Денсаулық зор байлық Адамзат өмірге келген соң өмірін қалай болса солай өткізбеуі тиіс. Яғни адам саналы да жарқын өмір сүруі қажет. Ол үшін ең алдымен ата-бабамыз айтып кеткендей Бірінші байлық – денсаулық Екінші байлық – ақ жаулық Үшінші байлық – он саулықдемекші, ең алдымен саналы да жарқын өмір сүру үшін денсаулық қажет. Ал сол денсаулықты сақтау – өз қолымызда, яғни өз еншімізде. Қазіргі таңда аурулардың түрі көбейіп барады. “Тірі адам түбінде бір ауырмай тұрмайды” деп данышпан Баласағұнидің айтқан сөзі рас сияқты. Өйткені, әрбір адам басында өзіне белгілі бір аурулары бар. Бірақ біз сол аурулардың шарықтауына жол бермей оған төтеп беруіміз қажет. Яғни “Ауруын жасырған өледі” (Ә.Науаий) деген сөзге қарсы адам өз бойындағы ауруы бойынша дәрігерлерден кеңес алып, білгендерден сұрап отыруы қажет. Ең алдымен сәбилердің дұрыс жетіп қалыптасуына қарсы дисплазия деген аурулар бар. Ол аурумен сәби күресе алмайды, ал онымен күресетін ата-анасы. Бұл ауру дәрігерлердің айтуынша, әсіресе соңғы кездері балалар арасында кеңірек тарап бара жатқан дисплазия ауруының пайда болуына бірнеше себептер негіз. Олардың біріншісін экологиялық жағдайлармен байланыстырсақ, екінші себебі ағзадағы йод темір, сондай-ақ кальцийдің тапшылығына тікелей қатысты. Мұның ақыры мүгедектікке әкеліп соғуы мүмкін. Сондықтан баланың сауығып кетуіне де өзіміз жәрдемші болуымыз керек. Ауруға қарсы сылап-уқалау сәбидің екі аяғын тізесінен кісен секілді темірмен керіп қою керек.
Екінші тоқсан аяқталар алдында қазақ тілі пәні бойынша қорытынды емтихан болатынын мұғалім оқу жылы басталысымен ескертіп қойған болатын. Емтиханда болуы мүмкін сұрақтар тізімін беріп, емтихан күнін де белгілеп қойды. Тоқсандық әрі жартыжылдық баға осы емтиханның нәтижесі бойынша қойылатын болғандықтан емтиханға алдын – ала дайындалуды жөн көрдім. Оған қоса, алдын – ала дайындалсаң, бір күн қалғанда өзіңді қинамай, сұрақтардың барлығын уақтылы оқып үлгеруге болады. Сонымен мен сабақтан соң кітапханаға барып, емтихан сұрақтары бойынша қосымша материал жинауды бастадым. Алдымен өзім жауабын білетін жеңіл сұрақтардан бастап, кейін қиындау сұрақтарға көшіп отырдым. Жауабы дайын сұрақтарға белгі қойып жүрдім. Демалыс күндері бір мезгіл уақытымды бөліп, дайын жауаптарды оқып жүрдім. Бірнеше апта өткеннен кейін алдында оқыған сұрақтардың жауаптары есімде қалғанын байқайтын болдым. Еңбегімнің жемісін көріп, өзім де іштен қуандым, әрі емтиханға түбегейлі дайындалып жүрген соң өз – өзіме сенімді болдым. Осылайша емтихан тапсыратын күн де жақындап қалды. Өзіме сенімді болғандықтан ешқандай қобалжу сезімі болған жоқ. Емтихан болар күннің алдында ертерек жатып, таңертең асыға емтихан тапсыруға бардым. Билетте өзім дайындалған сұрақтар келгенін көріп, қатты қуандым.
Адамзат өмірге келген соң өмірін қалай болса солай өткізбеуі тиіс. Яғни адам саналы да жарқын өмір сүруі қажет. Ол үшін ең алдымен ата-бабамыз айтып кеткендей
Бірінші байлық – денсаулық
Екінші байлық – ақ жаулық
Үшінші байлық – он саулықдемекші, ең алдымен саналы да жарқын өмір сүру үшін денсаулық қажет. Ал сол денсаулықты сақтау – өз қолымызда, яғни өз еншімізде. Қазіргі таңда аурулардың түрі көбейіп барады. “Тірі адам түбінде бір ауырмай тұрмайды” деп данышпан Баласағұнидің айтқан сөзі рас сияқты. Өйткені, әрбір адам басында өзіне белгілі бір аурулары бар. Бірақ біз сол аурулардың шарықтауына жол бермей оған төтеп беруіміз қажет. Яғни “Ауруын жасырған өледі” (Ә.Науаий) деген сөзге қарсы адам өз бойындағы ауруы бойынша дәрігерлерден кеңес алып, білгендерден сұрап отыруы қажет. Ең алдымен сәбилердің дұрыс жетіп қалыптасуына қарсы дисплазия деген аурулар бар. Ол аурумен сәби күресе алмайды, ал онымен күресетін ата-анасы. Бұл ауру дәрігерлердің айтуынша, әсіресе соңғы кездері балалар арасында кеңірек тарап бара жатқан дисплазия ауруының пайда болуына бірнеше себептер негіз. Олардың біріншісін экологиялық жағдайлармен байланыстырсақ, екінші себебі ағзадағы йод темір, сондай-ақ кальцийдің тапшылығына тікелей қатысты. Мұның ақыры мүгедектікке әкеліп соғуы мүмкін. Сондықтан баланың сауығып кетуіне де өзіміз жәрдемші болуымыз керек. Ауруға қарсы сылап-уқалау сәбидің екі аяғын тізесінен кісен секілді темірмен керіп қою керек.
Менің емтиханға дайындалуым туралы.
Екінші тоқсан аяқталар алдында қазақ тілі пәні бойынша қорытынды емтихан болатынын мұғалім оқу жылы басталысымен ескертіп қойған болатын. Емтиханда болуы мүмкін сұрақтар тізімін беріп, емтихан күнін де белгілеп қойды. Тоқсандық әрі жартыжылдық баға осы емтиханның нәтижесі бойынша қойылатын болғандықтан емтиханға алдын – ала дайындалуды жөн көрдім. Оған қоса, алдын – ала дайындалсаң, бір күн қалғанда өзіңді қинамай, сұрақтардың барлығын уақтылы оқып үлгеруге болады. Сонымен мен сабақтан соң кітапханаға барып, емтихан сұрақтары бойынша қосымша материал жинауды бастадым. Алдымен өзім жауабын білетін жеңіл сұрақтардан бастап, кейін қиындау сұрақтарға көшіп отырдым. Жауабы дайын сұрақтарға белгі қойып жүрдім. Демалыс күндері бір мезгіл уақытымды бөліп, дайын жауаптарды оқып жүрдім. Бірнеше апта өткеннен кейін алдында оқыған сұрақтардың жауаптары есімде қалғанын байқайтын болдым. Еңбегімнің жемісін көріп, өзім де іштен қуандым, әрі емтиханға түбегейлі дайындалып жүрген соң өз – өзіме сенімді болдым. Осылайша емтихан тапсыратын күн де жақындап қалды. Өзіме сенімді болғандықтан ешқандай қобалжу сезімі болған жоқ. Емтихан болар күннің алдында ертерек жатып, таңертең асыға емтихан тапсыруға бардым. Билетте өзім дайындалған сұрақтар келгенін көріп, қатты қуандым.