150 жас өмір сүру мүмкін бе? ғылым бойынша жоқ, бірақ кей адамдар оны дəлелдеуде. бір ұзақ өмір сүрген адам айтыпты: əр күніңді өміріңнің соңындай етіп сүр. бірақ ол əр күнді өлеи деген қорқынышпен сүр деп айтпады. менің бұдан түсінгенім, əр күніңді пайдалы өткізу керек. өмірде көптеген ұзақ өмір сүрушілер бар, яғни олар 100 жастық мерейтойларын тойлауда.Бірақ 122 жаста өмірден озған тағы бір ұзақ өмір сүруші бар ол- Жанна луиза кальман. оны қоя берші! 256 жыл өмір сүрген адам болыпты! ол ли циньюнъ болған еді. алайда мен сенімді болмасам да ,екінші ұзақ өмір сүруші жайлы ақпаратты өтірік деп ойлаймын.Ли циньънюн болса, ауа жаттығуларын жасап, əлі күнге дейін құрамы белгісіз шөптен жасалған тұнбаны ішкен екен.
Бізді қоршаған орта: жан-жануарлар мен өсімдіктер, Жер мен Ай, Күн мен алыстағы жұлдыздар - осылардың барлығы да табиғат деген ауқымды ұғымды білдіреді. Атамыз қазақ қашанда адам мен табиғат ұғымы егіз деп санаған, себебі адам да табиғаттың ажырамас бір бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз үғым қалыптаскан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу – бағзы заманнан бергі ата салтымыз. «Жер шоқтығы - Көкшетау», «Жер жаннаты - Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сондықтан осындай баға жетпес байлық табиғатты аялау - біздің міндетіміз.
Біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланысты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
Табиғатты қорғау үшін біз де өз үлесімізді қоса аламыз. Ол үшін уақтылы сенбіліктерге шығып, айналаны, өзен - көлдердің жағасын қоқыстардан тазартып, ағаш түптерін әктеп, көктемге жас ағаштар отырғызып, құстарға қамқорлық жасасақ, осының өзі бірталай көмек болар еді.
Талай ақын жыршы ағаларымыз табиғатты өлең жырларына арқау етіп, жырлап өткен. Солардың біреуімен өз ойымды тәмамдағым келеді:
Табиғатта сезім де, құлақ та бар,
Ренжітсең қайғырып жылап та алар.
Аяласаң жаныңа шуақ тамар,
Қажығанда бойыңа қуат тамар. - демек, менің құрметті құрдастарым, табиғатты аялайық! Қолымыздан келгенше келер ұрпаққа табиғаттың әсемдігін сақтап қалайық!
150 жас өмір сүру мүмкін бе? ғылым бойынша жоқ, бірақ кей адамдар оны дəлелдеуде. бір ұзақ өмір сүрген адам айтыпты: əр күніңді өміріңнің соңындай етіп сүр. бірақ ол əр күнді өлеи деген қорқынышпен сүр деп айтпады. менің бұдан түсінгенім, əр күніңді пайдалы өткізу керек. өмірде көптеген ұзақ өмір сүрушілер бар, яғни олар 100 жастық мерейтойларын тойлауда.Бірақ 122 жаста өмірден озған тағы бір ұзақ өмір сүруші бар ол- Жанна луиза кальман. оны қоя берші! 256 жыл өмір сүрген адам болыпты! ол ли циньюнъ болған еді. алайда мен сенімді болмасам да ,екінші ұзақ өмір сүруші жайлы ақпаратты өтірік деп ойлаймын.Ли циньънюн болса, ауа жаттығуларын жасап, əлі күнге дейін құрамы белгісіз шөптен жасалған тұнбаны ішкен екен.
Табиғатты қорғау.
Бізді қоршаған орта: жан-жануарлар мен өсімдіктер, Жер мен Ай, Күн мен алыстағы жұлдыздар - осылардың барлығы да табиғат деген ауқымды ұғымды білдіреді. Атамыз қазақ қашанда адам мен табиғат ұғымы егіз деп санаған, себебі адам да табиғаттың ажырамас бір бөлігі. Сондықтан халқымызда «Жер-Ана» деген егіз үғым қалыптаскан. Жерді өз Анасындай, Анасын Күндей қастерлеу – бағзы заманнан бергі ата салтымыз. «Жер шоқтығы - Көкшетау», «Жер жаннаты - Жетісу» деп, бабаларымыз туған жерге, табиғатқа деген ыстық махаббатын білдірген. Сондықтан осындай баға жетпес байлық табиғатты аялау - біздің міндетіміз.
Біздің әрбір басқан қадамымыз, әрбір істеген ісіміз табиғатқа байланысты болғандықтан, оның біздің өмірімізде ерекше орын алуы сөзсіз. Бірақ, адамзаттың кейбір істері табиғатқа кері әсер етуде. Оның кері әсері біздің денсаулығымызға да зиян келтіреді. Табиғатты қорғау- табиғатты аялау әр адамның міндеті. Үлкен- кіші әрдайым оны таза ұстап, құрмет тұту қажет. Оның бізге қаншалықты қажет екені баршамызға мәлім.
Табиғатты қорғау үшін біз де өз үлесімізді қоса аламыз. Ол үшін уақтылы сенбіліктерге шығып, айналаны, өзен - көлдердің жағасын қоқыстардан тазартып, ағаш түптерін әктеп, көктемге жас ағаштар отырғызып, құстарға қамқорлық жасасақ, осының өзі бірталай көмек болар еді.
Талай ақын жыршы ағаларымыз табиғатты өлең жырларына арқау етіп, жырлап өткен. Солардың біреуімен өз ойымды тәмамдағым келеді:
Табиғатта сезім де, құлақ та бар,
Ренжітсең қайғырып жылап та алар.
Аяласаң жаныңа шуақ тамар,
Қажығанда бойыңа қуат тамар. - демек, менің құрметті құрдастарым, табиғатты аялайық! Қолымыздан келгенше келер ұрпаққа табиғаттың әсемдігін сақтап қалайық!