Тоқсан «Қуат көзін үнемдей білеміз бе ?» , «От» өлеңі бөлімі бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары № 1 Қазақ тілі 6 «Б, В» І нұсқа
Оқушының аты-жөні
Сөйлеу әрекетінің түрлері : Оқылым, жазылым
Оқу мақсаты .6 3.3.1.Орта көлемді шығармаларды түсіну, тақырыбы мен негізгі ойды анықтау;
6.5.1.4.Өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда қолдану
Бағалау критерийі Білім алушы:
- Оқыған мәтінді түсінеді, тақырыбы мен негізгі ойды анықтайды.
- .Өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін жазба, ауызша жұмыстарда қолданады
Ойлау дағдыларының деңгейі: Қолдану
Орындау уақыты: 40 минут
1-тапсырма
Мәтінді оқы. Тақырыбы мен идеясын анықта (Прочитай текст, придумай название и определи идею текста)
ХХІ ғасырда электр құрылғыларынсыз: компьютер, теледидар, телефон, тұрмыстық техникасыз елестете алмаймыз. Сондықтан тұрғындардың өмір сүруі үшін керекті қуат көзінің бірі – электр энергиясы. Жыл сайын оған деген сұраным артып келеді. Тұтынушыларды электр энергиясымен толық қамтамасыз ету әлемдегі басты мәселеге айналды. Электр энергиясын өндіру үшін күніне мыңдаған тонна көмір мен мұнай жағылады. Мұндай отынның табиғатқа зияны өте көп. Пайдалы қазбалар азайып, ауа мен су ластанып, орман кесіліп жатыр.
Қазір бүкіл әлем энергия өндірудің жаңа әдісі мен үнемдеу жолын іздестіріп жатыр. 2017 жылы Астана қаласында «Болашақ энергиясы» деген тақырыппен «ЭКСПО - 2017» көрмесі өтті. Көрмеде энергия өндірудің тиімді, арзан, табиғатқа зияны аз болатын жаңа технологиялары көрсетіледі.
2-тапсырма
Мәтіннің тақырыбы /сөз тіркесі/ Мәтіннің идеясы / 1 сөйлем/
3-тапсырма.
Мәтін негізінде сұраққа жауап бер (По содержанию текста ответь на вопрос)
Тұрғындардың өмір сүруі үшін қуат көзінің бірі не?
4-тапсырма
Мәтінге қатысты ақпараттың дұрыс, бұрыстығын анықта (По тексту определи правильные или неправильные предложения)
р/с Ақпарат дұрыс бұрыс
1. Өмір сүру үшін керекті қуат көзінің бірі – электр энергиясы
2. Әлемдегі басты мәселе тұтынушыларды электр энергиясымен қамтамасыз етпеу
3. Мұнай мен көмірдің табиғатқа зияны өте көп
4. 2016 жалы Астана қаласында «ЭКСПО - 17» көрмесі өтті
5-тапсырма
Өздік, болымсыздық, белгісіздік, жалпылау есімдіктерін қолдана отырып, ақын, жазушы М. Жұмабаев туралы әңгімелеп жаз (Запиши мини рассказ про М.Жумабаева и используй местоимения)
Там, где плещет Балхаш, разметался аул.
В ханской юрте разносится струнный гул,
По домбре ударяя, сидит там кюйши,
Он, играя, к трепещущим струнам прильнул.
Скор мелькающих пальцев его полет,
Ярким пламенем песня в груди встает,
И медовые звуки с перстов текут,
А со лба его жаркий струится пот.
Тронут общим вниманием юный кюйши.
Он по струнам легко ударять спешит,
Девяносто напевов волною бегут,
То тревогой, то лаской касаясь души.
Память радуют, сердце щемят две струны,
То веселости нежной, то грусти полны,
Их звенящий напев, их трепещущий кюй
Разливается, плещет разбегом волны.
Грустно, жалобно плакали струны в степях,
Песню слушал весь мир: степь в весенних цветах,
Заяц в поле, и уши поднявший кулан,
И тигрица, что рыщет в густых камышах.
И, летя переливами «Асанкайги»
На Алтай, к Ала-Тау, к пескам Сыр-Дарьи,
Вырывался напев желмая на простор,
Разливая печальные звуки свои.
Как аул, Ала-Тау – гора замерла,
И, как печень, дрожала, размякнув, скала,
Словно летом безудержно хлынувший дождь.
Эта песня со струн, все бушуя, текла.
Дробью била она, как порой барабан,
Нарастая, шумела, как гневный буран,
И мороз ослабел, и растаял весь лед,
Злой батыр подобрел, не терзает народ,
Сабли белые гнутся, как мягкая жесть,
Покоренный орел удержал свой полет.
Полевые цветы тот напев оживил,
Он, как лебедь по озеру, тихо скользил:
Сквозь преграды мелькая, резвясь и пьяня,
Отягченные слезы по капле точил.
И журчал он порой, как вода под горой,
И баюкал все мысли своею игрой,
Перепрыгивал камни, как горный ручей,
И бурлил по оврагу волной ледяной.
Так звучал «Бота-кюй», словно звон бубенцов,
Что немолчно поют в такт верблюжьих шагов,
Хан с народом блаженно внимали ему,
Преклонясь, как тростник у озерных кустов.
Лишь «Терис-какпай» прокатился, звеня,
Даже ветер затих средь умолкшего дня,
Зазвенела домбра, словно топот копыт
Одиноко летящего степью коня.
Коль военной тревогой поет «Корамсак»,
Разве может буран не спуститься в овраг?
Молодую калмычку на крупе коня
Этих пальцев напомнил мелькающий такт.
Застонала домбра да на весь Баканас,
Солнце, песне внимая, забыло закат.
Облака подниматься к горам не спешат.
Приуныло живое вверху и внизу,
И, заслушавшись, люди печально молчат.
В руслах реки теряют теченье свое,
Омертвев, на обрыве молчит воронье,
Люди песне внимают, восторгом полны,
И сочувствуют тихим рыданьям ее.
Не дошел еще «Кара-жорга» до конца,
А стальные сердца стали мягче свинца.
Так однажды у хана собрался народ,
Чтоб послушать игру музыканта-юнца.
Это половина, немного исказила перевод. Может кто еще Желаю удачи!