Қазіргі заманғы қазақстан туралы, басты ұлттық символдардың бірі – алтын еске алмай ойлау мүмкін емес. алтын хх ғасырдың 70 жылдары еңбекшіқазақ ауданының есік қаласында табылған болатын. есік қаласының шет жағында осыдан 30 жыл бұрын, бұл күндері кеңінен танымал сақ қорғаны табылған. оның астында, шыршаның бөренелерімен қапталған мазарда, ағаш еденнің үстінде алтын тіліктер қадалған киім киген (алтын ) сақ жауынгерінің сүйегі жатқан. басына күн құдайының символындай қанатты аттар бейнеленген, әшекеймен безендірілген биік үшкір бөрік кигізілген. жерленген ң қаруы ұзын қылыш пен қысқа қанжардан тұратын. жауынгердің саз қтан жасалған құтыға құйылған қымыз, кесек-кесек ет салынған ағаш подностар, күміс пен қоладан жасалған қымбатты құтылар қойылған. табылған мола 40-тан астам қорғаннан тұратын және тарихтың көптеген құпияларын сақтаған үлкен мазардың оңтүстік шетіне орналасқан. антропологтардың анықтамасы бойынша есік қорғанында жерленген ң жасы 17-18-дерде және ол біздің эрамызға дейінгі іү ғасырдың аяғында өмір сүрген. ашық аспан астындағы «сақ қорғандары» мұражайында болу – осыдан мыңдаған жылдар бұрын ұлы дала өңірінде құрыла бастаған қазақ мемлекеттігінің бастамасымен танысу.
Бір таудың алпыс сегіз саласы бар, Он екі жанында қаласы бар. Бау-бақша түрлі өсімдіктер, Барлығын билеп тұрған анасы бар. /Алпыс сегіз тамыр, он екі мүше/.
Бір "әліп” мұнарадай көзім көрген, Екі "мәт”, екі "сәкін” оған ерген. Болғанда "иа”ден камал, нұрдан гауһар, Болады кім данышпан мұны білген. /Адам, көз, жас, екі құлақ,cөз/.
Бір қария жерде де емес, көкте де емес, Болғанда түбі терең, аузы кемеш. Ішіне ит түссе де арам емес. /Көз/.
Екі бала қатар тұрса да, Бірін-бірі көрмейді. /Көз/.
Алпыс кісі аяқтасты, Ертеменен таяқтасты. /Кірпік/.
Он екі жанында қаласы бар.
Бау-бақша түрлі өсімдіктер,
Барлығын билеп тұрған анасы бар.
/Алпыс сегіз тамыр, он екі мүше/.
Бір "әліп” мұнарадай көзім көрген,
Екі "мәт”, екі "сәкін” оған ерген.
Болғанда "иа”ден камал, нұрдан гауһар,
Болады кім данышпан мұны білген.
/Адам, көз, жас, екі құлақ,cөз/.
Бір қария жерде де емес, көкте де емес,
Болғанда түбі терең, аузы кемеш.
Ішіне ит түссе де арам емес.
/Көз/.
Екі бала қатар тұрса да,
Бірін-бірі көрмейді.
/Көз/.
Алпыс кісі аяқтасты,
Ертеменен таяқтасты.
/Кірпік/.
Екі тақта арасында
Қимылдайды қызыл тақта.
/Тіл/.
Туғаннан біргемін
Бірақ санын білмеймін.
/Шаш/.
Күмбір-күмбір қарағым,
Қартайғанша жарадың.
/Құлақ/.
Бес көсеуім басы ақ күміс.
/Саусақ/.