ТЕЕЕЗ Қ.ТАРИХ ТЖБ 4-тапсырма. Мәтінмен жұмыс:
Абылай бүкіл ішкі саяси қызметібір орталықтан басқарылатын тәуелсіз мемлекет құруға
бағытталды... Ш.Уәлиханов былый деп жазды:«Қазақтардың аңыз әңгімелерінде Абылай
айырықша қасиеті бар киелі, керемет құдірет иесі болып саналады. Ешбір ханның Абылайдай
шексіз билікке қолы жеткен жоқ»... Ресейдің қол астына өтуді қабыл алғанына қарамастан ,
ол іс жүзінде Ресейге мүлде тәуелсіз ішкі және сыртқы саясат жүргізді... Патша үкіметі
Абылайды тек Орта жүздің ханы деп таныды. Абылай ант қабылдап және патшаның сенім
грамотасы мен тарту-таралғыларын тапсырудың салтанатты рәсіміне барудан бас
тартты.Өйткені: «Мені хан етіп сайлаған халқымолай болса, орыс патшасының тағына
тағзым етіп, ант беруге міндетті емеспін», - деп білді.
Абылай ханға бір орталықтан басқарылатын мемлекет құрудың сәті түсті. 1771 жылы
Түркістан қаласында қазақтың бүкіл үш жүзінің ханы болып жарияланды. Бұған жоңғарлар
мен Еділ қалмақтарын талқандаудағы үлесі игі ықпал етті.

1. Абылай ханның азаматтық тұлғасына сипаттама беріңдер:
1

2
2. Ш.Уәлихановтың пікірімен келісесің бе? Қазақтың қай ханын Абылаймен теңестірер
едің?
1

2

3. Абылай хан шексіз билікке қалай қол жеткізді?
1

2

Одним прекрасным летним днем, в предгорья Алатау пришла весна. Ручеёк зазвенел, разнося свою прохладную водичку по всей окрестности гор. А на предгорьях тем временем распускались тюльпаны. Все было покрыто красно-желтым ковром из маленьких тюльпанов. И водички ручейка хватало на всех. Но, почти на краю поля, был один тюльпан. Он не мог распуститься потому что ему не хватало водички ручейка. Из-за большого камня который преграждал дорогу ручейку ему не хватало водички. Постепенно он засыхал, так и не показав свою истинную красоту. Но вот, как-то раз мимо этого тюльпана пробегала лисичка, она заметила этот маленький почти засохший тюльпан. Ей стало интересно, почему же он засыхает, а остальные тюльпаны нет. Она подбежала к этому тюльпану и спросила «что с тобой милый тюльпан? Почему ты не цветешь так же ярко как другие?», на что тюльпан, дрожащим, еле слышным голосом ответил «Видишь лиса этот камень? Он преграждает путь ручейку ко мне, и не дает мне пить. Из-за него я засыхаю». И тут лиса решила тюльпану, она собрала все свои силы в свою маленькую лапку и убрала тот камень, который мешал ручейку добраться до этого тюльпана. И тут ручеёк добрался до этого тюльпана, и буквально в мгновение тюльпан расцвел ярче всех. Лиса не могла поверить своим глазам, тюльпан был очень красив и ярок. После того как он расцвел он поблагодарил лису от всего своего крохотного сердечка.

Құстарға қызығып қарамау мүмкін емес. Өйткені құстар әуезді сайрағыштығымен, сымбатты да сұлу, алуан түрлі сыртқы бейнесімен орманның, саябақтардың, шалғындардың сәнін келтіреді, Құс атаулының бәрі пайдалы. Құстардың қайсысын болса да қорғау керек. Құстардың саябаққа, бау-бақшаға, егістіктер мен бақтарға үйірілуіне мүмкіндік жасап, ұсақ құстарға жем шашу, жазда ұялайтын үйшіктер дайындау арқылы қамқорлық жасау — табиғатты көркейтіп, құстарды аялай білудің негізгі шарты. Құстардың ұясын бұзып, жұмыртқасын жарудан аулақ болуымыз керек. Міне, қыс айы келді. Бұл кезде жылы жаққа ұшып кетпей, қар жауып, аяз түссе де туған жерінде қалған қанаттыларға ерекше мейіріммен қарағанымыз дұрыс болар еді. Құстарды қорғайық! Құстар — біздің досымыз.