/upd/2014/0616/1402901487539e93ef633662.10834576.jpgЕрте ерте ертеде орман патшасы арыстан тоғайдың қалың беделінде ұйықтап жатады. Бір тышқан ойнақтап, үстінен жорғалап жүргенін сезіпті. Арыстан
ұйқысынан ызаланып оянып, тышқанды ұстап алып, өлтірмекші болғанда тышқан жалбарынып:
- Тақсыр, мені өлтірмеңізші, бір жолға кешіре көріңіз. Бір күні мен де бір қызметіңізге жарармын, - депті.
Арыстан оның сөзіне күліп:
- Сен өзің кішкентай бір тышқансың, менің қандай қызметіме жарамақсың,- деп жаны ашып, тышқанды қоя беріпті. Тышқан байғұс қуанып, «арыстан досым»,- деп, жүгіріп ойнап кете беріпті.
Күндердің күнінде арыстан жортып ойнап жүріп, аңшылардың құрған тұзағына түсіп қалыпты. Шарқ ұрып тыпырлап, ақырып-бақырып жатса да тұзақтан құтыла алмапты.
Су топыраққа нәр, ауаға ылғал беріп, жаратылыс әлеміне жан бітіретін тіршіліктің өзегі, алғашқы тіршілік суда пайда болып, жер бетіне тараған. Тіршілік әлемі өзінің су дәуіріне қарай қажетті су мөлшерінен тұрақты нәр алып тұрмаса, тіршілік өзінің өсу дәуірін тоқтатып, өшу дәуіріне көшеді.
Суды басқа ешқандай затпен алмастыруға немесе жасанды су жасауға болмайды. Су бардаг жоқ, жоқтан бар болмайды. Дүние жүзіндегі судың көлемі өзгермейді, тұрақты тепе-теңдік сақталады. Дүние жүзіндегі су жер бетіндегі су, жер астындағы су, атмосферадағы су болып үшке бөлініп, өзінің түрін өзгертіп буға, бұлтқа, қар мен мұзға айналып, тұрақты табиғи айналымда жүреді.
Жер жүзінің табиғи су айналымы төртке бөлінеді. Мұхиттар үстіндегі су айналымы, құрлықтар үстіндегі су айналымы, мұхиттар мен құрлықтар аралық су айналымы болып келеді.
Дүние жүзіндегі барлық судың көлемі 1, 386 миллион текше шақырымға тең. Оның ішінде топырақтың бестен бірі су, жер астында бір шақырымға дейінгі тереңдікте 4,0 миллион текше шақырым су болса, атмосферада жердің әр шаршы шақырымында 20 мың тоннадай келетін бу түрінде су бар.
ұйқысынан ызаланып оянып, тышқанды ұстап алып, өлтірмекші болғанда тышқан жалбарынып:
- Тақсыр, мені өлтірмеңізші, бір жолға кешіре көріңіз. Бір күні мен де бір қызметіңізге жарармын, - депті.
Арыстан оның сөзіне күліп:
- Сен өзің кішкентай бір тышқансың, менің қандай қызметіме жарамақсың,- деп жаны ашып, тышқанды қоя беріпті. Тышқан байғұс қуанып, «арыстан досым»,- деп, жүгіріп ойнап кете беріпті.
Күндердің күнінде арыстан жортып ойнап жүріп, аңшылардың құрған тұзағына түсіп қалыпты. Шарқ ұрып тыпырлап, ақырып-бақырып жатса да тұзақтан құтыла алмапты.
Су топыраққа нәр, ауаға ылғал беріп, жаратылыс әлеміне жан бітіретін тіршіліктің өзегі, алғашқы тіршілік суда пайда болып, жер бетіне тараған. Тіршілік әлемі өзінің су дәуіріне қарай қажетті су мөлшерінен тұрақты нәр алып тұрмаса, тіршілік өзінің өсу дәуірін тоқтатып, өшу дәуіріне көшеді.
Суды басқа ешқандай затпен алмастыруға немесе жасанды су жасауға болмайды. Су бардаг жоқ, жоқтан бар болмайды. Дүние жүзіндегі судың көлемі өзгермейді, тұрақты тепе-теңдік сақталады. Дүние жүзіндегі су жер бетіндегі су, жер астындағы су, атмосферадағы су болып үшке бөлініп, өзінің түрін өзгертіп буға, бұлтқа, қар мен мұзға айналып, тұрақты табиғи айналымда жүреді.
Жер жүзінің табиғи су айналымы төртке бөлінеді. Мұхиттар үстіндегі су айналымы, құрлықтар үстіндегі су айналымы, мұхиттар мен құрлықтар аралық су айналымы болып келеді.
Дүние жүзіндегі барлық судың көлемі 1, 386 миллион текше шақырымға тең. Оның ішінде топырақтың бестен бірі су, жер астында бір шақырымға дейінгі тереңдікте 4,0 миллион текше шақырым су болса, атмосферада жердің әр шаршы шақырымында 20 мың тоннадай келетін бу түрінде су бар.