Қазақ халқында ою-өрнек өнері өте ежелден дамып келе жатқанын білеміз. Бүгінгі таңда қазақ халқында 230-даю ою-өрнек атаулары белгілі болып отыр. "Өнер-таусылмас азық, жұтамас байлық", -дейді халық даналығы. Әрбір қөлөнер туындысы-өз заманының материалдық мәдениетінің үлгісі және салтдәстүрінің нақты көрінісі. Олар кұмнан, тастан, саздан құмыра, көзе, ыдыс-аяқ, мүйізден, сүйектен, мал мен аң терісінен, ағаштан әшекейленген нақышты дүние-мүлік, домбыра, қобыз, сыбызғы, шаңқобыз сияқты құрал, жарақ жасады. Қазақ халқының қолөнерінде киіз үй жабдықтарын, ағаш төсек жасау, зергерлік бұйымдар жасау кең дамыды. Ағаш, киіз тәрізді материалды ойып, тесіп, сүйек, металдан жасаған сәндік жосықтарды шеберлер "ою" дейді де, кестелеп, термелеп, жанамалап шығарған ою ырқағтарын "өрнек" дейді.
Тіл – бізге өткен дәуірлерден қалған асыл мұра. Ол атамыздың ақылы мен анамыздың ақ сүтінен жаралған. «Қазақтың өз тілі қазақ үшін алтын бесік» деген екен жазушы Шерхан Мұртаза. Есте жоқ ескі дәуірлерден қалған осынау асыл дүниені көздің қарашығындай сақтап, қадірлеп, оның бар маржан, жақұтын шашып алмай кейінгіге жеткізу үшін қаншама тер төгілді десеңші!
Қазақ бар байлығын тілі мен дінінен, жері мен дәстүрінен тапқандықтан қадір тұтады, қастерлейді, үкілеп ұрпағына аманаттайды, болашағына болжам жасайды. Тіл үшін бар санасын, ғұмырын сарп етіп, шыбын жанын шүберекке түйіп, тұтастығын сақтап қалуға тырысып бағады. Тіл тұнығын лайламай, тәттісін зәмзәм суындай тамсана ішіп мейірін қандыруға тырысады. Тіл – қасиетті де, құдіретті. Құдіреттілігі сонда, өз тілімді өзімнің анама балап, бойыма ана сүтімен дарыған асыл да қасиетті рухани байлық, баға жетпес құндылыққа теңеп жататынымыз да содан болар. Біздің ана тіліміз – қазақ тілі.Ұлан-байтақ жеріміз, тәуелсіз еліміз, ана тіліміз бар. Кешегі күнде тіл тәуелсіздігін ту етіп көтерген Әлихан, Ахмет, Міржақып, Мағжан, Мұхтарлар қазақ тілінің тағдыры үшін күресті.
Стильдік ерекшеліктер -алуан тақырыптағы сөйлеу барысында тілдің стильдік мүмкіндіктерін әр жақты пайдалану. Ең басты ерекшелік тілдің ауызекі сөйлеу және жазу дәстүрлерінен көрінеді. Алғашқы дәстүр күнделікті сөйлеу тілінің стилі негізінде қалыптасады да онда күнкөріс-тіршілік қалпынан туған лексика. атаулар мен сөз қолданыстар молырақ және синтаксистік құрылымы жағынан сез тәртібі біршама еркін жүйеленеді. Осы ауызекі дәстүрге жататын және синтаксистік жүйесінің белгілі бір нормаға сүйенетіндігі нәтижесінде жазу тілінің стиліне суығырақ келеді. Жазу тілі стиліне бейнелі беллетристиканың, яғни көркем әдебиеттің тілі, ресми құжаттар мен ағымдағы іс қағаздарының тілі, хабар-ошар, сәлем хат, жолжазба, күнделік және қойын дәптер хаттамаларына тән эпистолярлық стиль т. б. жатады. Абайдың қаламгерлік қызметінен осы айтылған Стильдік ерекшеліктерді аңғаруға болады. Ол ең әуелі өз халқының ауыз әдебиеті стилімен қара өлең ұйқасына құрылған «бір қақпай» өлеңдер шығарды. Оның «Кім екен деп келіп ем түйе қуған...», «Түңлік байдың қатыны атың игеріп...», «Қара қатын...», «Бөстегім, құтылдың ба Көтібақтан?..», «Әйелің - Медет қызы, аты Өрім...» т. б. шығармалары халық әдебиеті стилін танытады. Оның алғашқы ақындық талпыныстарынан туған мұндай өлеңдері аса көп жиналмаған, хатқа түсіп те үлгермеген.
