Тыңдалым Мәтінді мұқият тыңдап, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.
1. Мәтіндегі тірек сөздерді анықтаңыз (3 cөз немесе сөз тіркесі).
[1] [ ]
2. Әлемдегі ең ірі кітапхананы атаңыз.
[1] [ ]
3. Кітапхана қай қалада орналасқан және қай жылы құрылды?
[1] [ ]
4. Кітапханада қай елдің туындылары сақталған?
[1] [ ]
5. Мәтіннің негізгі тақырыбын анықтаңыз.
[1] [ ]
Оқылым
Мәтінді мұқият оқып, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.
Су - тіршіліктің көзі. Психолог Масару Эмото: «Судағы таза энергия көп ауруларға ем болады», - дейді. Мысалы, су денемізге азық пен оттегін тасымалдайды, ұйқыны қалыпқа келтіреді, көздің жақсы көруіне ықпал етеді, иммунитетті күшейтеді. Дәрумендер мен минералдардың таралуын реттейді. Әрі судың денені жарақаттанудан қорғайтын қасиеті де бар екен.
Үлкен адамның денесінде 40-50 литр су болады. Қанның 83 пайызы, бұлшық еттердің 75 пайызы, мидың 74 пайызы, сүйектердің 22 пайызы судан тұрады. Ал денеде 20 пайыз су жетіспесе, ол ағзаға қауіп төндіреді екен.
Ғалымдардың зерттеуінше, Жер бетінің 70 пайызы судан тұрады. Бірақ соның тек 3 пайызы ғана ішуге жарамды. Ал ауыз судың 2 пайызы мұздықтарда сақталған. Сондықтан адамдар оны қолдана алмайды. Сонда ғаламшардағы адамдардың барлығы тек 1 пайыз ғана ауыз суды пайдаланады. Сол себепті жер бетіндегі халыққа су қоры жетпейді, әлемде су тапшылығы мәселесі бар.
Ол, әсіресе, Африка және Қытай елдерінде байқалады. Судың жетіспеуінен жер бетінде мыңдаған адамдар түрлі ауруларға шалдығады. Осы ғаламдық мәселе болса да, адамзат суды үнемдеуді ойламайды.
(156 сөз)
1.Судың қандай қасиеті ауруларды жазады?
А) минералдарды реттеуі
В) иммунитетті күшейтуі
С) түрлі қалыпта болуы
D)таза энергиясы [1] [ ]
2.Судың жетіспеуі ағзаға ...
А) күш түсіреді.
В) қатер төндіреді.
С) пайдалы болады.
D)оттегін тасымалдайды. [1] [ ]
3.Су тапшылығының адамзатқа кері әсері қандай?
А) адамдар ауруларға ұшырайды
В) емдік мақсатта қолданады
С) суды үнемдеуді түсінеді
D)мұздықтарды ерітеді [1] [ ]
4-5. Сөздерді дұрыс орналастырып, қосымшаларды түрлендіріп, сөйлем құрап жазыңыз.
4. Ауру, адам ағзасы, қорғау, су, түрлі
[1] [ ]
5. Жаһандық, ғаламшар, мәселе, үлкен, су тапшылығы, әкелу
[1] [ ]
Жазылым: Сан есімдерді қолдана отырып, қазақ тарихындағы өзіңіз үлгі тұтатын батырдың ерлігін тарихи кезеңмен сипаттап жазыңыз (60-80 сөз).
Мен күзгі демалысты өте асыға күттім,Себебі,менің ата-анам мені саябақтарға апарып,кинотеатралардың жаңа прьемераларына апарамыз деп уәде берді,Бірақ өкінішке орай ата-аналарымның қолы жұмыстан босамады, Ауа-райы демалыста қандай жарқырап тұрды,Көңілім өте көтеріңкі болды,, Келесі күні мен құрбыларыммен кездесіп,кішкентай сіңілімді кинотеатраға апардым,Кинотетрдаға адамдарды көрсеңдер,бәрі асыға билеттерін сатып алып киноға жөнелді,Біз де сіңілімнің сүйікті мультфильміне кірдік''Облачно возможно осадки,Месть ГМО2''.Бәрімзге ұнады,Тағы әжем мен атама барып,қуантып кеттім,сөйтіп жүргенде демалыстың біткенін де білмей қалдым! Күзгі демалыс ең қысқа демалыс екенің аңғардым,Сөйтіп барлық күшімді жинап келесі ,оқу тоқсанына кірістім
Объяснение:
Арба — ертеде әскери көлік ретінде қолданылған, кейін жол жүруге, жүк тасуға, сондай-ақ уақытша жылжымалы тұрғынжай ретінде пайдалануға арналған көне көлік түрі. Соғыс қимылдарына, әр түрлі рәсімдер атқаруға, спорт жарыстарына қолданылған әскери арбалар Вавилон өңіріндегі көне Киш қаласы орнынан (қазіргі Охеймир қалашығы, Ирак), шумерлердің қала-мемлекеті Үрімнен (Ур, қазіргі Тель-Мукайяр қалашығы, Ирак), Кавказдан, т.б. жерлерден табылды. Олар біздің заманымыздарн бұрынғы 3-мыңжылдықтың ақырында, тіпті одан да бұрын қолданылған. Әскери арбалар Шығыстағы ежелгі мемлекеттерде (Мысыр, Ассирия, Персия, Қытай, Үндістан, т.б.) ұрыс кезінде кеңінен пайдаланылды. Әскери арбаның бірнеше түрі болған. Жалғыз не екі ат жегілген қос доңғалақты арбада екі жауынгер – ат айдаушы және найза, қылыш, садақпен қаруланған сарбаз отырған. Төрт ат жегілетін төрт доңғалақты әскери арбалардың тертесіне найза, дөңгелек оқтықтарына шалғы бекітілген. Аттарға сауыт-жабу жабылған. Арбалы әскер алдыңғы шепте әрекет етті. Жаяу әскер олардың соңынан жүріп отырды. [1] Көшпелі халықтар арбаны қорғаныс құралы ретінде де пайдаланды. Арбалы көш жау шабуылы кезінде дөңгелек шеңбер жасап, қорғаныс шебін құрған. Ат жалын тартып міне алатындар «қорған» сыртында тұрып айқасқа кіріседі. Бұл сонау сақ, ғұн дәуірлерінен бері келе жатқан үрдіс. Ертедегі сақ-скифтер жазда жайлауға, күзде күзеуге, қыста қыстауға арбамен көшіп-қонды