Септік орыс. падеж — сөйлемдегі сөздерді бір-бірімен байланыстырып, олардың арасындағы синтаксистік қатынастарды көрсетіп, өзі жалғанған сөзге заттық ұғымға қатысты грамматикалық мағына үстейтін қосымша. Септік тікелей өзі немесе басқа Формалармен бірлесіп келіп, зат пен қимыл я зат пен зат арасындағы субъектілік (субъектілік-предикаттық), тұра және жанама объектілік, меншіктік-қатыстык, мекендік, мезгілдік құралдық, көлемдік сияқты қатынастарды білдіреді. Септіктер зат есімге тән түрлену формасы болып табылады. Септіктің мағынасы да қызметі де, формалық ерекшеліктері де заттық ұғыммен байланысты. Сын есім, сан есім, етістіктің кейбір формалары (есімше, тұйық етістік) септелгенде, заттанып зат есім орнына жұмсалады.
Қазақ тіліндегі септіктер
Қазақ тілінде 7 түрлі септік бар:
Қазақша атауы Латынша атауы Сұраулары Септік жалғаулары
Жай септіктің сұраулары Тәуелдік септіктің сұраулары
Атау септік Номинатив (Nominative) кім? не? кімім? кімің? кіміңіз? кімі?
Атау.с: қолдану,жинау,бекіту.
Ілік.с:колданудын, жинаудын, бекітудің.
Барыс.с: қолдануға, жинауга, бекітуге.
Табыс.с:колдануды, жинауды, бекітуді.
Жатыс.с:қолдануда,жинауда,бекітуде.
Шығыс.с:қолданудан, жинаудан,бекітуден.
Көмектес.с:колданумен,жинаумен, бекітумен.
Объяснение:
Септік орыс. падеж — сөйлемдегі сөздерді бір-бірімен байланыстырып, олардың арасындағы синтаксистік қатынастарды көрсетіп, өзі жалғанған сөзге заттық ұғымға қатысты грамматикалық мағына үстейтін қосымша. Септік тікелей өзі немесе басқа Формалармен бірлесіп келіп, зат пен қимыл я зат пен зат арасындағы субъектілік (субъектілік-предикаттық), тұра және жанама объектілік, меншіктік-қатыстык, мекендік, мезгілдік құралдық, көлемдік сияқты қатынастарды білдіреді. Септіктер зат есімге тән түрлену формасы болып табылады. Септіктің мағынасы да қызметі де, формалық ерекшеліктері де заттық ұғыммен байланысты. Сын есім, сан есім, етістіктің кейбір формалары (есімше, тұйық етістік) септелгенде, заттанып зат есім орнына жұмсалады.
Қазақ тіліндегі септіктер
Қазақ тілінде 7 түрлі септік бар:
Қазақша атауы Латынша атауы Сұраулары Септік жалғаулары
Жай септіктің сұраулары Тәуелдік септіктің сұраулары
Атау септік Номинатив (Nominative) кім? не? кімім? кімің? кіміңіз? кімі?
нем? нең? неңіз? несі?
Ілік септік Генитив (Genitive) кімнің? ненің? кімімнің? кіміңнің? кіміңіздің? кімінің?
немнің? неңнің? неңіздің? несінің? -ның, -нің, -дың, -дің, -тың, -тің
Барыс септік Датив (Dative) кімге? неге? қайда? кіміме? кіміңе? кіміңізге? кіміне?
неме? неңе? неңізге? несіне? -ға, -ге, -қа, -ке
Табыс септік Аккузатив (Accusative) кімді? нені? кімімді? кіміңді? кіміңізді? кімін?
немді? неңді? неңізді? несін? -ны, -ні, -ды, -ді, -ты, -ті
Жатыc септік Локатив (Locative) кімде? неде? қайда? кімімде? кіміңде? кіміңізде? кімінде?
немде? неңде? неңізде? несінде? -да, -де, -та, -те
Шығыс септік Аблатив (Ablative) кімнен? неден? кімімнен? кіміңнен? кіміңізден? кімінен?
немнен? неңнен? неңізден? несінен? -нан, -нен, -тан, -тен, -дан, -ден
Көмектес септік Инструментатив (Instrumental) кіммен? немен? кіміммен? кіміңмен? кіміңізбен? кімімен?
неммен? неңмен? неңізбен? несімен? -мен, -бен, -пен