Тапсырмалар Оқылым
«Алаш партиясы»
Алаш партиясы – қазақтың тұңғыш ұлттық – демократиялық партия. Қазақ зиялылары қоғамдық сұранысқа сай партия құру әрекетін 1905-1907 жылдардағы 1-орыс революция жылдарында қолға алды. Қазақ зиялылары тарапынан жалпыұлттық саяси партия құру әрекеті 1913 жылы тағы да бой көрсетті. Саяси партия құру үшін қажетті алғы шарттар тек 1917 жылы Ақпан революциясынан кейін ғана қалыптасты. «Алаш партиясы» 1917 жылы 21-26 шілдеде Орынбор қаласында І Жалпықазақ съезінде құрылды. Алаш партиясының облыстық ұйымдары 1917 жылы қазан айынан қалыптаса бастады. Бөкейхановтың тікелей ұйымдастыруымен және басшылығымен шамамен қазанның 12-20 аралығында партияның облыстық ұйымдары алдымен Семейде, кейін Омбыда, ал қарашаның 10-на қарай Орынборда ашылды. Семей обкомының төрағасы болып Халел Ғаббасов, Омбы обкомының төрағасы болып Айдархан Тұрлыбаев, ал Торғай обкомының төрағасы болып Әлихан Бөкейханов сайланды. «Алаш» партиясының бағдарламасы – алғаш рет 1917 жылдың қарашасында «Қазақ» газетінде жарияланған бағдарлама. Оны жасаушылар Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсынұлы, Міржақып Дулатов, Елдес Ғұмаров, Есенғали Тұрмұхамедов, Ғабдулхамит Жүндібаев және Ахмет Бірімжанов. Бағдарлама 10 пункттен тұрды (мемлекет қалпы, жергілікті бостандық, негізгі құқық, дін ісі, билік және сот, ел қорғау, салық, жұмысшылар, ғылым-білім, жер мәселесі). Бағдарламадағы ең негізгі мәселе — жер мәселесі болды. «Алаш» партиясының маңызды әрі басты құжаты, оның демократиялық, гуманистік принциптерге негізделген саяси құрылым екендігін көрсетеді.
Мәтінді мұқият оқып, төмендегі тест сұрақтарына жауап беріңіз.
1. «Алаш» партиясының бағдарламасы қай газетте жарияланды?
А) «Айқап» В) «Қазақ»
С) «Шура-ислами» Д) «Түркістан»
2. «Алаш» партиясының Орынбордағы облыстың ұйымы қашан ашылды?
А) 8 қараша В) 9 қараша С) 10 қараша Д) 11 қараша
3. Партияның бағдарламасына кіретін пунктті көрсетіңіз
А) ел қорғау В) негізгі орта
С) сот Д) дұрыс жауабы жоқ
4. Семей облыстық комитетінің төрағасы болып кім сайланды?
А) Халел Ғаббасов В) Міржақып Дулатов
С) Ахмет Бірімжанов Д) Әлихан Бөкейхан
2-тапсырма.Жазылым.Тарау бойынша өтілген тақырыптардың сұрақтарына жауап беріңіз.
Ахмет Байтұрсынұлы қайда және қай жылдары білім алды?
«Қараой» әңгімесінің авторы кім және ол туралы не білесіз?
1.
2. Махамбет Өтемісұлы кім?
3- тапсырма.Қозы Көрпеш –Баян сұлу жырдағы жағымды және жағымсыз кейіпкерлерді белгіле.
Қозы мен Баян қазақ салтын берік ұстады. Сезімдері адал. Қозы – аңғал. Қодарға алданып қалды. Баян – ақылды да айлакер. Қодардан өшін алды.
Қарабай уәдесінде тұрмайтын сараң адам. Сарыбайға берген уәдесін ұмытып кетті. Қызының бақытын ойламады. Қодар – ақымақ, жауыз. Ғашықтардың махаббатына кедергі болдыЖағымды
Жағымсыз
материалдық және рухани игіліктерді иеліктен шығару және иемдену түріндегі сатып алу-сату әрекеті барысында меншіктенушінің ауысуы нысаны;
тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің, зияткерлік меншік нәтижелерінің айналымын, сатылуын ұйымдастыру жөніндегі шаруашылық қызмет аясы, яғни жеке адамның пайда алу мақсатымен тауарларды айналысқа түсіру, оларды сатып алу және сату жөніндегі шаруашылық қызметі; сатып алу-сату арқылы тауарларды өткізетін ұлттық шаруашылық саласы.
Еуропаның сауда тарихы Испан теңізшілерінің жаңа аумақтарды ашуына байланысты дами түсті. Испан теңізшілері Солтүстік, Орталық және Оңтүстік Америкаға 1492 жылдан бері қатынай бастады. Ал португал теңізшілері 151-1521 жылдары алғашқы болып дүнеижүзін шарлап шықты.Голланд,британ және француз теңізшілері суда жүзу тәжірибелерін Үндістан, Америка, Африка тәрізді шалғайда жатқан жерлерге баруға жұмсады.Оларға қарап Еуропа саудагерлері де қимылдай бастады. Еуропалықтар Қытайдың фарфор, Үндістанның мақта-мата бұйымдарына көп қызықты. 1498 жылы Васко да Гама Еуропадан дәмдеуіш сатып әкеле бастағанға дейін дәмдеуіш саудасымен ислам елдері айналысты. 16-ғасырға дейін Голландия тауарлардың еркін айналымына рұқсат беріп, салықсыз сауда орталығы болды.Көпестердің арасында білімділер көп кездесті.Табысқа жеткісі келген саудагер сауатты, есеп-қисапты, шет тілдерін, теңіз ісін, заңды жақсы білетін адам болуы керек еді. Өйткені сапарда көптеген қиындықтар және қауіп-қатерлермен күресуге тура келді. Ұзақ жол жүруге мәжбүр болған саудагерлер ғылымның жетіуіне, әсіресе географияның дамуына көп септігін тигізді
Iшкі сауда, сыртқы сауда, аукциондық сауда, баспа-бас айырбас сауда, биржалық сауда, комиссиялық сауда, консигнациялық сауда, өтемақылы сауда, лицензиялық сауда (технологияларды пайдалану құқығын, ноу-хауды, патенттерді, өнертабыс лицензияларын мерзімге және сыйақыға беру), көтерме сауда (заңи тұлғаларға не заңи тұлға құрмаған жеке тұлғаларға кәсіби қызметте пайдалану үшін кез келген тауарды түрін өзгертпестен қайта сату және сату), бөлшек сауда (халыққа жеке бастың тұтынуы немесе үй қожалығында пайдалану үшін сату), халықaралық сауда, "көзге көрінбейтін" сауда (көрсетілетін қызметтердін көлік, сақтандыру, қаржы, компьютерлік, ақпараттык, лизингтік, құрылыс, тағы басқа қызметтердің экспорты мен импорты), тағы басқа түрлерге бөлінеді