Түсіну ыпшақ Сейітқұл кім?
2.Сейітқұл қандай әрекет жасайды?
3.Сыртқы жаулардан қорғану үшін қандай шаралар қолданады?
4.Сейітқұлдың ағасының тағдыры туралы не білдіңдер?
Түсіну.
1.Кыпшақ Сейітқұл неліктен жұртына жайлы мекен іздейді?
2.Қандай себептермен қабырға өзенінің бойын таңдайды?
3.Әңгімеде қандай өзекті мәселе көтерілген?
4.Сейітқұлдың елі жақсы өмірге қалай қол жеткізді?
Ауыз тию
Алыс сапарға, емделуге шыққан адам ауылды үлкен үйінен дәм татып аттанатын ырым бар. Бұл сол "Қара шаңырақтың киесі қолдасын" деген сенімнен шыққан. Сондай-ақ дастархан үстіне келген адам дәмнен ауыз тиюге тиіс. Ал таңертеңгі астан міндетті түрде ауыз тиеді. Мұндайда әйел болса "күйеуің тастап кетеді", еркек болса "әйелің тастап кетеді" деп әзіл айтады. "Таңертеңгі асты тастама, кешкі асты бақпа" деген мәтел бар.
Қазақтың дәстүрі бойынша үйіне келген адамға дәм ауыз тигізбей шығармауы керек. Халықта "үйге кірген жыланға да ақ құйып шығарады" деген сөз бар. Мұның бәрі қонаққа да, асқа да ерекше ықыласты көзқарастың белгісі.
Бір-біріне антоним болатын тұрақты сөз тіркестер:
Бетінен оты шықты (ұялды) – Беті бүлк етпеді (ұялмады).
Зәресі ұшты (қорықты) – Қуанышы қойнына сыймады (қуанды)
Қолы қолына жұқпады (тез қимылдады) – Саусағының ұшын қимылдатпады (қозғалмады, еш нәрсе істемеді)
Бір-біріне синоним болатын тұрақты сөз тіркестер:
Үріп ауызға салғандай; қыздың жиған жүгіндей – сұлу, әдемі, көрікті, келбетті; әсем, т.б.
Ит өлген жер; ит арқасы қиянда – алыс, қашық, шалғай;
Ит терісін басына қаптады; жерден алып, жерге салды – ұрысты, сөкті, балағаттады.