тоқсан бойынша жиынтық бағалау
Өткізілетін күні: «» 2020 жыл
саны: 15
5 «» сынып оқушысы
ОҚЫЛЫМ. [7]
Ерте, ерте, ертеде бүркіт: «Кім күшті?» деген қазақша күрестен сайыс өткіземін», – деп жан-жануарларға жар салыпты. Аю, жолбарыс, қасқыр, қоян, барыс, арқар мен борсық сайысқа қатысуға дайындала бастайды.
Атасы барысты сайысқа дайындайды.
- Бұл жарыста жеңіске жету оңай емес, балам! Сайыста күшті болу керек,бірақ епті болған одан да пайдалы. Осыны ұмытпа! – деп, атасы барысқа ақыл айтады. Барыс сайысқа қатысу үшін көп жаттығады.
Сонымен, сайыс күні де келіп жетеді. Бүркіт,қабан, таутеке төреші болады.
- Сайыс жарыста жеңген аңның атымен аталатын болады,- деп бүркіт жариялады. Қасқыр мен қоян, арқар мен борсық, аю мен қабан, барыс пен келес күреседі. Қоян қасқырды, аю қабанды, борсық арқарды, барыс келесті жеңеді.
Жартылай сайыста аю мен қоян, барыс пен борсық күреседі. Аю қоянды, барыс борсықты жеңеді де аю мен барыс шешуші сайысқа шығады.
Барыс аюмен күреседі. Ол атасының айтқан ақылын есіне түсіреді де ептілікпен өзінен күшті аюды аяқтан шалып жеңеді.
Сөйтіп, барыс ептілікпен төзімділік көрсетіп, жеңімпаз атанады. Содан бері қазақша күрестен болатын сайыс барыстың атымен аталатын болды.
№1 ТАПСЫРМА: [3]
1.1. Мәтін мазмұнына сай ат қойыңыз
1.2. Берілген сөздің синонимін мәтіннен тауып жазыңыз: әлді -
1.3. Берілген сөздің антонимін мәтіннен тауып жазыңыз: сабырсыздық -
№2 ТАПСЫРМА: [3]
Сұрақтарға жауап беріңіз:
2. 1. Жарысқа қандай аңдар қатысты?
2.2. Жартылай сайысқа қай аңдар шықты?
2.3. Сайыс қай аңның атымен аталатын болды?
№3 ТАПСЫРМА: [1]
3.1. Мәтін бойынша оқиғалардың ретін ажыратыңыз.
І. Қазақша күрестен болатын сайыс барыстың атымен аталады.
ІІ. Ертеде бүркіт қазақша күрестен сайыс болады деп жар салыпты.
ІІІ. - Сайыста күшті болу керек,бірақ епті болған одан да пайдалы. Осыны ұмытпа! – деп, атасы ақыл айтады
A) II, I, ІІІ
B) ІІІ, II, І
C) II, IІІ, І
ЖАЗЫЛЫМ. [8]
№4 ТАПСЫРМА:
Басқа қалада тұратын досыңызға өзіңіздің мектебіңізді, бөлмелеріңіздің, жабдықталуын сипаттап, хат жазыңыз. Хат мазмұнында хабарлы, сұраулы, лепті сөйлемдерді қолданып, хат стилін сақтаңыз (60-70 сөз). [8]
отаным – алтын ұям бесігім
әрбір жанға өзінің отбасы, туған - туыстары , жолдастары ыстық болса, отан да солай да ыстық. «отан» десе ң жүрегі езіліп, жүрекке жылы болып есептелінеді. кез келген ұлт өкілдерінің өз отаны бар екені айдан анық. «отан үшін отқа түс - күймейсін» - деген мақал бар. расында да егер отан үшін жанынды қисаң, ол үлкен абырой. отан үшін өлген ң өзі өлгенімен, аты ешқашанда өлмейді. тарихта мәңгі қалады.
отан деген – сенің туып өскен, кіндік қанын тамған жер, ата – анаң, досың отанға деген махаббат, сыйластықпен ұласса – ол ң рухани деңгейінің биіктігі. дегенмен де отанға деген махаббат пен сүйіспеншілік, анаға деген махаббатпен тең.
менің отаным – қазақстан. қазақстанда дүниеге келіп, осында өсіп жатырмын. қазақстандай елім болғанына, қандай елдерде, мемлекеттерде жүрсем де мақтана аламын. қазақстан жер көлемі жағынан дүниежүзі бойынша тоғызыншы орында. кең байтақ жеріміз біз үшін мақтанышқа тұрарлық. қазақ елінде 16 млн-ға жуық халық тұрады. әрине, бұл өзге мемлекеттерге қарағанда орташа көрсеткіш. қазақстанда 150-ге жуық өзге ұлт өкілдері өмір сүреді. бұл нәтижеге жүгіне отырсақ, қазақ елі өзінің жері сияқты кең пейілді, қонақжай, бірлігі мен ынтымағы жарасқан ел екеніне көз жеткізуге болады. қазақстан тәуелсіз мемлекет. сондықтан да оның өз әнұраны, президенті, рәміздері бар.қазақстан тәуелсіз мемлекет болғандықтан өзінің ұлттық валютасы да бар. ол «теңге» 1993 ж 15 қарашада қазақстан республикасының ұлттық валютасы «теңге» болып қабылданды. қазақ елі өте ған мемлекет. оны басқа шетелдіктерде мойындаған. себебі, қазақстан соңғы он жылдың ішінде түсті, көркейіп, өз жақсартып, ішкі – сыртқы саясатын дұрыстады. қазақ елінің ұлан байтақ жері былай тұрсын, оның табиғаты мен өнеркәсіп жөнінен ерекшеленеді. қазақстан мұнай мен газ, қ өнеркәсібі өте бай ел. көмір де қазып алынады. қ өнеркәсіпте алтын, күміс, темір, мыс, қорғасын, мырыш және т.б бар. пайдалы қ негізінен ванадий, скандий, теллур алынады. өзге шетелдіктермен саудаласып, .
қазақстан күн сайын , көркейіп жатыр. осындай елмен әрине мақтанасын. қазақ елі мақтанышқа тұрарлық ел. әрине, осы жетістіктеріміздің бәрі елбасымыздың арқасында.
Жаңа жылға жаңа жыр
Жасыл шырша жанында
Билеп барлық бала жүр
Жаңа жылым мол болсын
Баскан қадам он болсын
Төрле Төрле Жаңа жыл
Бізге Құтты жыл болсын
Ақ қар жапты даланы
Ақ жамылды айнала
Жарқыратып шамдарын,
Шырша келді ортаға
Ауыл маңы қар аппақ,
Қызықтар көп не түрлі.
Ақ дәптерді парақтап,
Қыс отырған секілді.
Жаңа жылда, балалар,
Тек қуаныш көріңдер.
Ауырмаңдар ешқашан,
Мықты болу өзіңнен.
Әкем таңдап әкелді
Ең үлпілдек шыршаны,
Иісі аңқыған шыршаны,
Жарқыраған шыршаны...
Жұпар иісі аңқыды,
Апамды да мәз қылды!
Жаңа жылда, балалар,
Тек қуаныш көріңдер.
Ауырмаңдар ешқашан,
Мықты болу өзіңнен.
Тамаша, тамаша,
Шыршамыз тұр жараса.
Басында әсем жұлдызы
Көз тоймайды қараса.