«Туғанда дүние есігін ашады өлең» деп кемеңгер ақынымыз Абай айтқандай, дүниеге әндетіп, өлеңдетіп жаңа келген жас нәрестеге жақсы күтім жасап, дұрыс тәрбие беріп өсіру әрбір ата-ананың азаматтық борышы.
Алайда бала тәрбиесіне жас күнінен жөнді мән бермей, кейін баласы ержеткен соң опық жеп жүрген ата- аналар аз емес. Сәбиге тән бір нәрсе естігені мен көргенін есте сақтағыш, тез қабылдағыш, мейлінше сенгіш еліктегіш барынша таза, адал көңілді білуге, тануға құмар келеді. Сонымен қатар қаталдықты, өрескелдікті, қайырымсыздықты, тағы басқа жағымсыз жайттарды баланың жаны жаратпайды. Неғұрлым жылы сөйлеп, көңілін аулауды жақсы көретіндігі де осы қасиетке байланысты. Баланың жас кезінде әр нәрсені білгісі келіп, ата- анасын көп мазалайтыны белгілі. Ондайда бала сұрағына дұрыс жауап бермей, баланың бетін қайтарып тастайтын ата -аналарда кездеседі. Ол баланың білуге деген құмарлығына нұқсан келтіреді екен. Үнемі балаға зекіп ұрысу, бұйыра сөйлеу бала мінезіне теріс ықпал етіп, дөрекілікке жетелейтін бірден -бір жол екендігін ескерген жөн. Кейбір отбасындағы балалардың мінезі бір- біріне ұқсамайды. Оларға берілетін тәрбие бірдей. Алайда бала мінезіндегі ерекшеліктердің себебі, әдетте тұңғыш балаға ерекше күтім жасалынып, көбірек көңіл бөлінеді, оның әрбір қимылы, сөйлеген сөзі, іс-әрекеті ескерусіз қалмайды. Сондықтан ересектердің ілтипатына, мейіріміне бөленіп, әр нәрсеге көбірек араласқандықтан көңіл- күйі сергек, мінезі ашық, белсенді, жігерлі көрінеді. Ал көп сөйлемейтін тұйық жуас мінез бұдан гөрі көңіл аз бөлінгендіктен, көбінесе өзімен-өзі болып, ескерусіз өскен сәбиге тән.
Әркімнен табыла бермейтін жақсы қасиеттердің бірі – кішіпейілділік пен әдептілік «Әдепті бала арлы бала, әдепсіз бала сорлы бала» деген мақалдың өзі де бала тәрбиесіне ерекше көңіл бөлу қажеттігінен туып отыр. Ересек адамдар көбінесе сәбидің ісіне балалықтың әсері деп қарайды да, оның кейіннен әдетке айналатындығына онша мән бермейді. Мысалы: бала мақтағанды жаратады деп орынды-орынсыз мақтай берсе, ол кішіпейілділіктен жұрдай, мақтаншақ, даңғой болып өседі. Бала бойындағы жаман-жақсы қасиеттердің бәрінде бір жақтан тауып алмайды, ол көбінесе от басында көргенін қайталайды. «Әкеге қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер» деген халық даналығының бәрі де тәжірибеден өмірден алынған. Бала ата-ана өскен ортаға қарап өседі, үлкендердің үлгі өнегесіне қарап тәлім тәрбие алады. Сонымен менім айтпағым, әркім өз үйінде қалай баласын тәрбиелесе, бала сол тәрбиеге қарай бағыт алады. Айтарым балаларыңызға қолдан келгенше жақсы тәрбие беруге ұмтылыңыздар дегім келеді.
«Туғанда дүние есігін ашады өлең» деп кемеңгер ақынымыз Абай айтқандай, дүниеге әндетіп, өлеңдетіп жаңа келген жас нәрестеге жақсы күтім жасап, дұрыс тәрбие беріп өсіру әрбір ата-ананың азаматтық борышы.
