Текст: Достық туралы ойлар
Дүниедегі ең ұлы сезімдердің бірі – достық. Әр адам дүниеге келгеннен кейін өміріндегі сырын, мұң-шерін тарқатып, қуанышы мен қайғысын бөлісетін дос іздейді. Қиындыққа тап болсаң, оны досыңмен бөлісіп, ақылын тыңдап, шешім таба аласың. Басқаға жақсы да адал дос болу үшін, ең алдымен, адамды тыңдай білу, ақыл бере білу қабілеті жоғары болуы тиіс. Достық алдымен адамдардың бір-біріне сенуінен басталады. Сенім артқан сайын, достық та қатаяды. «Достық» туралы нақты ой айтқан философ А.Шопенгауэр өзінің «Өмірлік данышпандықтың афоризмдері» деген еңбегінде: «Нағыз шынайы достық адамдардың бір-бірімен терең, таза және адал қарым-қатынасын қажет етеді. Бұл – досыңыздың қайғысына, қуанышына ортақтаса білу. Осының бәрі адамның табиғи өзімшілдік, өркөкіректік қасиеттерін жояды», - деген. Бір данышпаннан: «Дос пен ағайынның қайсысы жақсы?» - деп сұрапты. Данышпан «Дос жақсы», - депті. Сол үшін достарыңның ісі жайында ойла, қамқор бол. Себебі, әркім өз досын жадында тұтпаса, достары да оны есінде сақтамайды, ақырында ол доссыз қалады». Халықта «Алтын берген – дос емес, ақыл берген – дос» деген мақал бар. Сенім мен жарқын көңіл – достықты берік ететін тірек. Өзі шынайы дос бола білген адамның достары көп болады, жер бетінде өзін жалғыз сезінбейді.
Задание:
Адам не себепті өзіне дос іздейді? Мәтіннен екі дәлел келтіріңіз.
«Су – тіршілік көзі» тақырыбына диалог құрастыру.
Еркебұлан: Санжар, сен «су – тіршілік көзі» деген сөздерді қалай түсінесің?
Санжар: Сусыз тіршілік болмайды, яғни тіршілік үшін судың маңызы аса зор. Суға бар тіршілік тәуелді ғой.
Еркебұлан: Дұрыс айтасың. Су күнделікті тұрмыстың ажырамас бөлігіне айналған. Су адамның шөлін қандыру немесе тұрмыстық қажеттілігінен басқа да жайларға пайдаға асады екен осы туралы естуің бар ма?
Санжар: Жоқ, судың сонда басқа да қасиеттері бар ма екен? Естімеппін.
Еркебұлан: Ия, кезекті бақылау жұмысына дайындалып отырып өте қызықты мәліметтерге тап болдым. Жапон ғалымы Масару Эмото бірнеше жыл бойы судың қасиетін зерттеген екен. Зерттеу барысында ол тазартылған суды бір ыдысқа құйып, сол судың жанына адамдар келіп «махаббат», «періште», «рақмет», «бейбітшілік» деген сияқты жақсы сөздер айтқан. Ғалым осы суды қатырып, суретке түсірген кезде кристалдары керемет әдемі, үйлесімді болып шыққанын байқаған. Ал дәл осы суға «ыза», «соғыс», «қан», «өлім» сияқты жағымсыз сөздер айтқан кезде кристалдары мүлде басқа, бей-берекет, көмескі, қара лай болып шыққанын көріпті.
Санжар: Өте қызық екен. Мен мұны бірінше рет естіп тұрмын. Пайдалы ақпаратпен бөліскенің үшін көп рахмет! Енді біліп жүремін!