-тапсырма. Жұптық жұмыс. Төменде берілген мәтінді оқып, жартылай көшпелілер мекенде- ген аймақтарды анықтаңдар. Сол бойын- ша «Көшпелілер мекендеген аймақтар» тақырыбында Қазақстан картасын постер түрінде жасаңдар. Жасаған постерді сынып алдында қорғаңдар. «Көшпенділер Кульбатырова рада Қазақстан шеңберінде көшпелілік қалыптасқан аймаққа Каспий маңы ойпаттары, Үстірт, Торғай, Жем жоталары, Бетпақдала, Балқаш маңы да- лалары, Сарыарқа, Мұғалжар, Маңғыстау жоталары, Алтай, Тарбағатай, Жоңғар, Іле Алатауларының тау беткейлері мен таулы өлкелері жатады. Бұл аймақтардағы өзен-сулардың маңайында, әсіресе осы аймақтар мен отырықшы-егінші мәдениеттер шегараларында маргиналдық аймақтар қалыптасқан. Оларға – жартылай көшпелі шаруашылық-мәдени тұрпат. Мұндай аймақтарға Сырдың бойы, жартылай Ертістің, Тобылдың, Есілдің. Жайықтың бойлары, Жетісу, Шығыс Қазақстанның таулы және тау бөктерінің кейбір алқаптары, Аралдың маңайы жатады. Жоңғар, Іле, Қырғыз Алатауындағы тау бөктерінде жылына 500 мм-ден астам ылғал түседі. Бұл өңірлерде, әсіресе өзен-көл суларының маңайында ежелден егіншілік пай- да болып, отырықшы мәдениет қалыптасқан. Құнарлы топырақты, ауа райы қолайлы болған Сыр бойы, Шу, Талас аймақтарында қола дәуірінен бастап- ақ егіншілік дамып, орта ғасырларда қала мәдениеті дамыды. Дегенмен Осы егіншілік, отырықшы мәдениет қалыптасқан аймақтардың өз ішінде де мал шаруашылығы егіншілікпен қатар дамып, бұл өңірлердің шаруашылық- мәдени тұрпаты жартылай отырықшы, жартылай көшпелі болған. Әр заманда ауа райының өзгеруіне, тарихи-саяси, этномәдени ахуалдарға байланысты бул өңірлерде бірде отырықшы, жартылай отырықшы егіншілік шаруашылық қалыптасса (мөлшермен VI-XIII ғасырлар), енді бір замандарда жартылай көшпелі, кей аудандарында тіпті көшпелі шаруашылық-мәдени тұрпат қалыптасты,
Менің атым сүйікті әжесі Нина Павловна болып табылады. Бұл анамның анасы болып табылады. Әже өзінде алпыс бес жаста, сондықтан ол зейнеткерлікке. Өткен жылы, әжем зауыттарында көптеген жылдар бойы есепші болып жұмыс істеді. Ол, өте ақылды болып математика біледі. Кейде ол тіпті мені проблемаларды шешуге көмектеседі. Менің әжесі, орташа биіктігі жұқа болды. Оның шашы сұр болды, бірақ ол оларға Ashy реңктері. Сондықтан, менің әжем құба атауға болады! Әжесі шаршы кесіледі. әжемнің берушінің көгілдір көзімен. жаман дақтар, өйткені Ол көзілдірік киеді. Жұмыста, әжем сандар көп отыруға тура келді, және бұл көзқарасы бүлдіріп. Менің әжем екі жыл оның аға, оның атасы бірге пәтерде тұрады. Менің атам да жұмыс істемейді, бірақ ол әрқашан шебері нәрсе болып табылады және елде жұмыс. Менің әжем бұл оған көмектеседі. Ол өсімдіктер қамқорлық өте жақсы, оларды және су отырғызу. Ал үй әжем экзотикалық, соның ішінде әр түрлі түстермен, бар ыдыс-аяқ көп. Ол олардың барлық қамқорлық. әжесі үшін жақсы сыйлық - көгалдандыру үшін нәрсе. Мысалы, әдемі vazonchike, суару, бақа-безендіру немесе кейбір тұқым гүл. Тіпті әжем үйге Сібір мысық Боня тұрады. Ол білім және жақсы мәнерде оны үйретеді.
Менің қазіргі таңдағы мақсатым, әрі бала күннен арманым – ұшқыш болу. Бұл мамандық бейне бір тылсымға толы сияқты көрінеді, себебі ұшқыштар жер мен көкті жалғап, аспан әлеміне саяхаттап, ел мен жерді ұшақ арқылы байланыстыратын адамдар. Көк аспанға көзімді тігіп, қиялдап қараймын. Болашақта асқақ арманым орындалып, мақсатыма қол жеткізу үшін бар ынта – жігерімді саламын.
