Улытау - один из древнейших горных массивов сарыарки. протянут с севера на юг на 200 км. самая высокая точка пик акмешит - 1133 м. горный массив улытау. фотографии обьектов казахстана величие этих гор заключено в значимости событий национальной , происходивших здесь и связанных с объединением казахских родов. улытау был излюбленным местом ханов кочевых племен. здесь образовал свою ставку старший сын чингизхана - жошы хан, отсюда начинал свой поход на восток батый. здесь находится мавзолей жошы хана, мазары кутлук-те-мира, болган-ана, келин-там. здесь воздвигнут мавзолей над могилой алаша хана, одного из основателей тюркских племен. горный массив улытау. фотографии обьектов казахстана навечно остались в горах улытау хан золотой орды тохтамыш, великий полководец, эмир золотой орды едыге, имя которого упоминается в эпосах народов алтая, урала, северного кавказа, крыма, узбекистана. на каменной плите, на горе ал-тыншокы оставил память о своем пребывании в улытау весной1391г. великий тамерлан. памятники, которые хранит в себе улытау, восходят к эпохе палеолита и неолита. археологами обнаружены многочисленные стоянки первобытных людей, их орудия труда. на берегу реки каракенгир найдена одна из крупнейших в казахстане мастерская эпохи палеолита. на всех речных долинах обнаружены памятники эпохи бронзы - поселения, некрополи, царские захоронения бегазы-дандыбаевской культуры. до сих пор не разгадана тайна так называемых "курганов с усами". одни считают, что это надгробные сооружения, другие, что это древняя обсерватория, кто-то - ритуальный комплекс. горный массив улытау. фотографии обьектов казахстана в равнинных частях обнаружены курганы эпохи гуннов, следы культур древних тюрков, огузо-кипчаков. раскопки археологов дали нам знание о том, что еще три тысячи лет назад местные племена занимались горно-металлургической деятельностью и экспортировали в иран, индию, грецию, как об этом упоминает "отец " геродот, медь, олово, серебро и золото. улытау называют "страной озер и родников". о целебных свойствах горной родниковой воды улытау знали далеко за пределами этого края. европейские и послы, направляясь в главную ставку монголов каракорум, специально останавливались, чтобы полечиться на улытауской родниковой воде.
тапсырма.Мәтінді 2 рет мұқият оқыңыз.
мәтін мазмұнына сай ақпараттардың дұрыс- бұрыстығын анықтаңыз.
Ең үлкен байлық
Ертеде бір жас жігіт өзінің кедейлігін айтып, әрдайым мұңын шағудан жалықпайды екен.
- Шіркін-ай, егер менің байлығым көп болса, жақсы өмір сүрер едім, - деп зарлауын қоймапты.
Бір күні жігіттің лашығының алдынан қарт тас қашаушы өтіп бара жатып, зарлап отырған жігіттің қасына келеді.
- Саған не болды сонша жылап? Сен нағыз бай адам емессің бе? – дейді.
- Мен баймын ба? – деп жігіт таң қалады. – Ол қандай байлық?
- Сенің көздерің ше? Бір көзіңді біреуге қаншаға сатар едің? – деп сұрайды қарт.
-Оның не?! – деп шошып кетеді жігіт, - көзімді ешқандай байлыққа айырбастамаймын.
- Ал енді екі қолың мен аяғыңның біреуін алтынға айырбастар ма едің?
- Жоқ, ешқайсысын да алтынға айырбастамаймын, - дейді жігіт.
- Міне, көрдің бе, сен өте бай адамсың. Адамның ең үлкен байлығы — күш- қуаты мен денсаулығы, — дейді қарт. – Оны ақшаға сатып ала алмайсың.
Қарт осыны айтады да, жөніне кетеді.
(137 сөз)
Ақпараттар + дұрыс - бұрыс
Жігіт өзінің кедейлігін айтып ренжіді.
Жігіттің алдынан жас тас қашаушы өтіп бара
жатты.
Көзімді ешқандай байлыққа алмастырмаймын.
Қолы мен аяғын алтынға айырбастауға келісті.
Ең үлкен байлығы — күш-қуаты мен
денсаулығы.
2 тапсырма. Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап бер.
1. Мәтінде не туралы айтылған?
2. Мәтінге қандай ат лайық?
3. Қария неге денсаулықты байлық деп бағалады?
3 тапсырма. Сөздердің аудармасын жаз
• Жоғары кеңес –
• Мойындау -
• Қиыншылық –
• Қарыштап даму –
• өркенің өссін —
• Шыққан жылы –
• Бейне –
• Төл теңге –
• Өңір –
• Мерейтой –
• Арнайы –
• Ерекше –
• тексеру-
• Қан тапсыру-
• дәрігерлік кеңес-
4 тапсырма. Сөздерге тиісті тәуелдік жалғау қосымшасын жалғап жаз
Ақша, теңге, ел, Отан
Менің Біздің
Сенің Сендердің
Сіздің Сіздердің
Оның Олардың
У МЕНЯ СОР