Соған 40 құнан атан, 20 бура, 8 ақбас атанымды осы барған адамнан айдатып жіберіңдер. Бұған қоса оң босағамда
тығулы алтынымды, сол босағамдағы күмiсiмдi қоса
беріңдер». Қарақшылар екі жігітті бидің аулына жібереді.
Ауыл адамдары бидің бұл хатын түсіне алмай, қатты дал
болады. Сонда келіні Данагүл былай дейді: «Жоқ, би атам
40 қарақшының қолына түскен екен. 40 құнан атан дегені –
40 мықты жігіт, 20 бура дегені 20 палуан, 8 ақбас ата
дегені
8 ақсақал кісі, ал атаған алтыны мен күмісі
баласы және келіні мен ғой. Қой, тез жетіп, би атамды
құтқарайық». Сөйтіп Данагүлдің ақылымен хатта
көрсетілген малды екі қарақшының өзіне айдатып, олардың
соңынан 40 жігіт, 20 палуан, 8 ақсақал, әрі Төле бидің
баласы және келіні Данагүл көрінбестен қоса еріп отырады.
Осылайша бұлар Төле би мен оның серігін босатып алады.
Осы оқиғадан соң, Данагүлдің ақылдылығы Мен
тапқырлығы елге жайылыпты.
| 1-мəтін 2-мәтін
Тақырыптары
Қандай стильде
жазылған?
Мәтіндерден
мысал келтіріңіз
Мәтінде
көтерілген
мәселеге пікіріңіз​

Эпилог – слово, также заимствованное из греческого. «Еpilogos» означает «послесловие». Это завершающая часть произведения, которая отделена от основного текста и представляет собой краткое описание дальнейшей судьбы действующих лиц.Литературоведы различают эпилог и собственно послесловие, которое может содержать отвлеченные рассуждения и обобщения автора, тогда как в эпилоге всего лишь окончательно завершаются сюжетные линии произведения.

Проло́г (др.-греч. πρό-λογος «предисловие» от πρό «впереди, перед» + λόγος «слово, речь») — вводная часть, введение, но не стоит путать с предисловием. В отличие от предисловия, пролог всегда художествен.Прологсуществует как вступительная часть литературного и театрального произведения, которая предваряет общий смысл, сюжет или основные мотивы произведения. Он также может кратко излагать события, предшествующие основному действию

Сабақтың тақырыбы: Өздік етіс

Мақсаты:

Білімділік: Оқушыларға етістерді түсіндіре отырып, етістің бір түрі өздік етісті түсіндіру.

Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін дамыта отырып, сөйлем ішінен өздік етісті таба білу.

Тәрбиелік: өз ойын дұрыс айта білу негізінде әдемі сөйлеуге баулу, адамгершілік тәрбиесін бойына сіңіру.

Сабақ әдісі: түсіндірмелі, сұрақ - жауап;

Көрнекілігі: интерактивті тақта, слайдтар, кроссворд.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі:

Оқушыларды түгендеу.

2. Үй тапсырмасын сұрау.

Бүгінгі күннің ретін жазу.

Жаңа сабақ:

Қимылдың, іс - әрекеттің орындаушыға, яғни қимыл иесінің істелетін іске қатысын білдіру үшін белгілі бір қосымшалар арқылы жасалатын етістіктің түрі етіс деп аталады. Мысалы: Ол жуынды. Ол баласына кітап оқытты. деген сөйлемдерде жуу қимылы іс иесінің өзіне қарай бағыттылғанын, оқу іс - әрекеті тікелей қимыл иесі(ол) арқылы емес, екінші бір иесі арқылы орындалғандығын білдіріп, ол мағыналар түбірге

– ын,- т,- ыл,, ыс жұрнақтары арқылы берілген.

Етістер төрт түрге бөлінеді:

1. Өздік етіс

2. Өзгелік етіс

3. Ырықсыз етіс

4. Ортақ етіс

Болымсыз етістік жұрнағы етіс жұрнағынан кейін жалғанады: айт - қыз - ба, ки - ін - бе, сөйле - с - пе, т. б.

Өздік етіс деп - қимыл, іс әрекет орындаушысына, іс иесіне бағытталып, тікелей соған қатыстылығын білдіріп, әдетте сабақты етістіктерге - ын,- ін,- н жұрнағы жалғану арқылы жасалатын етістіктің түрін айтамыз. Мысалы: Таң атқанша тарандық (Махамбет). Оқушылар ерте тұрып, жуынды. Бала өзі киінді деген сөйлемдердегі тарану, жуыну, киіну қимылдары әрі белгілі бір иесі(орындаушы)- біз (тарандық), оқушылар (жуынды), бала (киінді) арқылы орындалғандығын, әрі қимыл сол иесіне бағытталғанын білдіріп тұр.

Жаттығумен жұмыс:

238 - жаттығу. Қажетті жұрнақтарды жалғап, берілген сөздерден өздік етіс жасаңдар.

Ора - н - ды, көр - ін - ді, сез - ін - ді, жасыр - ын - ды, қара - н - ды, сыла - н - ды, тазала - н - ды, сүрт - ін - ді, ки - ін - ді, сал - ын - ды...

239 - жаттығу. Көшіріп жазып, өздік етістің астын сызыңдар.

Сүй - ін - ді, ки - ін - ген, ки - ін - іп, бу - ын - ып, түр - ін - іп.

240 - жаттығу. Өлеңді оқып, өздік етістердің қалай жасалғанына көңіл аударыңдар. Оларды мәтіннен теріп жазыңдар.

Көр - ін - ді, бүл - ін - ді, түй - ін - дік, тара - н - дық, қара - н - дық, ки - ін - іп, сый - ын - ып, без - ін - бей, ұр - ын - бай, тағ - ын - бай, жаста - н - бай, баста - н - бай...

Сабақты бекіту:

1. Етістің түрлерін ата.

2. Өздік етістің жұрнақтарын ата.

3. Мысал келтір.

Қорытындылау.

Үйге тапсырма.

Бағалау.