Ұшқыш болу үшін жақсы білім мен қатар мықты денсаулық та керек, сонымен қатар түрлі қиындықтарға да төзімді болу керек. Ұшқыштар алыс сапарларға аттанбас бұрын бірнеше ай бойы арнайы сынақтардан өтіп, тәжірибе зауытында даярланады, өз білімдерін жетілдіреді.
Мықты денсаулық пен жақсы білім мен қатар ұшқыш болу үшін шет тілдерін де жетік меңгеру керек, әсіресе қазір барлық әлемде ағылшын тілі авиацияда кеңінен қолданылады. Сондықтан мен ағылшын тілін аса зор ынтамен оқып, үйренудемін.
Әлемнің түкпір – түкпіріне саяхаттап, отбасыма да жер жүзін көрсеткім келеді. Дегенмен, қанша шетелді аралап жүрсем де, жүрегім тек «Қазақстан» деп соғады, себебі бұл менің туған жерім. Сөз соңында Қасым Аманжоловтың «Ұшқыш болғым келеді» атты өлеңі менің ойымды түйіндей түседі:
Менің әжесі, орташа биіктігі жұқа болды. Оның шашы сұр болды, бірақ ол оларға Ashy реңктері. Сондықтан, менің әжем құба атауға болады! Әжесі шаршы кесіледі.
әжемнің берушінің көгілдір көзімен. жаман дақтар, өйткені Ол көзілдірік киеді. Жұмыста, әжем сандар көп отыруға тура келді, және бұл көзқарасы бүлдіріп.
Менің әжем екі жыл оның аға, оның атасы бірге пәтерде тұрады. Менің атам да жұмыс істемейді, бірақ ол әрқашан шебері нәрсе болып табылады және елде жұмыс. Менің әжем бұл оған көмектеседі. Ол өсімдіктер қамқорлық өте жақсы, оларды және су отырғызу.
Ал үй әжем экзотикалық, соның ішінде әр түрлі түстермен, бар ыдыс-аяқ көп. Ол олардың барлық қамқорлық. әжесі үшін жақсы сыйлық - көгалдандыру үшін нәрсе. Мысалы, әдемі vazonchike, суару, бақа-безендіру немесе кейбір тұқым гүл.
Тіпті әжем үйге Сібір мысық Боня тұрады. Ол білім және жақсы мәнерде оны үйретеді.
Менің мақсатым.
Менің қазіргі таңдағы мақсатым, әрі бала күннен арманым – ұшқыш болу. Бұл мамандық бейне бір тылсымға толы сияқты көрінеді, себебі ұшқыштар жер мен көкті жалғап, аспан әлеміне саяхаттап, ел мен жерді ұшақ арқылы байланыстыратын адамдар. Көк аспанға көзімді тігіп, қиялдап қараймын. Болашақта асқақ арманым орындалып, мақсатыма қол жеткізу үшін бар ынта – жігерімді саламын.
Ұшқыш болу үшін жақсы білім мен қатар мықты денсаулық та керек, сонымен қатар түрлі қиындықтарға да төзімді болу керек. Ұшқыштар алыс сапарларға аттанбас бұрын бірнеше ай бойы арнайы сынақтардан өтіп, тәжірибе зауытында даярланады, өз білімдерін жетілдіреді.
Мықты денсаулық пен жақсы білім мен қатар ұшқыш болу үшін шет тілдерін де жетік меңгеру керек, әсіресе қазір барлық әлемде ағылшын тілі авиацияда кеңінен қолданылады. Сондықтан мен ағылшын тілін аса зор ынтамен оқып, үйренудемін.
Әлемнің түкпір – түкпіріне саяхаттап, отбасыма да жер жүзін көрсеткім келеді. Дегенмен, қанша шетелді аралап жүрсем де, жүрегім тек «Қазақстан» деп соғады, себебі бұл менің туған жерім. Сөз соңында Қасым Аманжоловтың «Ұшқыш болғым келеді» атты өлеңі менің ойымды түйіндей түседі:
Мөлдір тұнық көк аспан,
Сол аспанға жарасқан
Самолеттей сұңқармен,
Ұшқан құспен таласқан,
Ұшқыш болғым келеді!
Көңлі – дария, ойы – аспан,
Асқар шыңнан бойы асқан,
Ай, Күнімен аспанның
Әзілдескен, сырласқан
Ұшқыш болғым келеді! ...