Томенде берілген мәтінді окыныз «Окжетпес» туралы аны
Кокшетауга ат басын бұратын коптеген саяхатшылардың қызығушылығын оятатын әрине табигаттын кез тартар сұлулығы. Сонын iшiнде Бурабайдағы «Окжетпес>> тасынын жон болек Атауынын езі бір ерекше. Жыл сайын демалуга барып жүргенiмiзбен, сол Окжетпес жартасынын калай біткен жаб бермейміз әрi мән де бермейміз. Ал аныз былай дейді:
Бурабай дейтін елді-мекенде кезiнде Окжетпес атты баһалур омір сүрген. Окжетпес туа салып кун сайын емес сагат сайын өсіп, жетіле берген. Тiптi бо токтаусыз оскен. Бала кунiнде далада ойын куып журсе, касында балаларды аткан садагы онын кеудесіне әрен жеткен
Бойы узын озi батырдың тiрi кезiнде елден абыройы аскак болады Жаугершiлiк заман келiп, кун артынан кун отiп жаумен шайкасады. Эр күн сайын жаудын бетiн кайтарып, елін аман сактап отырган жаракат алса жарасын сол келдiн бойында емдеп, Бурабайдын ауасымен тыныстаган. Дәл сондай күннiн бiрiнде жауга карсы соғысады. Согыс ұзак кундерге созылады. Жаудын бетi кайтар емес. Тiптi жау санында есеп жок. Айларга созылган согыстын салдарынан Окжетпес шаршап, тунде тыныгып жаткан кезінде жау тыншылары сырын біліп, устінен бас салады. Бірак алып денелі батыр оган да конбей орнынан сiлкiне тұрып тагы согысады. Тек ен акырында әлі кетiп, акыры демі бітті-ау деген кезде, Окжетпес катты дауысымен: «Уз. Тәнiрiм! Мен жау колынан елтiрiп, уятка калдырганша таска айналдыр>> десе керек, лезде аспан айналып жерге түскендей куй тұнып, Окжетпес сол жерде жартаска айналып кеткен. Бұл аныздын бір түрі гана. Жалпы Бурабайдагы турлi ескерткіштерге катысты көптеген аныздар бар. Аныздын езi ертегі емес, шындыкка жанасатын жанрдын турi екенін ұмытпаныз.
1-тапсырма
Мәтіннен мына сөздердiн сәйкес магыналарын табыңыз.
1. Әдемілігі
2. Жанындагы
3. Iз кезушiлер
4. Pac
5. Күштi
Наурыз – жыл басы, Ұлыстың ұлы күні. Күн мен түннің, ыстық пен суықтың, қыс пен жаздың, қараңғы мен жарықтың теңелетін, жер арқасы кеңіп, күллі тіршілік әлемі қайта түлейтін Табиғат мерекесі;
Наурыз - адамдардың қыс қыспағынан, жұт апатынан аман қалып, малы төлдеп, аузы аққа жаритын Шаруа мерекесі;
Наурыз - әрбір шаңыраққа шыраққа шырақ жағылып, «Қызыр түнін» күтіп, жақсылық құт-береке тілеп, ертеңгі күнге зор үмітпен қарайтын Сенім мерекесі;
Наурыз – жеті дәмнен Наурызкөже жасап, адамдардың бір-біріне дәм татқызып, дастарқан басында бірге отыратын Ынтымақ-бірлік мерекесі;
Наурыз – жыл бойы өткен-кеткен ренішті кедергісіз кешіріп, ән-күймен, ойын-сауықпен жанды жадыратып, сананы серпілтетін Көңіл мерекесі.