Тапсырма. Мәтінге сүйеніп, сұхбатты толықтырыңдар.
— Сен Алакөлге бардың ба?
— Иә, бардым.
— Ол қайда орналасқан?
— Оның суының көлемі қандай?
— Алакөлге неше өзен құЯДЫ?
— Көл қандай тауларға ұласады?
— Көлдің маңынан қандай құстарды кездестіруге болады?
— Көлдің құпиясы неде?​

Эссе

Сағаттың өзі ұры.

Уақыт - адам өмірінің өлшенбес қазынасы.Әр адамға ол дүние есігін жаңа ашқаннан қайтыс болғанға дейін белгілі бір сағаттар беріледі.Уақыт адаммен санаспайды.Және ол жылдам жүреді.Босқа өткен сағаттарыңды ешқашан да қайтара алмайсың.Адамның барлық істері үшін күн, сағат, минут қажет. Барлығы уақытпен анықталады - жұмыс істеу қаншалықты, тынығудың қаншасы, достармен кездескенде және үй шаруасын істеу кезінде.Сағат сіздің өміріңізді біртіндеп ұрлай береді.Сондықтан да,оның әр минутын қастерлеп,уақытыңды пайдалы өткізе білген жөн.Қазақтың бас ақыны Абай:

Сағаттың өзі ұры шықылдаған,

Өмірді білдірмеген, күнде ұрлаған.

Тиянақ жоқ, тұрлау жоқ, келді, кетті,

Қайта айналмас, бұрылмас бұлдыр заман…,-деп айтқан еді.Шынында да,сағат ешқашан тұрақтамайды,сені күтіп тұрмайды.Мысалы,ауруханада адам ауыр халде.Оның тірі қалуы үшін аз ғана минуттар керек.Оны құтқарға үлгермесе,уақыт оның өмірін "ұрлап" кетеді.Сағат деген "ұрлықшыға" төтеп беру үшін әр күніңді игілікпен,жаңа істермен өткізген жөн.Бүгініңмен өмір сүр.

Уақытпен дос бол дегім келеді.

Сөздің көркі мақал, Жүздің көркі сақал.
Краса лица – борода, краса речи – пословица.

Байлауы жоқ шешеннен, үндемеген есті артық.
Лучше умный молчун, чем речистый болтун.

Ақынның тілі қылыштан өткір, қылдан нәзік.
Слово акына острее клинка и нежнее волоска.

Көп сөз – күміс, Аз сөз – алтын.
Многословие – серебро, молчание – золото.

Көп сөз – есекке жүк.
Многословие седока – лишний груз для ишака.

Ділмардың сөзі ұстаның бізінен өткір.
Слово оратора острее шила сапожника.

Шешендік күші – шындық.
Сила оратора в правдивости его слов.

Тұз астың дәмін келтіреді,Мақал сөздің дәмін келтіреді.
Соль вкус пище придает, пословица – речи.

Сөзшеңді үндемеген жеңеді.
Болтуна только молчун остановит.

Мылжың үндемесе басы ауырады.
Болтун голова у него заболит.

Суды шым тоқтатар, Сөзді шын тоқтатар.
Воду останавливает запруда, болтуна – правда.

Аз сөйлесең де саз сөйле.
Говори редко, но метко.

Аузына келгенді сөйлеу –Ақымақтың ісі.
Алдына келгеннін жеу –Айуанның ісі.
Зверь жрет, что на глаза попадет:
дурак плетет, что на ум взбредет.

Отқа барған әйелдің – отыз ауыз сөзі бар.
За огнем к соседям пошла – тридцать слов понесла.

Түймедейді түйедей етіп.
Из пуговицы верблюда делать.

Құр судан май шықпайды, Құр сөзден мән шықпайды.
Из воды масло не выжмешь, в пустом слове мысли не найдешь.