұшыраған), яғни эндогендік процестердің әртүрлілігі, солармен байланысты тау жыныстарының құрылымында, минералдық және химиялық құрылысында болған қандай да бір өзгерістер түрлі пайдалы қазбаларды түзеді.
Пайдалы қазбалар деп, қазіргі техниканың даму деңгейінде, табиғи түрінде немесе өңделгеннен кейін шаруашылықта пайдалануға болатын минералдар мен тау жыныстарын айтады. Әдетте, таулы аймақтарда (қатпарлы және қатпарлы-жақпарлы аудандарда) және шөгінді қабығынан айырылған платформаларда рудалы қазбалар кені көптеп кездеседі.
Ал шөгінді түріндегі пайдалы қазбаларды (мұнай, газ, көмір, уран және т.б.) шөгінді қабығы бар платформаларда (жазықтарда) кездестіруге болады.
1919—1923 жылдардың өзінде Қарағанды тас көмір алабының өнеркәсіптік мүмкіндіктері анықталды. Содан бері Қазақстанда геологиялық пайдалы кендер ашылып, жоспарлы зерттеу жұмыстары жүйелі түрде жүргізіліп келеді.
Қазақстанда аса маңызды минералдық шикізат түрлерінің бәрі дерлік бар. Еліміздің жер койнауынан Менделеев кестесіндегі 105 элементтің, оның 70-інің мол қоры барланған және 60-тан астамы өндіріледі. 6 мыңға жуық пайдалы қазбалар кен орындары ашылған. Энергетика және минералдык ресурстар министрлігі мамандарының мәліметі бойынша (2007) республика дүние жүзінде уран, хром және марганец қоры жөнінен - екінші орында, мырыш, молибден, корғасын, мыс, вольфрам және алтын корынан - алғашкы бестікте, ал мұнай, темір және калайы қорынан - алғашкы он орынның біріне ие. Қазақстан Еуразия континентінде хром қорынан ең бай ел, ал марганец қорынан бүкіл ТМД-да басым ел. Алтын корынан Қазақстан дүние жүзі бойынша 5-орында, ал ТМД бойынша Ресей мен Өзбекстаннан кейінгі 3-орында. ТМД көлеміндегі мыс пен қорғасын корының жартысынан астамы, мырыштың 70%-ынан астамы Қазақстанда шоғырланған.
Пайдалы қазба орындары жанатын, кен және кен емес болып үш топқа бөлінеді.
Жанатын пайдалы қазбаларға мұнай мен газ, көмір, уран және т.б. кен орындары жатады.
Объяснение:
Сори қалғаның білмеймін
Менің Отаным-керемет ел, Қазақстан Республикасы. Бұл-тарихы бай, ежелгі мәдениеті мен қайталанбас табиғаты бар ұлы мемлекет. Қазақстан жері кең байтақ. Солтүстікте әлі қар жауған кезде, оңтүстігінде таулардың етегінде жеміс ағаштары гүлдейді. Солтүстіктің "Қайыңды шыңдары", Бурабайдың құдіретті қарағайлары, тың өлкенің алтын нивалары, Ұлы даланың сұр шөбі, Алатау мен Тянь-Шаньның биік таулары – Менің Қазақстаным.
Қазақстанның әрбір азаматы тәуелсіздік алған 1991 жылдың 16 желтоқсанын еске алып, ұмытпайды. Осы күннен бастап отыз жыл өтті. Бұл бүкіл Қазақстанда мерекелейтін оқиға. Елбасы Н.Ә.Назарбаев атап өткендей: "Үш онжылдық: бұрын тұтас бір ғасыр бойы орындала алмаған көптеген нақты істер мен жетістіктерге жеттік, Отанымыздың тағдырына жол ашқандардың бәрінің мерейтойы". Шынында да, бұл жай ғана мереке емес, Қазақстанда тұратын барлық халықтардың еңбекқорлығы мен достығының нәтижесі. Мен өз Отаныма отбасым, достарым және бейбітшілік аспан үшін ризамын.
Объяснение: