Бойтұмар тарихы Қазақ халқының күнделікті өмірінде тұмардың орны бөлек. Халық тұжырымында "көз тию" яғни "кінәрат" деген түсінік кең тараған және оған халық сеніп келген. Тұмардың қасиеті өзге жанның сұқ көзінен сақтап, сәбиді тілден, түрлі пәлекеттерден сақтайды және жақсы атқа да, жас балаға да, сүтті сиырға да көз тиеді деген ұғымнан туса керек. Бұл ырым қазірде бізбен бітесе жалғасып келеді. Тұмар негізінен теріден не матадан істеліп, арасына Құран сүресінен аяттар жазылған. Кейде зергерлер әшекейлеп темірден, күмістен құты жасаған. Исламға дейін тұмардың ішіне тұз, пияз, аюдың, иттің жүнін салған. Тілден, көзден әр түрлі пәлекеттерден сақтайтын тұмарлардың түрі көп болып, бірі ауру адамға тағылса, бірі әйелдерге, қыздарға, жас балаларға тағылған. Қазіргі кезде тұмар өз міндетін жоғалтпай, ұлттық сыйлықтық, сувенир, сәндік қатарына енді.
С праздником! -Да будет благословенен Айт Единожды в год, раз в 12 месяцев, наступает почитаемый айт. Вероятно, есть и те, кто его видел и те, кто не видел. Полдень. Безветренно. Знойно и тихо. Малочисленный скот в тени деревенского загона сбивается в кучи, ближе к источнику дыма. Жужжащая мошкара, слепни, комары. Доводят до потери сознания нет). Все жители деревни суетливо снуют туда-сюда. И все разряженные. И у каждого на лице –счастье. Над казанами в земляных очагах густые клубы пара, кипит жирное мясо. Немощные старики и старухи попарно сидят в тени. -Наконец пришел этот день. Посередине деревни близ одного дома пестрая толпа. Среди этой же толпы пара старух и стариков. Один точит нож, молодой парень держит красного откормленного быка Чужак (человек со стороны) -Да принята (благословенна) будет жертва Аминь, пусть будет, так – сказали старики. -Почему припозднились? -Пока скот искали. Времена не те, что раньше.Зарезать не просто В стороне разговаривают Зайкуль и Жумагазы. -Давай, принеси жертву. Мне это без надобности. -Брось, чего ты. Ойбай, сам режь. Я не обижусь. Иди, Жумакен дал добро. -Правду говорю, давай, режь же, я уже это делал. Жертва будет не напрасной, благословленной Богом. -Отстать. Не морочь голову. -Почему. - Я не знаю ни как читать намаз, ни как резать,
Көліктің рулін ұстағаныма жылдан асты. Менің машина алғаным да қызық болды, аяқ астынан асығып үсігіп бір аптаның ішінде алып тындым, онда да бір әйелдің мініп жүрген машинасын тартып алғандай қып сатып алдық. Себебі машина таңдап берген танысым осыны алсаң өкінбейсің деген еді. Сонымен, машинамды ГАИ дың қасында, ақшасы төленіп, құжаттарды толтырып болғасын бір-ақ көрдім. Қызыл түсті 95 жылғы Гольф-3. Механика, көлемі 1.8, қосымшадан аэрбагы мен кондиционері бар. Машина бір көргеннен ұнады, Германияда әйел адам жүргізген, Қазақстанда да солай, ешбір қиналмаған, салоны тап-таза, жүргенде ешбір сықыр естілмейтін машина екен. Тағы бір ұнаған жері электропакет емес, сондықтан терезесі ашылып-жабылмай қалады, т.б. деп қорықпайтын болдым. Қарапайым, түсінікті, ықшам, жылдам және тіл алғыш машина. (Оның бәрін қазір түсіндім ғой, басында ештеңе түсінбейтінмін). Хош, сонымен машина алынды, жайлап жүре бастадым. Осы бір жыл ішінде байғұсқа иттің тынымдай тыным болған жоқ. Мен вахтада жүрген кезде інім, вахтадан келгенде өзім әйтеуір бір күн тыным көрген емес. Қай жері бұзылды деген сұраққа келсек – ең ірі көлемдегі жөндеуім бензонасосын ауыстырғаным. Қытайдыкін салдым, 5500, жұмысымен 7000 ға шықты. Майдың датчигін, бензиннің фильтрін ауыстырдым, комплект свечи ауыстырдым. Сосын әрине май ауыстыру, фильтрін ауыстыру, ауа фильтрі, қыстық-жаздық жаңа дөңгелектерін есептемегенде. Олар кез-келген машинада жасалынуы керек, су жаңа болмаса әрине. Болды. Сонымен жылдын 4 мезгілінде тыным таппайды, ішіне құрылыс жүрген кезде ағаш, цемент, кірпіш, тұрба т.б.материалдар салынып тасылды, қысқасын айтқанда бір Газельдің қызметін атқарды десе де болады. Трассада 120-130 ды қиналмай ұстайды, одан артыққа көтермеймін, жол жаман. Қыста аккумуляторы күшті болса бір салғаннан оталады (тьфу-тьфу).Ішқұрылысы қарапайым, кез-келген ТЖО да қарай береді, бөлшектері арзан. Жеңіл-желпі балшықтардан шебер айдасаң өтіп кетеді. Тек клиренсімен балшық сүзіп, радиаторды бітеп алмау үшін ондайдан қашамын. Жалпы машинамды өте жақсы көрем және әзірге ауыстыра қояр ойым жоқ. Берер бағам – немістердің шығарған ең қарапайым және сапалы көліктерінің бірі. Соңғы шыққан Гольф -4, 5 модельдер ұнамайды. Несімен? Бірінші бұрынғы сапалы металл мен салонның сапалы пластигі жоқ. Мысалға көлемі 1.6 Гольф -4 оған қоса кондері бар, бізді ыстықта және біздің жолдарда өте тиімді машина емес, өз денесін өзі тарта алмайды деді бір танысым. Сатайын деп жүр. Сондай ақ мысалға Хюндай Аксенттер сырты әдемі болғанмен ішіне отырсаң картон қағаздан жасалғандай әсер береді.
-Да будет благословенен Айт
Единожды в год, раз в 12 месяцев, наступает почитаемый айт. Вероятно, есть и те, кто его видел и те, кто не видел.
Полдень. Безветренно. Знойно и тихо. Малочисленный скот в тени деревенского загона сбивается в кучи, ближе к источнику дыма. Жужжащая мошкара, слепни, комары. Доводят до потери сознания нет). Все жители деревни суетливо снуют туда-сюда. И все разряженные. И у каждого на лице –счастье. Над казанами в земляных очагах густые клубы пара, кипит жирное мясо. Немощные старики и старухи попарно сидят в тени.
-Наконец пришел этот день.
Посередине деревни близ одного дома пестрая толпа. Среди этой же толпы пара старух и стариков. Один точит нож, молодой парень держит красного откормленного быка
Чужак (человек со стороны)
-Да принята (благословенна) будет жертва
Аминь, пусть будет, так – сказали старики.
-Почему припозднились?
-Пока скот искали. Времена не те, что раньше.Зарезать не просто
В стороне разговаривают Зайкуль и Жумагазы.
-Давай, принеси жертву. Мне это без надобности.
-Брось, чего ты. Ойбай, сам режь. Я не обижусь.
Иди, Жумакен дал добро.
-Правду говорю, давай, режь же, я уже это делал. Жертва будет не напрасной, благословленной Богом.
-Отстать. Не морочь голову.
-Почему.
- Я не знаю ни как читать намаз, ни как резать,