Алайда бала тәрбиесіне жас күнінен жөнді мән бермей, кейін баласы ержеткен соң опық жеп жүрген ата- аналар аз емес. Сәбиге тән бір нәрсе естігені мен көргенін есте сақтағыш, тез қабылдағыш, мейлінше сенгіш еліктегіш барынша таза, адал көңілді білуге, тануға құмар келеді. Сонымен қатар қаталдықты, өрескелдікті, қайырымсыздықты, тағы басқа жағымсыз жайттарды баланың жаны жаратпайды. Неғұрлым жылы сөйлеп, көңілін аулауды жақсы көретіндігі де осы қасиетке байланысты. Баланың жас кезінде әр нәрсені білгісі келіп, ата- анасын көп мазалайтыны белгілі. Ондайда бала сұрағына дұрыс жауап бермей, баланың бетін қайтарып тастайтын ата -аналарда кездеседі. Ол баланың білуге деген құмарлығына нұқсан келтіреді екен. Үнемі балаға зекіп ұрысу, бұйыра сөйлеу бала мінезіне теріс ықпал етіп, дөрекілікке жетелейтін бірден -бір жол екендігін ескерген жөн. Кейбір отбасындағы балалардың мінезі бір- біріне ұқсамайды. Оларға берілетін тәрбие бірдей. Алайда бала мінезіндегі ерекшеліктердің себебі, әдетте тұңғыш балаға ерекше күтім жасалынып, көбірек көңіл бөлінеді, оның әрбір қимылы, сөйлеген сөзі, іс-әрекеті ескерусіз қалмайды. Сондықтан ересектердің ілтипатына, мейіріміне бөленіп, әр нәрсеге көбірек араласқандықтан көңіл- күйі сергек, мінезі ашық, белсенді, жігерлі көрінеді. Ал көп сөйлемейтін тұйық жуас мінез бұдан гөрі көңіл аз бөлінгендіктен, көбінесе өзімен-өзі болып, ескерусіз өскен сәбиге тән.
Әркімнен табыла бермейтін жақсы қасиеттердің бірі – кішіпейілділік пен әдептілік «Әдепті бала арлы бала, әдепсіз бала сорлы бала» деген мақалдың өзі де бала тәрбиесіне ерекше көңіл бөлу қажеттігінен туып отыр. Ересек адамдар көбінесе сәбидің ісіне балалықтың әсері деп қарайды да, оның кейіннен әдетке айналатындығына онша мән бермейді. Мысалы: бала мақтағанды жаратады деп орынды-орынсыз мақтай берсе, ол кішіпейілділіктен жұрдай, мақтаншақ, даңғой болып өседі. Бала бойындағы жаман-жақсы қасиеттердің бәрінде бір жақтан тауып алмайды, ол көбінесе от басында көргенін қайталайды. «Әкеге қарап ұл өсер, шешеге қарап қыз өсер» деген халық даналығының бәрі де тәжірибеден өмірден алынған. Бала ата-ана өскен ортаға қарап өседі, үлкендердің үлгі өнегесіне қарап тәлім тәрбие алады. Сонымен менім айтпағым, әркім өз үйінде қалай баласын тәрбиелесе, бала сол тәрбиеге қарай бағыт алады. Айтарым балаларыңызға қолдан келгенше жақсы тәрбие беруге ұмтылыңыздар дегім келеді.
Объяснение: вот держи))
5-тапсырма. Мәтінді оқып, негізгі ақпаратты анықта. Мәтіндегі етістік-
тердің қалай жасалып тұрғанын түсіндір.
Достығы жарасқан елміз
Қазақстанда әр ұлт өкілдерінің кәсіппен шұғылдануына барлық
жағдай жасалған Бізден басқа мемлекетте дәл біздегідей терезесі тең,
еңбек етіп, кәсіп жасап, қалаған ісімен айналысып жатқан диаспора-
лар жоқ. Сондықтан олар Қазақстанда бақытты өмір сүріп жатыр.
Елімізде еңбек етіп жүрген әртүрлі ұлт өкілдерін көргенде қа-
зақтың кеңдігіне қайран қаласыз. Осыдан біраз жыл бұрын тарихи
отандарына кеткен біраз немістер Қазақстанға қайта келді.
Қазақтың дарқандығы мен кендігін және бауырмалдығын Герольд
Бельгер көп жазды. Оны өзінің өсиеті бойынша мұсылмандар зира-
Кеңсайға жерледі. Міне, қазақтың өзге ұлтқа деген сүйіспен-
шілігін осыдан көруге болады. Олай болса, Қазақстандағы ұлттар дос-
тына
тығы жасай берсін!
Объяснение: