Тапсырма. Мәтінді оқып, төменде берілген сұрақтарға жауап беріңіз. Махамбет Өтемісұлы
Махамбет өзінің «Мұнар күн» жырында ел басына түскен ауыртпалықты ашына айтса, «Ұлы арман», «Жайықтың бойы көк шалғын», «Атадан туған ардақты ер» жырларында ақын алдағы күндеріне үмітпен, зор сеніммен қарады. «Біртіндеп садақ асынбай», «Арғымақтың баласы», «Қара нар керек біздің бұл іске», «Еменнің түбі - сары бал», «Жалған дүние» сияқты шығармаларында ұлт-азаттық қозғалыс рухы, ел тағдыры мен арман-мүддесі терең әрі шынайы суреттелген. Оның «Жәңгірге», «Баймағамбет сұлтанға» атты өлеңдері патшаның жергілікті билеуші өкілдері - хан-сұлтандарға қарсы жазылған, олардың бет пердесін ашатын жырлар болды. «Халық қозғалса, хан тұрмайды тағында» дейді ол отты жырларында.
Ақын өлеңдерінің басты қаһарманы - Исатай Тайманұлы. Оның «Исатай деген ағам бар», «Исатай сөзі», «Арғымаққа оқ тиді», «Тарланым» өлеңдерінде Исатай батырдың көркем тұлғасы, адамгершілік, қайсарлық, тапқырлық қасиеттері жан-жақты сипатталды. Жолдасы Исатай өлсе де, көтерілісті тоқтатпай, керісінше, көтерілісшілерге рухани көмек берді.
Махамбет – сегіз қырлы, бір сырлы ел баласы. Ол «жігітке жеті өнер де аз» деп, жер бетіндегі өзіне ұнайтын өнерлерді бойына сіңірді. Қазақтың ұлттық аспаптарында да еркін ойнады. Басқа батырлардың серігі жылқы болса, Махамбеттің серігі қара домбыра болды. Ол күй де шығарды. Махамбеттің 11 күйі бізге мұра ретінде жеткен. Сол күйлерінің ішіндегі бәрімізге белгілісі – «Жұмыр қылыш». Ақынның күй шығаруы – бойында бірнеше өнердің бар екенінің дәлелі.
«Батыр туса – ел ырысы». Расында да, Махамбет - елі үшін туған азамат ақын. Ол қолына найза ұстап, ел қамы үшін көтеріліске шықты. Махамбетті ел қорыған батыр деп бағалау – ақынға айтылған ұлы мадақ.
Тапсырма. Мәтінді оқып, төменде берілген сұрақтарға жауап беріңіз.
1.Мәтін мазмұнына сай мақал-мәтелде табыңыз.
А) Туған елдей ел болмас,
Туған жердей жер болмас.
В) Батыр туса – ел ырысы.
С) Тәуелсіздік – тарих тұлпарының қос тізгіні.
Д) Өнерлінің қолы ортақ.
2. Мәтінде Исатай туралы ой қай абзацта айтылған?
А) бірінші, екінші
В) Төртінші
С) Үшінші
Д) Екіші
3. Берілген сөздердің синонимін мәтіннен тауып жазыңыз.
Жәрдем
Мақтау
Қаһарман
Береке
4.Мәтіннен көнерген сөздерді тауып жазыңыз.
5. Мәтінге қатысты өз ой-тұжырымыңызды жазыңыз (3 сөйлем).
мен өскенде және мектепті аяқтаған кезде, мен болғым келеді. әрине,мен жақсы қ университетінде осы істеу керек. қазір көп, бірақ өте аз жақсы дегенмен, мен солардың бірі болады. тауар биржасының, ақша: кәсіп олар негізгі қ ұғымдар болуы бастағанда, жүздеген жыл бұрын пайда болды. өткен ғасырдың ішінде функциялары айтарлықтай өзгерді және кеңейтті. economist жинайды және өндірістік қызметі туралы деректерді талдайды, содан кейін ол табысты қанша бағалайды, және, сайып келгенде өндіріс технологиясының басқаруды жетілдіру бойынша ұсыныстар дайындайды. сонымен қатар, ол қызметкерлердің жұмысының нәтижелерін бағалауға біледі. және т.б. шарттық және талап қою жұмысы, логистика, маркетинг,: басқа да қ функциясы бар ең алдымен, болғысы келеді кез келген сүйемін және жақсы болып табылады. сонымен қатар, жұмыс дәлдігі мен дәлдігін талап етеді, және ол компанияның мүдделерін қорғау үшін жиі қажет, себебі, ол принципті және адал болуы тиіс. болғанға дейін, мен , статистика, қаржы және банк ісі негіздерімен теориялық негіздерін зерттеді. сонымен қатар, -ақ ол жұмыс істеуге бар кәсіпорынның ерекшеліктерін білу керек.
Ед числе мен барамын сен барасың сіз барасыз ол барады во множ числе біз барамыз сендер барасызда сіздер барасыздар олар барады ед ч мен дәрігермін сен дәрігерсің сіз дәрігерсіз ол дәрігер множ ч біз дәрігерміз сендер дәрігерсіндер сіздер дәрігерсіздір олар дәрігерлер ед ч мен сатып аламын сен сатып аласың сіз сатып аласыз ол сатып алады мн ч біз сатып аламыз сендер сатып аласындар сіздер сатып аласыздар олар сатып алады
мен өскенде және мектепті аяқтаған кезде, мен болғым келеді. әрине,мен жақсы қ университетінде осы істеу керек. қазір көп, бірақ өте аз жақсы дегенмен, мен солардың бірі болады. тауар биржасының, ақша: кәсіп олар негізгі қ ұғымдар болуы бастағанда, жүздеген жыл бұрын пайда болды. өткен ғасырдың ішінде функциялары айтарлықтай өзгерді және кеңейтті. economist жинайды және өндірістік қызметі туралы деректерді талдайды, содан кейін ол табысты қанша бағалайды, және, сайып келгенде өндіріс технологиясының басқаруды жетілдіру бойынша ұсыныстар дайындайды. сонымен қатар, ол қызметкерлердің жұмысының нәтижелерін бағалауға біледі. және т.б. шарттық және талап қою жұмысы, логистика, маркетинг,: басқа да қ функциясы бар ең алдымен, болғысы келеді кез келген сүйемін және жақсы болып табылады. сонымен қатар, жұмыс дәлдігі мен дәлдігін талап етеді, және ол компанияның мүдделерін қорғау үшін жиі қажет, себебі, ол принципті және адал болуы тиіс. болғанға дейін, мен , статистика, қаржы және банк ісі негіздерімен теориялық негіздерін зерттеді. сонымен қатар, -ақ ол жұмыс істеуге бар кәсіпорынның ерекшеліктерін білу керек.