тест 1.Көне Грециядағы шешендік өнер туралы ғылымы көрсетіңіз
а)романтизм
в) рецензия
с)рисалат
d)риторика
2.Шешендік сөздердің алғашқы үлгілерінің қай туындыларда кездесетінін белгіліңіз.
а)романдарда
в)драмалық шығармаларда
с) халық ауыз әдебиеті туындыларында
d) лирикалық шығармаларында
3. 15-18 ғасырларда шешендік сөз үлгілері қай шығармаларда жиі кездесетінін көрсетіңіз.
а) жұмбақтарда
в)эпостық жырларда
с)ертегілерде
d)жыраулар толғауларында
4.халық нақылын толықтырыңыз.
Түгел сөздің түбі бір, түп атасы-…
а) Майқы би
в)Төле би
с)Жиренше
d) Алаңқайға
5.қазақтың шешендік сөздері кімнен басталатынын көрсетіңіз
а)Досбол биден
в)Бұқар жыраудан
с) Асанқайғыдан
d) Махамбеттен
6.шешендік сөздердің көп ретте қандай жерлерде қолданылғанын айтыңыз
а) дау-шарларда
в) білім беруде
с) кеңестерде
d) бала бағұда
7.ел басқарған билер мен ақын- жыраулардың өмірлік нұсқа болар қайырымдары мен жыр-толғаулары қандай шешендік сөз үлгісіне жататынын көрсетіңіз
а) сатиралық
в) заңдық
с) нақылдық
d) философиялық
8.Тәуке хан заманында шыққан "Жеті жарғының" қандай шешендік сөз үлгісіне жататынын табыңыз
а) заңдық
в) нақылдық
с) сатиралық
d) философиялық

География ғылымы және оның салалары

География - жер беті табиғаты туралы, халықтар мен олардың шаруашылық іс-әрекеттерін зерттейтін ғылым.

География ертеден дамыған табиғатты зерттейтін жаралыстану ғылымдарының біріне жатады. Зерттеу нысанына, әдістері мен мақсаттарына қарай география ғылымы физикалық және әлеуметтік-экономикалық салаларға бөлінеді.

Физикалық география табиғат нысандар мен құбылыстарының Жер бетінде таралу заңдылықтарын зерттейді. Физикалық география жалпы және аймақтық географияға бөлінеді. Жалпы физикалық география жердің географиялық қабығының құрылысын, құрамын, дамуын, территориялық бөлшектенуі мен олардың сыртқы және ішкі байланыстарын зерттейді, ал аймақтық физикалық география табиғи бөлек территориядағы жоғарғы аталған заңдылықтардың жергілікті ерекшеліктерін зерттейді.

Физикалық география дамуына байланысты көптеген ғылымдар салаларына бөлінеді: геоморфология, климатология, океанология, гидрология, топырақ географиясы, геоботаника, зоогеография, гляциология, геокриология және палеогеография.

Әлеуметтік-экономикалық география өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығы түрлерінің, көліктің, халықтардың орналасу заңдылықтарын зерттейді. Әлеуметтік-экономикалық география экономикалық география, әлеуметтік география, халық географиясы, демография ғылыми салаларына бөлінеді.

Отбасы — сыйластық , жарастық орнаған орта, кішкентай Отан.

«Отан – отбасынан басталады» дегендей отанды сүю- отбасынан басталатыны рас!

Себебі, отбасы – бала тәрбиесінің ең алғашқы ұжымы.Адамның жеке басының қалыптасуы отбасынан басталады.Оның ер жетіп өсуі, бойындағы алғашқы адамгершілік белгілер отбасында қалыптасады, сондықтан да туған үйдің жылуы – оның көкірегінде көп жылдар бойы сақталып, мәңгі есінде жүреді.

Отбасы – табиғат сыйлаған кереметтердің бірі. Жеке адамның бойындағы ар-ұятын , ақыл-ойын ,адамгершілігін , мәдениеттілігін тәрбиелеуде отбасы – алғашқы қадам.Отбасы – өте қажетті, басқадай еш нәрсемен өзгертуге болмайтын баспалдақ.

Отбасында адам бойындағы асыл қасиеттер жарқырай көрініп, қалыптасады. Отанға деген ыстық сезім – жақындарына, туған-туысқандарына деген сүйіспеншіліктен басталады. Сол себепті де біз отбасын Отанның кішкентай бір бөлшегі ретінде қарастырамыз.

«Өз үйім өлең төсегім» деген қазақ даналығында айтылғандай өз отбасың, өз үйің әрқашан жылу тартып, жанға жақын болады. Сол себепті де әр адам өз отбасын сыйлап, құрметтей білуі шарт.Себебі қазіргі кезде көп жастар шет елдерде оқып, сол елдерде қалып қояды.

Бұдан Отанға деген ешқандай ізгі ниетті байқамаймыз, сондықтан да отбасын қалай қадірлейміз, дәл солай Отанды да қадірлеп, қолдан келгенше аялауымыз керек!

Не болса да Отанның бір бөлшегі – отбасыңа ештеңе де жетпейді! Өйткені отбасы – табиғаттың әр адамға сыйлаған керемет бір сыйы! Соны мәңгі есте сақтап, ұмытпаған жөн