Тапсырма 1.Мәтінді оқып шығыңыз. Тақырыбын ашып, автор көзқарасын талдап, мазмұндауда
қолданыңыз, көтерілген басты мәселені анықтаңыз. Өз көзқарасыңызды жан-жақты
тұжырымдап, мысалдар арқылы дамытып, дәлелдеңіз.
2.Өз жұбыңызды мұқият тыңдауға тырысыңыз. Оның мәтіні бойынша маңызды деп
санайтын екі сұрақ қойыңыз. Оның мәтінінің басты идеясын анықтауға белсенді қатысып, пікіріңізді білдіріңіз. [10]
2-мәтін
Дүниедегі ең ұлы сезімдердің бірі – достық. Әр адам дүниеге келгеннен кейін, ес білгеннен-ақ жан дүниесіндегі сырын, мұң-шерін тарқатып, қуанышы мен қайғысын бөлісетін дос іздейді. Қандай да бір қиындыққа тап болсаң, оны досыңмен бөлісіп, досыңның ақылын тыңдап, шешім таба аласың. Менің ойымша, басқаға жақсы да адал дос болу үшін, ең алдымен, түсінік, адамды тыңдай білу, ақыл бере білу қабілеті жоғары болуы тиіс.
Достық адамдардың ең алдымен бір-біріне сенуінен басталады. Ол артқан сайын, достық та қатая түседі. Ал бір-біріне сенімі жоқ, дегенмен өздерін дос санайтындар да бар, ол жалған достық – бірде бар, бірде жоқ.
Дос табу оңай, ал оны сақтау қиын. Сенім мен жарқын көңіл – достықты берік ететін тірек саналады. Өзі шынайы дос бола білген адамның достары да көп болады және жер бетінде өзін жалғыз сезінбейді. Күнделікті өмірде көңіліңе шапағат сәулесін шашып, сенің төрт құбылаңды тең ететін айналаңдағы достарыңның басы бұзылмағаны қандай жақсы.
2-мәтін
Ертеде бір хан қызының кедей жігітіне ғашық болғанын сезіп қалады да жігітті дереу дарға астырады. Күндердің бір күні егіз бала дүниеге келеді. Оны аңдыған мыстан кемпір егіз баланы көз көрмес, құлақ естімес, алыс жерге апарып, жап-жасыл үлкен бәйтерек басына ұлды батысқа, қызды шығысқа қаратып іліп кетеді. Сәбилердің көз жасы тамған бәйтерек солады, жүрегі тоқтаған нәрестелермен бірге ағаш та қуарады.
Қаңқу әңгіме халық арасында жата ма, оны естіген ана егізін іздеп жолға шығады. Жолдан шаршаған ана ағаш түбіне келіп, демалады. Құлағына күмбірлеген сарын естіледі. Қайдан шығатын әуен екенін білгісі келіп, ағаш үстіне шығып тыңдаса, жаңағы бәйтерек сынып кетеді. Ағаштың түбінен басына дейін іші қуыс екенін көреді. Екі басына бұтақтан бұтаққа керіліп қалған ішектерді көреді. Екі ішек самал желмен тербеліп, одан әуен шығады екен. «Егіз құлынымнан қалған жұрнақ осы болар» деп сол ағаштан аспап жасап алады. Батысқа қараған ішегі бостау, шығысқа қараған ішегі қаттылау керілген екен. «Астыңғы ішек – жіңішке дауысты қызым Зарлық, ал үстіңгі ішек – бос қоңыр дауысты ұлым Мұңлық болсын» деп екі ішекке ат қойып, домбырасын тартып, күй шығарып кеткен екен
жабық үй-жайда қарағанда еркін, оңай дем ашық ауада: кез келген үй-жайлар, тіпті ең таза, жарқын және ірі, біз көшеде қалған жоқ бастап әрдайым тыныс өзгеруі сезіндім. күнделікті өмірде, біз жиі бөлмеде ауа жоқ, егер ретінде ауаның «тыныс», «әуе, кіріп» өрнек пайдаланыңыз. Осылайша, біз таза ауаға инстинктивті түрде тартыламыз. Ғажабы, біз көп біз едим назар немесе сусын төлеуге, сондай-ақ әуе біз дем қалай шамалы дерлік көрінбейтін қызығушылық бұл факт.
Адамдар ауаның тазалығын маңызды емдік фактор ретінде бағалайды. Бірақ, әсіресе, ауа ағыны көбінесе санитарлық нормалардың талаптарына сәйкес келмейтін болса, бүгінгі күні өте маңызды. Көптеген зерттеулер, ластану және түтін жоғары деңгейдегі ауамен дем алу, барлық заттар тең, адамдар жиі бас ауруы, жүйке жүйесінің бұзылуынан, тыныс алу органдарының аурулары зардап шегеді, бронхит және аллергия зардап шегеді деп көрсетті.
Біздің өте суық климатымызда үй ішіндегі уақыттың көп бөлігін өткіземіз. Бөлмеде ауаның ластану көзі қандай?
Сондықтан, ең алдымен, біз бөлмеде ауаның ластану көзі болып табыламыз. Бір сағат бойы бір адам өкпеден 1 м3 ауаға өтеді. Мысалы, тәулігіне 3 адам жатын бөлмесіндегі барлық ауаны сорып алды. кез келген вирусты инфекция (тұмау, SARS) ауырып болған болса, тыныс шығару ауаның тез Патогендік қаныққан, ал түшкіру және осы процесті күшейту күрт жөтел.
Ауа сапасына тіпті үлкен әсер ету көмірмен үйді жылыту арқылы қамтамасыз етіледі. Атмосфераға үнемі қатысатын түтін, күңгірт, сүйек, созылмалы аурулардың барлық түрлерін дамытуға өз үлесін қосады. Көптеген адамдар, әсіресе, газ плитасы бар, әдеттегі тағамдар зияндылығы жағынан химиялық өндіріске жақындап келе жатқанына күмән келтірмейді. Ас кез келген тағам өртеп жібереді Мысалы, егер, түгелдей өртелетін иісі берік пәтерде ғана емес жүктеледі, бірақ дәліз бойы таралады.