Тыңдалым мен айтылым Тапсырма
1.Мәтінді оқып шығыңыз. Мәтіндегі детальді ақпаратты анықтап, мазмұндауда қолданыңыз. Ақпараттарды шынайы өмірмен байланыстырып, көтерілген басты мәселені анықтаңыз. Өз көзқарасыңызды жан-жақты тұжырымдап, мысалдар арқылы дамытып, дәлелдеңіз.
2. Өз жұбыңызды мұқият тыңдауға тырысыңыз. Оның мәтіні бойынша маңызды деп санайтын 2 сұрақ қойыңыз. Оның мәтінінің басты идеясын анықтауға белсенді қатысып, пікіріңізді білдіріңіз.
[10]

1- мәтін
Қазақ халқы «ақты» қастерлеп келген. Ақ деп малдан сауылатын сүт және, мал сүтінен істелетін сусындарды айтады. Оған қымыз, айран, шұбат, іркіт тағы басқалар жатпақ. Сүттен істелетін қатты тағамдарды «ақ тағам» деп атаййды. Ақты албасты жерге, суға төкпейді. Алайда салт-дәстүрге сай ақтты ақжолтай болсын деп, баратын жол жағына шашу, өрттің алдын алу үшін өрт алдына сүт құю, үйге кірген зиянды жәндәктерге ақ тамызып шығару, үййге келген кісіге ақ дәмнен дәм татқызу сияқты жоралар істеліп жатады. Ақ құйып жыланды үйден шығарып оны жояды. Асығыс жүрген адамға, немесе жолаушыға, көшкен елге ақ дәмнен сусын алып шығады, дәм татқызады. Үйден «ақ дәм» татқызу үлкен силаушылық деп жатады халық түсінігінде. Ақ тағамның сұйығы, қаттысы болсын «киелі дәм» десіп жатады. Ұзақ сапарға кетер кісіге үлкен үйден, қара шаңырақтан «ақ дәм» татқызу үлкен тілек болмақ. Ақ дәмді ақ өңіне сай, ақ тілекті, ақ жолды деп көреді қазақтар. Сондықтан, «ақ дәм» қастерлі келеді. Ақ дәм татқызу үлкен салт, тілек болмақ.
(Кәмәләшұлы Б. «Қазақтың байырғы салт-дәстүрлері».
Алматы «Өнер» ба ,2006ж.128-129б.б.)

2- мәтін
Көрімдік беру. Нәрестелі болғанында, келін түсіргенінде «құтты болсын» айта келгендерден сәбиді, келінді көрсетпей тұрып «көрімдігін бермесеңдер көрсетпейміз» деп кәдесін сұрайды. Қыз ұзатыларда ұл жағынан келген құдаларға болашақ келіндерінің жасауын көрсетіп те көрімдік сұрайтын әдет-ғұрып бар. Қазір жоғары оқу орнын бітіріп диплом алған жастар да туған-туыстарынан көрімдік сұрап жатады.​

Онда былай делінген: «Қазақстан аумағында көптеген әсер етуші күштердің ықпалдары тоғысады. Республиканың өз экономикасын әртараптандыру (диверсификациялау) турасындағы табысы мен оның мұнай өндірісі көрсеткіштерінің күрт ұлғаюы осы елдің мемлекеттік тәуелсіздігін нығайтуға және аймақтағы сауда ағымының жандануына әсерін тигізбек». Батыста жарияланған мәліметтерге қарағанда, еліміздегі басты мұнай кеніштері мен оларды игеруге арналған жобаларға қатысты бүкіл шикізат қоры аз дегенде (минимум) 59 млрд. 549,8 млн. баррельді, көп дегенде (максимум) 72 млрд. 749,8 млн. баррельді құрайды екен. Басқаша айтқанда, бұл - 8 млрд.823,1 млн. тоннадан 9 млрд. 951,7 тоннаға дейін жететін мұнай қоры.

Барлық құқықтар қорғалған. inform.kz белсенді сілтемені пайдаланыңыз https://www.inform.kz/kz/kazakstan-munay-ondiru-boyynsha-uzdik-elder-katarynan-korindi_a2949436

Қобыланды батыр - қазақ халқының қаһармандық жыры. Негізгі мазмұны – шет ел басқыншыларынан елді қорғау, осы жолда асқан ерлік көрсеткен ер азаматтардың батырлық істерін көрсету. Көркемдік биік қасиеттері жағынан дүниежүзі халықтарының белгілі батырлық эпостарының қатарында тұрған классикалық шығарма. Жырдың ең көне түрі бізге жетпеген. “Қобыланды батыр” жырын жырлаған ақын, жырау-жыршылар өзі өмір сүрген дәуір тұрысынан толықтырып, өңдеп, әрлеп отырған. Сондықтан да, “Қобыланды батыр” жыры көп вариантты жыр. Бізге талай ғасыр талқысына түсіп, талай ақын-жазушылардың өңдеуінен өткен кейінгі нұсқасы ғана белгілі. “Қобыланды батыр” жырын жинау, хатқа түсіру жайы тек 19 ғасырда ғана қолға алынды. “Қобыланды батыр” жырының бізге 29 түпнұсқасы жеткен. Оның 26 нұсқасы – Қобыланды батырдың ерлігі жайында, ал 3 нұсқасы Қобыландының балалары Бөкенбай мен Киікбай батырларға арналған. “Қобыланды батыр” жырының заңды жалғасы болып есептелетін Қарлыға қыздың достығы, махаббаты, ерлік істері жайында тағы бір жыр бар. Бұл нұсқалардың көбісі кейінгі кезде жинақталған. Қай нұсқа болмасын алғаш хатқа түсіріп, оны жырлаған ақын-жыраулардың аттарымен (мыс., Марабай, Мергенбай, Біржан, Нұрпейіс, Қабыл Сүйінішәлі, Дәулетше, т.б. нұсқалар) аталған. Бұл нұсқалардың көпшілігі бұрыннан белгілі, халық арасына кең тараған, ғалымдар азды-көпті зерттеген жырлар. Бұл – мазмұны жағынан, көркемдік сапасы жөнінен болсын биік, оқшау тұрған жыр. Жыр Марабай нұсқасына ұқсас. Бұл жырдың 1884 жылы араб әрпімен жазылған түпнұсқасы Қазан мемлекеттік университетінің кітапханасында сақтаулы. 1860 жылы қазақтың белгілі ағартушысы Ыбырай Алтынсариннің марабай жыраудан халықтың көптеген ауыз әдебиеті үлгілерімен қатар “Қобыланды батыр” жырын жазып алған. Оның ең көркем, ең қызық бір тарауын Қобыландынң Тайбурылмен Қазан ханға қарсы шауып бара жатқан сәтін 1879 жылы баслып шыққан “Қырғыз хрестоматиясына” енгізді.