"Сүйер ұлың болса, Сен де сүй. Сүйінерге жарар ол" (Абай) Талантты ғалым, публицист, әдебиет зерттеушісі, саяхатшы-географ Шоқан (шын аты Мұхаммедханафия) Шыңғысұлы Уәлиханов XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі. Оның қысқа да жарқын өмірі, жан-жақты зерттеушілік қызметі, философия, этнография, тарих, экономика, құқық, география, ауыз әдебиеті, әдебиет теориясы, т.б. жайындағы ғылыми зерттеулері, пікірлері қай кезде болмасын өзінің құндылығымен жарқырай берері сөзсіз. Қазақ халқының рухани ізденістерінің жарқын көрінісі бола отырып, қоғамдық ойсана, пікір-тұжырымдардың биіктей өркендеуіне ерекше ықпал етті. Шоқан 1835 жылдың қараша айында қазіргі Қостанай облысының Құсмұрын бекетінде атақты аға сұлтан Шыңғыс Уәлиханов отбасында дүниеге келген. Арғы атасы Абылай жоңғарларға қарсы соғыста асқан ерлік көрсеткен, ел бірлігі мен тыныштығы үшін күрескен, ақылды қолбасшы, іскер дипломат, амал-айласы мол Орта жүз ханы болған. Шоқанның балалық шағы Сырымбет тауының баурайында, туған елі Көкшетауда өткен. шаруашылықта "
Мен күзгі демалысты онша ұнатпаймын .демалыс өте қысқа .Күзгі демалыс бір апта немесе он күн болады .Демалып болмай жатып,сабақ басталады .Демалыста азанда ерте тұруды ұмытып қаласын ,сабақ басталғанда əрең төсектен тұрасың . əдетте демалысымды үйде өткіземін.Кітап оқып,үй жануарларыммен ойнаймын немесе кино көріп ,ғаламторда отырамын . сондықтан,онша қызық ештеңе орын алмайды,жəне осыншама аз уақытта қызың нəрсе болады деп те ойламаймын.бірақ əрине күзгі демалыстар оқушыларға өте керек,өйткені олар кішкене де болсада демала алады.
əдетте демалысымды үйде өткіземін.Кітап оқып,үй жануарларыммен ойнаймын немесе кино көріп ,ғаламторда отырамын .
сондықтан,онша қызық ештеңе орын алмайды,жəне осыншама аз уақытта қызың нəрсе болады деп те ойламаймын.бірақ əрине күзгі демалыстар оқушыларға өте керек,өйткені олар кішкене де болсада демала алады.