Тапсырма. Мəтін қай стильде жазылғанын анықтаңыз.
Əбу Насыр əл-Фараби (870-950)—қыпшақ даласынан шыққан ұлы энциклопедист ғалым. Ол əскербасының отбасында дүниеге келген. Отырар медресесінде, Шам, Самарқан, Бұқара, кейін Харран, Мысыр, Бағдат шаһарларында білім алған.
əл-Фараби—түркі ойшылдарының ең атақтысы, əлемдегі Екінші Ұстаз атанған ғұлама. Ол Орта Азия, Парсы, Иран, араб елдерін аралап, көптеген ғұламалар, ойшыл- ақындар жəне қайраткерлермен танысып сұхбаттасқан. əл-Фараби 70-ке жуық тіл білген. Ол—көп оқыған, ізденген ойшыл ғалым. Ғалым философия, логика, этика, метафизика, тіл білімі, жаратылыстану, география, математика, медицина, музыка салалары бойынша 164 трактат жазған.
Адамның өзін-өзі танып білуі туралы философиялық тұжырымдар жасаған. Бұл мəселені логика, этика, педагогикамен өзара сабақтастықта қарастырған.
«Қайырымды қала тұрғындарының көзқарасы», «Мемлекет қайраткерлерінің қанатты сөздері» жəне т.б. еңбектері осы уақытқа дейін өзінің құндылығын жоғалтқан жоқ.
«Ғылымдардың шығуы» деп аталатын трактатында математиканың шығу тегі мен себептерін ашуға тырысқан.
«Алжебрге түсініктеме», «Геометриялық фигуралардың егжей-тегжейі жөнінде табиғи сырлары мен рухани əдіс-айлалар кітабында» астраномия туралы айтқан. Ғалымның арифметика туралы «Теориялық арифметикаға қысқаша кіріспе», физика туралы «Вакуум туралы», медицина туралы «Адам ағзалары жөніндегі Аристотельмен алшақтығы жөнінде Галенге қарсы жазылған трактат» жəне музыка туралы «Музыканың ұлы кітабы» атты кітаптары – əлем мойындаған ғылыми еңбектер.
2 тапсырма. Мəтіннен терминдерді тауып, сөйлем құра.

1)Лиро-эпостық жырлар немесе ғашықтық жырлар — оқиға желісі бірін-бірі құлай сүйген екі жас арасындағы махаббатқа құрылған лирикалық әрі эпикалық шығарма. 

2)Лиро-эпостық жырларларда халықтың тұрмыс-салты, әдет-ғұрпы, наным-сенімі, көңіл-күйі көбірек суреттеледі

3)Ғашықтардың бастан кешкен өмір баяндарын суреттелу арқылы қазіргі күнге жетті.

4) көбінесе кейіпкерлері бір-бірін құлай сүйген ғашықтар болып келеді

5) махабат , сұйіспеншілік жайлы

6)Ғашықтық жырлар көркем фольклордың даму барысында батырлық эпостан кештеу қалыптасқан, бірақ бұл қаһармандық жыр мүлде өшіп, оның орнына романдық эпос келді деген сөз емес. Эпостың бұл екі түрі көп уақыт бірге , бір-бірімен байланыса, қатарласа дамыған. Ұқсастықтары да аз емес. Олардың жалпы поэтикалық сипаты ұқсас. 

7)Қазақ әдебиетінің төл туындылары - "Қозы Көрпеш - Баян Сұлу", "Қыз Жібек", "Айман-Шолпан"; "Күлше қыз", "Құл мен қыз", "Мақпал қыз", "Есім - Зылиха"

Шығыс әдебиеті негізінде назира гөйлік дәстүрде жазылған қиссалар "Мұңлық - Зарлық", "Сейфілмәлік", "Бозжігіт", "Таһир - Зуһра", "Жүсіп - Зылиха", "Шәкір - Шәкірат", т.б.

8) өзіңнің жауабыңмен жаза салсаң болды.

Жауаптары:

1. Бастауыш пен баяндауыштан ғана тұратын сөйлем түрін табыңыз.

  Д) Жалаң.    

2. Атаулы сөйлемді табыңыз.     Е) Жап-жасыл дала.

3. Бастауышы зат есімнен болған жақты сөйлемді табыңыз.

Е) Адам туған жерін аңсайды.

4. Сызықша дұрыс қойылған сөйлемді көрсетіңіз.

    С) Су-тіршілік көзі.    

5. Толымсыз сөйлемді табыңыз.

Д) Теледидарды көп қарайсың ба?    

6. Сөйлемді аяқтаңыз. Табиғатты ... !

    В) Қорға.    

7. Сөйлем мүшелері талданбайтын сөйлем түрін белгілеңіз.

А) Атаулы    

8. Жай сөйлемнің түрін ажыратыңыз.  Қыс. Күн суық.

А) Атаулы.    

9. Жалаң сөйлемді табыңыз.

А) Таң атты.    

10. Сөйлемнің түрін көрсетіңіз.  Түн. Тыныштық.

   С) Атаулы.  

11. Сөйлемнің түрін анықтаңыз.   Гүлдей бер, туған жерім.

   В) Лепті.    

12. Сөйлемді аяқтаңыз: Қыста ... ... .

А) Боран соғады.    

13. Жақсыз сөйлемді табыңыз.

   Д) Елімізде өзгерістер көп.   

14. Ойды аяқтаңыз:  Табиғат адамдардан қамқорлық ... .

  Д) күтеді   

15. Сөйлемнің түрін анықтаңыз. Еңбек жазды.

  Е) Хабарлы.

16. Дұрыс құрастырылған сөйлемді көрсетіңіз.

А) Бақылау жұмысы болды.    

17. Сөйлемнің түрін табыңыз.  Қыс. Аппақ қар.

Е) Атаулы.

18. Сөйлемді толықтырыңыз.  Мақал-мәтелдер біздің халық ауыз әдебиетінің ұрпаққа қалдырған... байлығы.

   Е) Рухани.

19. Дұрыс құрастырылған сөйлемді табыңыз.

   Д) Мұғалім сыныптан жаңа ғана шығып кетті.

20. Бастауышы бар жақты сөйлемді көрсетіңіз.

   В) Кәсіпкерлік жылдам дамыды.    

21. Жалаң сөйлемді табыңыз.

   Е) Уақыт жоқ. 

22. Сөйлемнің түрін анықтаңыз.   Кәсіпкерлік жылдам дамыды.

  Е) Жақты.

23. Атаулы сөйлемді табыңыз.

    В) Қыс. Сары аяз.    

24. Сөйлемнің түрін анықтаңыз.  Тудың көгілдір түсі ненің белгісі?

А) Сұраулы 

25. Тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелері бар сөйлем түрін көрсетіңіз.

А) Жайылма.