Морфологиялық талдау сызбасы Сөз таптары Бастапқы формасы Тұрақты белгілер Тұрақсыз белгілерСинтаксистік рөліМысалы Ертең оқушы3 мектепке барады Оқушы3 – зат есім. Кім барады? Оқушы.Бастапқы формасы: оқушы. Тұрақты белгілер: дара, туынды, жалпы, жанды, деректі; Тұрақсыз белгілер: жекеше, атау септік.Кім барады? Оқушы (бастауыш).Барады – етістік. Оқушы (не істейді?) барады.Бастапқы формасы: бар. Тұрақты белгілер: дара, туынды, болымды, салт; Тұрақсыз белгілер: ауыспалы келер шақ.Оқушы (не істейді?) барады (баяндауыш).
Тұйық етістігі бар 5 жұмбақ:
1.Бірдей көлемдегі масса,кейде
Аз да,кейде көп
Делінеді бұл шама
Аталуын тапшы тек. (Жауабы:тығыздық).
2.Қызыл жыңғыл түбінде,
Қыздай болып отырмын.
Беті-қолымды жуып алып,
Мұздай болып отырмын. (Жауабы:қырғауыл).
3.Қол басындай ағашта
Сансыз адам байлаулы,
Санасаң сан бар,
Аяғында жаны бар. (Жауабы:жүгері).
4.Екі тіреу,
Басқышы біреу. (Жауабы:Н әріпі).
5.Бунақты көсеу
Тармағы бесеу. (Жауабы:қол мен саусақ.)
3 жаңылтпаш:
1.Елеусіздік елеуіші елегіш емес,
Елеместің елеуіші елегіш.
2.Барған жері Омбы болуы,
Омбы болғаны оңды болғаны.
Омбыға барғаны жөнді болуы,
Омбыда жүріп әдемі тонды болды.
3.Аббат абдырағыш па?
Абақ абдырағыш па?
Аббат абдырағыштау,
Абақ қодыраңғыштау.
Сөз таптары
Бастапқы формасы
Тұрақты белгілер
Тұрақсыз белгілерСинтаксистік рөліМысалы
Ертең оқушы3 мектепке барады
Оқушы3 – зат есім. Кім барады? Оқушы.Бастапқы формасы: оқушы.
Тұрақты белгілер: дара, туынды, жалпы, жанды, деректі;
Тұрақсыз белгілер: жекеше, атау септік.Кім барады? Оқушы (бастауыш).Барады – етістік. Оқушы (не істейді?) барады.Бастапқы формасы: бар.
Тұрақты белгілер: дара, туынды, болымды, салт;
Тұрақсыз белгілер: ауыспалы келер шақ.Оқушы (не істейді?) барады (баяндауыш).