Тақырыпты болжаудың бірнеше жолдары бар. Қандай болмасын бейнематериал үзіндісін көру арқылы немесе суретке қарап жалпы мазмұнды ұғуға болады. Сонымен қатар тірек сөздер мен тіркестер арқылы да сөз болғалы отырған тақырыпты анықтай аламыз. Өйткені сөздер өзара байланысып тіркес немесе сөйлем түзеді. Ал сөйлем ойды толық жеткізуге қабілетті мәтіннің ең кіші элементі, бөлшегі. Ақпарат жеткізетін мәтіннің мазмұнындағы зат есімдер мен етістіктер мазмұнды игерту тұрғысынан өзге сөз таптарынан ерекшеленеді. Мазмұнды игеру бойынша олар доминант қызмет атқарады. Мысалы: Сырдария өзенін көне парсылар «Үлкен маржан» деп атаған. Қазақстанның жергілікті тұрғындары оны «Дария» деп атайды.

Сырдария өзені Тянь-Шань тауларынан ағып келетін Нарын және Қарадария өзендерінің қосылған жерінен басталады . Ол 2,212 км қашықтықта орналасқан Арал теңізіне барып құяды . Өзен жалпы 800 000 шаршы км жерді алып жатыр. Сырдарияның суын мақта өсіруге пайдаланады. Түркістан мен Қызылорда қалалары осы Сырдың суын қолданады.

Мәтін мазмұнында қолданылған 50 пайыз лексика оқырманға таныс болған жағдайда, ол жеңіл, қиындықсыз қабылданады. Өйткені жалпы мазмұнды ұғу оқырман үшін мүмкін болады. Мәтіннің жалпы мазмұнын түсіну арқылы оқыған ақпаратқа өзіндік көзқарасыңды білдіру тіптен жеңіл. Сол себепті жаңа сөздерді үнемі қолдануға тырысу қажет. Лексикалық қор – өз ойыңды еркін жеткізуге көмектеседі.

Поэзиялық шығарманы оқып түсіну сәл күрделірек болады. Ондағы сөздер орын тәртібі тұрғысынан тұрақсыз болып келеді. Мысалы: «... Сүйсең міні маңдайым» деп келеді.

Поэзияда ой көп жағдайда астарлы жеткізіледі. Кейіптеу, әсірелеу сынды тіл құралдары көп қолданылады. Поэзиялық шығармада да өзге шығармалар сынды автордың айтпақ ойы болады. Белгілі бір мәселе көтеріліп, оған деген автор көзқарасы қоса көрініс табады. Ал автор көзқарасы мен өз көзқарасыңды салыстырып айтып үйрену, ой жүйріктігін қалыптастырады.

Артқа

Алға

Нашли ошибку на сайте?

Показать ответ

Ответ:

EllaNeal

19.11.2021 03:08

Зар заман – тарихи кезең.

Көгінде қыран қалықтап, жерінде түйесі боздап, жылқысы құлындаған байтақ қазақ жері небір қан сасыған майдандарды өткерді. Ал қазақ елінің осынау қой үстіне бозторғай жұмыртқалаған заманға қол жеткізу үшін бейнетті, терді, талай бейкүнә өмірді артқа тастады. Ел тарихында осындай айрықша тарихи кезеңдердің бірегейі – "зар заман" кезеңі.

Зар заман ақындарының алғашқы легі Абылай заманынан басталса, арты Абайға келіп тіреледі. Сондықтан қазақтың тарихымен салыстырсақ зар заман дәуірі толық жүз жылға созылады. Ал зар заман ақындары – қазақ әдебиеттану ғылымына алғаш рет М.Әуезов енгізген термин. Сол кез ақындары шоғырының белгілі өкілдері: Дулат Бабатайұлы, Шортанбай Қанайұлы, Мұрат Мөңкеұлы, Әбубәкір Кердері, Албан Асан, т.б. "Неліктен "зар заман"? Ол кездегі жағдай қандай болды?" деген сұрақтарға біз жауапты Шортанбай Қанайұлының бір ғана "Зар заман" өлеңінен-ақ ала аламыз.

Ақын өлеңін "бисмілла" деп бастап көргені мен түйгенін жырлап әкетеді.

Дұрысын білмейтін надандардың басшы бола бастағанын, ақша деген дүниенің шыққанын, байлардың ұрлық жасап, билердің парақор болғанын, бір-бірлерін көре алмай, орыстарға жем болатынымызды, егесетін, әдесіз қыз бен жігіт шыққанын, барлығының ойлағаны мал және бұрынғы заман қайта келмейтінін айтып күйінеді. Осыдан-ақ сол кезде расында ел ішінде үлкен өзгеріс пен жаңашылдық болып жатырғанын көреміз. Ш. Қанайұлының ойын жалғастыра көптеген ақындар да сол заманды өз өлеңдеріне арқау етті.

Әлбетте, қазіргі заман бұдан әлдеқайда тыныш, бейбіт. Бірақ сол кезеңнің қалдықтары да жоқ емес. Игі жақсыларымыз, ұлт жанашырлары саны ғана емес сапасы жақсы болса, әлеуметтік жағдай одан әрі жақсарары шүбәсіз.

Объяснение:

0,0(0 оценок)

Ответ: