СОСТАВИТЬ ПЛАН !Әкем «Ынтымақ» КОЛХОЗЫНЫҢ Сиыр фермасында бастық болатын. Ауыл- дан он шақырым «Қаражер» деп аталатын фермада тұрады. Шешем сиыр
келеміз. Ең алда
ауады. Бұл — қыс мекендері
, ал жаз шыға жайлауға көшіп кететін.
Жаз шыға бәріміз тоғайға отынға барамыз. Бір-бір құшақ отын көтеріп
апам, содан кейін
құндыздай шулаған біздер,
куліп-ойнап келе жатар едік. Ол шақта қыстық шөпті де жаздай арқалап
тасып, қораны маяға толтырып қоятынбыз. Қысқы соғым мен ұн ғана әке-
шешеміздің мойнында. Огород, шұрқыраған қаз-тауық, екі сиыр мен ұсақ
малымыз бар. Апамның теректен ойып жасаған келісі мен ескі астауы бар
еді. Шынымды айтсам, бізді асыраған — осы келі мен астау. Тіпті бізді ғана
іні-қарындастарын асыраған — осы келі мен
достық адамды ерекше қанаттандыра білетін, қуанышты үдетіп, қайғыны азайтатын, қарым- қатынас түрі. Өмірде адал дос табу, достық қарым-қатынастарды сақтай білу өте маңызды. Себебі: əрқайсымыз достыққа мұқтажбыз. Еліміздің асқақ ақыны, патриотЫ, ұлт жанашыры Мұхтар Шахановтың:
"Достық деген ізгіліктің аланы,
Оған куə ғасырлар мен замандар.
Отанын да сатып кете алады,
Қиын шақта досын сатқан адамдар!
деген жолдарынан достықты қалай бағалағаны сезіледі. Мұхтар Шахановтың ең жақын жолдасы бола білген бір тұлғаны атап өткен.Ол тұлға- Қырғыстанның халық жазушысы, Социалистік Еңбек ері Шыңғыс Айтматов еді. Олар бір- біріне сыр айта білетін, қиын кездерде қасынан табылатын, арасынан қыл өтпейтін нағыз жазылмас достар болған. Осыған байланысты əрбір адам нағыз дос таба білу керек. Себебі досың ол саған туыс сияқТы, əрқашан бірге шынайы жүретін адам
Объяснение:
Абай 23 тамыз 1845 ж. қазіргі Семей облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралының аға сұлтаны Құнанбайдың төрт әйелінің бірі, екінші әйелі Ұлжаннан туған.
Ақынның арғы тегі Орта жүз Тобықты Арғын ішіндегі Олжай батырдан басталады. Олжайдан Айдос, Қайдос, Жігітек есімді 3 ұрпақ тарайды. Бұлардың әрқайсысы кейін бір-бір рулы ел болып кеткен. Айдостың Айпара деген әйелінен: Ырғызбай, Көтібақ, Топай, Торғай, деген 4 ұл туады.Бұлардың әкесі момын, шаруа адамы, ал шешесі өткір тілді, өр мінезді әйел болған. Сол Айпара балаларына:
Шынжыр балақ, шұбар төс Ырғызбайым,
Тоқпақ жалды торайғыр Көтібағым,
Әрі де кетпес, бері де кетпес Топайым,
Сірә да оңбас торғайым...
Ана айтқанындай, шынында, бұлардың ішінде Ырғызбай ортасынан оза шауып, ел басқарған. Ырғызбайдан Үркер, Мырзатай, Жортар, Өскенбай тарайды. Өскенбай шаруаға жайлы, билікке әділ кісі болғандықтан, “Ісің адал болса Өскенбайга бар,арам болса Ералыға бар” деген мәтел осыдан қалған. Өскенбайдың әйелі Зереден Құнанбай туады.
Құнанбай-4 әйел алған адам. Оның бәйбішесі Күңкеден – Кұдайберді, інісі Құттымұхамбетке айттырылып, қалыңдық кезінде жесір қалған соң өзі алған екінші әйелі: Ұлжаннан – Тәңірберді (Тәкежан), Ибраһим (Абай), Ысқақ, Оспан, үшінші әйелі Айғыздан – Халиулла, Ысмағұл туады. Қартайған шағында үйленген ең кіші әйелі Нұрғанымнан ұрпақ жоқ. Абайдің “ Атадан алтау, анадан төртеу едім дейтіні осыдан. Болашақ ақын сабырлы мінезімен, кең пейілімен ел анасы атанған “кәрі әжесі” Зеренің таусылмайтын мол қазынадай аңыз ертегілерін естіп, абысын-ажынға жайлы, мінезі көнтерлі, әзіл-қалжыңга шебер, жөн-жобага жетік өз анасы Ұлжанның тәрбиесінде өсті. Абай әуелі ауылдағы Ғабитхан молдадан сауатын ашады да, 10 жасқа толған соң 3 жыл Семейдегі Ахмет Риза медресесінде оқиды. Бұл медреседе араб, парсы тілдерінде, негізінен, дін сабағы жүргізілетін еді. Құрбыларынан анағұрлым зейінді бала оқуға бар ықыласымен беріліп, үздік шәкірт атанады. Ол енді дін оқуын ғана місе тұтпай, білімін өз бетінше жетілдіруге ұмтылады. Сөйтіп көптеген шығыс ақындарының шығармаларымен, араб, иран, шағатай (ескі өзбек) тілінде жазылған ертегі, дастан, қиссалармен танысады, Шығыстың Низами, Науаи, Сәғди, Қожа Хафиз, Фзули сияқты ұлы ғұлама, классик ақындарына бауыр басады. Медресенің үшінші жылында Абай Семей қаласындағы “Приходская школаға” да қосымша түсіп, орысша сауатын аша бастайды. Бірақ бұл оқуын әрі жалғастыра алмай, небәрі 3 жылдан соң оның мұсылманша да, орысша да оқуы аяқталады.