сенімді байлық»
Тіл – бізге өткен дәуірлерден қалған асыл мұра. Ол атамыздың ақылы мен анамыздың ақ сүтінен жаралған. «Қазақтың өз тілі қазақ үшін алтын бесік» деген екен жазушы Шерхан Мұртаза. Есте жоқ ескі дәуірлерден қалған осынау асыл дүниені көздің қарашығындай сақтап, қадірлеп, оның бар маржан, жақұтын шашып алмай кейінгіге жеткізу үшін қаншама тер төгілді десеңші!
Қазақ бар байлығын тілі мен дінінен, жері мен дәстүрінен тапқандықтан қадір тұтады, қастерлейді, үкілеп ұрпағына аманаттайды, болашағына болжам жасайды. Тіл үшін бар санасын, ғұмырын сарп етіп, шыбын жанын шүберекке түйіп, тұтастығын сақтап қалуға тырысып бағады. Тіл тұнығын лайламай, тәттісін зәмзәм суындай тамсана ішіп мейірін қандыруға тырысады. Тіл – қасиетті де, құдіретті. Құдіреттілігі сонда, өз тілімді өзімнің анама балап, бойыма ана сүтімен дарыған асыл да қасиетті рухани байлық, баға жетпес құндылыққа теңеп жататынымыз да содан болар. Біздің ана тіліміз – қазақ тілі.Ұлан-байтақ жеріміз, тәуелсіз еліміз, ана тіліміз бар. Кешегі күнде тіл тәуелсіздігін ту етіп көтерген Әлихан, Ахмет, Міржақып, Мағжан, Мұхтарлар қазақ тілінің тағдыры үшін күресті.
Стильдік ерекшеліктер -алуан тақырыптағы сөйлеу барысында тілдің стильдік мүмкіндіктерін әр жақты пайдалану. Ең басты ерекшелік тілдің ауызекі сөйлеу және жазу дәстүрлерінен көрінеді. Алғашқы дәстүр күнделікті сөйлеу тілінің стилі негізінде қалыптасады да онда күнкөріс-тіршілік қалпынан туған лексика. атаулар мен сөз қолданыстар молырақ және синтаксистік құрылымы жағынан сез тәртібі біршама еркін жүйеленеді. Осы ауызекі дәстүрге жататын және синтаксистік жүйесінің белгілі бір нормаға сүйенетіндігі нәтижесінде жазу тілінің стиліне суығырақ келеді. Жазу тілі стиліне бейнелі беллетристиканың, яғни көркем әдебиеттің тілі, ресми құжаттар мен ағымдағы іс қағаздарының тілі, хабар-ошар, сәлем хат, жолжазба, күнделік және қойын дәптер хаттамаларына тән эпистолярлық стиль т. б. жатады. Абайдың қаламгерлік қызметінен осы айтылған Стильдік ерекшеліктерді аңғаруға болады. Ол ең әуелі өз халқының ауыз әдебиеті стилімен қара өлең ұйқасына құрылған «бір қақпай» өлеңдер шығарды. Оның «Кім екен деп келіп ем түйе қуған...», «Түңлік байдың қатыны атың игеріп...», «Қара қатын...», «Бөстегім, құтылдың ба Көтібақтан?..», «Әйелің - Медет қызы, аты Өрім...» т. б. шығармалары халық әдебиеті стилін танытады. Оның алғашқы ақындық талпыныстарынан туған мұндай өлеңдері аса көп жиналмаған, хатқа түсіп те үлгермеген.